Giải báo chí TTXVN năm 2020: Làm mới những đề tài không mới

---

(02/07/2021 11:15:16)

Được thực hiện trong bối cảnh đầu năm 2020, khi dịch COVID-19 bùng phát, ảnh hưởng lớn đến đời sống kinh tế-xã hội và tín dụng đen có nhiều cơ hội phát triển mạnh mẽ, bất chấp những nỗ lực phòng ngừa đấu tranh của các cơ quan chức năng, chùm bài “ Sóng ngầm tín dụng đen và hệ lụy” của nhóm tác giả Đoàn Đức Minh và Phạm Thanh Hương, Ban biên tập tin Kinh tế, đã mau chóng thu hút sự quan tâm của đông đảo bạn đọc và được Hội đồng Giải báo chí Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) năm 2020 đánh giá cao.

Phóng viên Đức Minh, Ban biên tập tin Kinh tế, phỏng vấn Trung tá Phạm Văn Quang, Phòng cảnh sát hình sự Công an tỉnh Hải Dương

Đầu năm 2020, những thông tin liên quan đến việc triệt phá các tổ chức, băng nhóm xã hội đen cho vay nặng lãi ở nhiều địa phương được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng cho thấy hình thức tín dụng đen đang có dấu hiệu bùng phát trở lại.
 
Thực tế, tín dụng đen từ lâu đã là một vấn nạn nhức nhối trong đời sống kinh tế-xã hội. Khi công khai, rầm rộ, lúc âm thầm len lỏi và cắm rễ vào đời sống của một bộ phận người dân, những “cơn sóng ngầm” tín dụng đen kéo theo nhiều hệ lụy đầy nước mắt khiến bao gia đình lâm vào cảnh khốn cùng, thậm chí không ít người quẫn bách, phải tìm đến cái chết để giải thoát…
 
Trước thực trạng này, lãnh đạo Ban biên tập tin Kinh tế đã giao cho nhóm phóng viên tìm hiểu đề tài vấn nạn tín dụng đen. Xác định đây là đề tài khó vì không phải là vấn đề mới, trong khi lại khó tiếp cận ngọn nguồn cũng như những góc khuất của “thế giới ngầm” cho vay nặng lãi. Vì thế, nhóm đã lựa chọn nhiều hướng tiếp cận khác nhau, trong đó mũi chính là tiếp cận lực lượng công an thực hiện chiến dịch đẩy lùi tội phạm tín dụng đen. Chùm bài Sóng ngầm tín dụng đen và hệ lụy đi theo hướng điều tra thực tế, tìm hiểu thực trạng từ chính các nạn nhân đã bị sa bẫy tín dụng đen trong các chuyên án đã được điều tra, phá án của cơ quan công an. Đặc biệt, những góc khuất của câu chuyện tín dụng đen được khai thác từ các nạn nhân thuộc nhiều thành phần xã hội, từ người lao động nghèo, nông dân cho đến viên chức nhà nước, cán bộ ngân hàng…
 
Bên cạnh đó, nguồn thông tin từ phía cơ quan công an, ngành ngân hàng cũng mang đến cái nhìn toàn cảnh về hoạt động tín dụng đen và những nỗ lực ngăn ngừa, đẩy lùi của các cơ quan chức năng. Loạt bài bắt đầu bằng những câu chuyện liên quan đến một nạn nhân của tín dụng đen khi tham gia hình thức bốc bát họ. Thu nhập chính của nạn nhân này đến từ chiếc xe bán nước lưu động ở vỉa hè. Để được chị chia sẻ thông tin, cũng như để chứng kiến các chủ nợ đến chửi bới, đánh đập chị đòi tiền, nhóm chúng tôi đã nhiều ngày kiên trì bám mục tiêu, uống đến vài trăm cốc nước ở quán của chị và nhiều quán xung quanh nơi chị bán hàng. Uống nhiều đến mức, có những ngày nhìn thấy cốc nhân trần hay trà đá mà… sởn gai ốc! Và từ câu chuyện vay nợ của chị bán hàng nước, vấn đề được mở rộng tới câu chuyện “dính bẫy” tín dụng đen của nhiều đối tượng khác nhau…
 
Làm cách nào để nhân vật chia sẻ lại những sai lầm khi sa cơ vướng mắc vào vay nặng lãi, tín dụng đen là vấn đề không đơn giản. Vì thế, chúng tôi phải mất rất nhiều ngày, nhiều lần tiếp cận để có tư liệu cho mỗi câu chuyện, mỗi hoàn cảnh khác nhau của chùm bài. Khi tiếp xúc mới thấy hết những góc khuất, những nỗi niềm và hoàn cảnh của các nhân vật khi “dính” vào tín dụng đen, từ mất việc làm, thu nhập bấp bênh, không ổn định, ốm đau, bệnh tật đến việc không làm chủ được chi tiêu... Trong khi đó, việc tiếp cận các dịch vụ tín dụng từ hệ thống ngân hàng còn nhiều rào cản khiến không ít người tìm đến những khoản “vay nóng” từ nhiều nguồn, trong đó có tín dụng đen.
 
Không chỉ ở các thành phố lớn, để có cái nhìn toàn cảnh, nhóm chúng tôi cũng tìm hiểu câu chuyện tín dụng ở những vùng quê bởi thực tế những người nông dân chân lấm tay bùn, quẩn quanh quê nhà làm nông nghiệp cũng rất dễ dính vào “bẫy tín dụng”. Và hình thức mua vật tư nông nghiệp “chịu” hay gán nợ bằng nông sản thu hoạch sau đã rút dần vốn liếng, giá trị lao động và rút dần ruộng đất của không ít nông dân khi sa vào những khoản vay vượt quá khả năng chi trả. Câu chuyện vay, trả như cái vòng luẩn quẩn cuốn chặt lấy cuộc đời họ…
 
Khi triển khai chùm bài, chúng tôi chủ động đi sâu tìm hiểu, điều tra thực tế với các dữ liệu, minh chứng từ nhiều địa phương như: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Long An, Hải Dương… Nhóm tác giả đã công phu đi thực tế điều tra vấn đề tín dụng đen từ cả góc độ kinh tế và xã hội, cả ở khu vực thành thị và nông thôn, với nhiều phương thức tiếp cận thông tin khác nhau.
 
Đặc biệt, chùm bài đã đưa ra những giải pháp cụ thể để đẩy lùi tín dụng đen. Ngoài những biện pháp tuyên truyền, nâng cao nhận thức và tăng cường công tác điều tra, trấn áp, đẩy lùi tội phạm tín dụng đen của cơ quan an ninh, các bài viết đã đề cập đến nhiều giải pháp của ngành ngân hàng với nhiệm vụ mở rộng tín dụng, đáp ứng nhu cầu khách hàng, đặc biệt các giải pháp mở rộng tín dụng cho nông dân, đẩy lùi tín dụng đen ở khu vực nông thôn.
 
Với cái nhìn bao quát, cách tiếp cận không chỉ dừng ở việc phản ánh thực trạng mà còn thông tin về những giải pháp đã và đang được triển khai, đặc biệt là những hình thức tín dụng mới của ngành ngân hàng để mọi người dân đều có cơ hội tiếp cận với nguồn tín dụng chính thống, chùm bài Sóng ngầm tín dụng đen và hệ lụy đã góp một tiếng nói khá toàn diện về một vấn đề tuy không mới, nhưng vẫn luôn luôn “nóng”. Và thực tế, với người làm báo, tìm ra đề tài mới là khó, nhưng để làm mới những đề tài không mới cũng khó khăn không kém!./.

https://bnews.vn/song