Động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria: Những thông điệp nhân văn

---

(03/04/2023 15:11:10)

Chiều 13/2, tại buổi làm việc trực tuyến với Cơ quan thường trú (CQTT) tại Rome (Italy), Ban lãnh đạo Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) đã quyết định cử hai phóng viên Bạch Hải Linh và Nguyễn Trường Dụy đến Thổ Nhĩ Kỳ để phối hợp và thực hiện thông tin bằng các loại hình về công tác khắc phục hậu quả động đất của các đoàn cứu hộ, cứu nạn của Việt Nam; công tác bảo hộ công dân và hỗ trợ của Đại sứ quán Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ; sự tương trợ lẫn nhau của cộng đồng người Việt tại địa bàn cùng những câu chuyện xúc động, nhân văn trong quá trình cứu hộ, cứu nạn… Đây được coi là một điểm nhấn trong công tác thông tin của TTXVN trong năm 2023. Nội san Thông tấn xin giới thiệu những ghi chép của phóng viên CQTT Rome Bạch Hải Linh ngay khi anh vừa hoàn thành chuyến công tác đặc biệt của mình tại tỉnh Hatay - một trong những nơi hứng chịu hậu quả nặng nề nhất.

Phóng viên Hải Linh tại hiện trường đổ nát sau trận động đất tại Thổ Nhĩ Kỳ, tháng 2/2023

1. Được có mặt tại Thổ Nhĩ Kỹ là cơ hội đặc biệt đối với chúng tôi - những phóng viên của CQTT tại Rome (Italy) - khi có cơ duyên được trải nghiệm nghề “phóng viên chiến trường”. Tuy nhiên, kèm theo đó là chút lo lắng bởi ai cũng hiểu những thảm kịch bi thương chưa từng có trong suốt 100 năm qua đang diễn ra tại đất nước này. Ngay sau khi nhận chỉ đạo, chúng tôi lập tức lên đường, để chứng kiến, cảm nhận và tác nghiệp tại những thành phố, khu vực được ví như “thành phố ma” không bóng người, chỉ còn trong đổ nát và để thấu hiểu nỗi sợ hãi mà người dân nơi đây vừa trải qua cùng nỗi buồn sâu thẳm của họ khi mất đi những người thân yêu nhất.
 
Trắc trở đầu tiên của chuyến công tác diễn ra ngay tại đất nước Italy chứ không phải nơi chúng tôi đến tác nghiệp, khi nhân viên an ninh sân bay đòi visa vào Thổ Nhĩ Kỳ. Việc này đem lại chút lo lắng bởi nếu chuyến bay bị chậm trễ sẽ ảnh hưởng đến việc đưa thông tin, hình ảnh những người lính cứu hộ cứu nạn - những chiến sĩ công an, quân đội nhân dân Việt Nam đang nỗ lực, quyết tâm vượt khó khăn, trở ngại để hỗ trợ, tìm kiếm những người đang bị vùi lấp trong đống đổ nát. Tuy nhiên, sau một hồi trình bày, lý giải, chúng tôi đã nhận được nụ cười cùng lời chúc tốt đẹp nhất mà người Italy vẫn dành cho nhau “bocca al lupo” khi biết chúng tôi tới Adana, Thổ Nhĩ Kỳ để truyền tải những thông điệp nhân văn từ hoạt động hỗ trợ tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn.
 
2. Điểm dừng chân đầu tiên của chúng tôi là Istanbul và Adana, nơi cách xa tâm chấn vài trăm kilomet. Cuộc sống diễn ra một cách lặng lẽ, u ám bởi những nỗi buồn không thể nói thành lời. Truyền hình địa phương cập nhật tin tức liên tục 24/24 giờ về hoạt động tìm kiếm với hy vọng mỗi dòng tin, hình ảnh xác nhận cứu thêm được nạn nhân hay tìm thấy những nạn nhân thiếu may mắn bị vùi lấp trong đống đổ nát là một niềm hạnh phúc với mỗi người dân nơi đây.
 
Trong thời điểm bi thương, vẫn còn ẩn chứa những bất ổn không lường trước, những ai được cấp phép mới có thể tiếp cận những khu vực hứng chịu thảm kịch động đất. Để đến được tỉnh Hatay - một trong những nơi hứng chịu hậu quả nặng nề nhất - chúng tôi rất cần sự hỗ trợ của Đại sứ quán Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ. Trước đó, chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với ông Đỗ Sơn Hải, Đại sứ Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ, người mà chúng tôi vẫn gọi thân mật là “thầy Hải”, để được nghe những câu chuyện đậm tình người trong hoạn nạn cùng những lời dặn dò chu đáo, bởi dư chấn vẫn còn và có thể đe dọa đến sự an toàn của các thành viên trong  đoàn.
 
3. Mỗi nơi đi qua, mỗi nhân vật gặp gỡ, chúng tôi đều ghi chép lại thông tin, hình ảnh với những cảm xúc ngổn ngang và đồng cảm. Dọc theo những con đường, nhà cửa đổ nát, hoang tàn, các khu dân cư bị san phẳng, trường học và cửa hàng đóng cửa. Sau trận động đất kinh hoàng, nơi đây chỉ còn lại lực lượng cảnh sát, quân đội, lực lượng cứu hộ quốc tế, trong đó có đoàn Việt Nam đang nỗ lực tìm kiếm người mất tích với hy vọng mong manh. Tại Antakya, thủ phủ tỉnh Hatay, nơi mà đoàn cứu hộ của Bộ Quốc phòng đang triển khai nhiệm vụ, những người dân may mắn được sơ tán và lưu trú trong các lán trại hoặc nhà ở do chính quyền địa phương bố trí. Điều mà họ lo lắng hơn cả là không biết khi nào mới có thể trở về nhà. Họ chỉ biết tin vào chính phủ sẽ nhanh chóng tái thiết và cầu thánh Allah.
 
Được tận mắt chứng kiến và qua những câu chuyện kể của các thành viên trong đoàn, chúng tôi càng thấu hiểu hơn nỗi mất mát của người dân nơi đây. Thượng tá Nguyễn Duy Minh - phụ trách đối ngoại của đoàn Bộ Quốc phòng chia sẻ: Người dân hoàn toàn bất lực và đau đớn. Họ cố gắng nuôi hy vọng sẽ tìm thấy người thân trong đống đổ nát. Một người đàn ông mất vợ và hai con đã bừng tỉnh khi thấy đoàn cứu hộ Việt Nam đi ngang qua. Nhưng than ôi, sau 4 tiếng nỗ lực tìm kiếm, khi thấy thi thể được đưa ra không phải người thân của mình, ông gục xuống bất lực. Một cô gái bị lạc mất người em nhiều ngày qua, ngồi khóc lặng trước những kỷ vật, thỉnh thoảng ngẩng mặt lên cầu thánh Allah khi mọi nỗ lực tìm kiếm dường như vô vọng.
 
Những nỗi buồn của người dân Hatay luôn có sự đồng hành cùng quyết tâm, nỗ lực của các đoàn cứu hộ, cứu nạn Việt Nam, bất chấp khó khăn, điều kiện vô cùng khắc nghiệt. Đêm đầu tiên trong cảnh “màn trời, chiếu đất”, thời tiết âm 2 độ C, Thiếu tướng Phạm Văn Tỵ, Phó chánh văn phòng Thường trực Ủy ban quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; Phó cục trưởng Cục cứu hộ, cứu nạn, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Nhân dân Việt Nam (QĐNDVN), Trưởng đoàn chia sẻ: “Trong điều kiện vô cùng khó khăn, chúng ta lại càng phải nỗ lực, nhanh chóng tìm kiếm được thêm nhiều nạn nhân. Mỗi người dân được tìm thấy, chúng tôi vui như tìm thấy người thân của mình”.
 

Phóng viên Trường Dụy phỏng vấn Đại sứ Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ Đỗ Sơn Hải, tháng 2/2023

4. Việc cử đoàn công tác của Việt Nam sang hỗ trợ không chỉ lay động đến người dân Hatay mà cả chính quyền sở tại và quốc tế. Thượng tá Nguyễn Duy Minh cho biết, đại diện phía Thổ Nhĩ Kỳ bày tỏ trân trọng cảm ơn sự hỗ trợ của Việt Nam. Đây là sự động viên to lớn và nghĩa cử tốt đẹp của Việt Nam, thể hiện tinh thần đoàn kết cao cả.
 
Trong hành trình thành công của lực lượng cứu hộ, cứu nạn Việt Nam, không thể không nhắc đến “những chiến sĩ áo trắng”, những người không chỉ ở tuyến sau chăm lo sức khỏe cho các chiến sĩ đang ngày đêm hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt, mà cũng là lực lượng quan trọng trong công tác hỗ trợ phía bạn hay những đoàn cứu hộ của các nước tới giúp đỡ người dân Thổ Nhĩ Kỳ. Cùng với đó là những anh nuôi không quản thức đêm dậy sớm, chăm lo đảm bảo bữa cơm cho đoàn. Trong thành công ấy có cả những chú chó nghiệp vụ, những người bạn trung thành, cùng những người lính công binh ở tuyến đầu trong tìm kiếm nạn nhân.
 
Trải qua 10 ngày tác nghiệp tại vùng đất bi thương này, cảm nhận những trận động đất lên đến 6,4 độ richter, nằm trong lán trại dưới tiết trời 0 độ C, chúng tôi mới thấu hiểu được nghị lực, quyết tâm và lòng quả cảm của hai đoàn cứu hộ, cứu nạn của Việt Nam. Cảm kích trước những hành động không quản ngại khó khăn của các chiến sĩ Việt Nam, người dân địa phương luôn để tay phải lên ngực trái mỗi khi gặp các anh để thể hiện sự cảm động và lòng biết ơn.
 
“Cứu người như chính người thân của mình”, khẩu lệnh của Thiếu tướng Phạm Văn Tỵ, Tổng chỉ huy lực lượng cứu hộ cứu nạn QĐNDVN như nguồn động lực khích lệ anh em chiến sĩ không ngại khó khăn, vượt qua trở ngại, quyết tâm hoàn thành trọng trách mà Đảng và Nhà nước giao phó, hỗ trợ người dân nơi đây vượt qua thời khắc khó khăn, sớm trở lại cuộc sống bình thường. Và đó cũng là “của để dành” trong lúc khó khăn, vun đắp thêm những tình bạn mới, góp phần lan tỏa tinh thần Việt Nam, một lần nữa khẳng định chúng ta có đủ năng lực, không chỉ đóng góp con người trên thực địa mà còn đóng góp vai trò quan trọng trong Liên hợp quốc; QĐNDVN không chỉ là đội quân chuyên nghiệp mà còn luôn hết lòng vì người dân./.

---

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Thăm và tặng quà công nhân vùng mỏ Quảng Ninh (03/04/2023 14:52:44)

Vinh danh các nghệ sĩ, cầu thủ tại Giải thưởng Cống hiến 2023 (31/03/2023 09:18:47)

Trao tặng “Tủ sách Đinh Hữu Dư” tại Tuyên Quang (29/03/2023 19:10:24)

TTXVN là Cơ quan thường trực Giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại lần thứ IX (29/03/2023 15:05:00)

Tập huấn kỹ năng làm chương trình Podcast (25/03/2023 13:03:44)

Triển khai nhiệm vụ công tác Liên chi hội năm 2023 và Giải báo chí TTXVN năm 2022 (25/03/2023 10:50:13)

Trao đổi kinh nghiệm tuyên truyền về SEA Games với Thông tấn xã Campuchia (AKP) (25/03/2023 10:37:35)

Tăng cường phối hợp truyền thông, phổ biến, giáo dục pháp luật (25/03/2023 10:36:08)

Kỷ niệm 92 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931-26/3/2023): Sôi nổi Tháng thanh niên 2023 (24/03/2023 10:08:43)

Tổng giám đốc TTXVN tiếp Trưởng đại diện Văn phòng Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản JICA (23/03/2023 16:14:59)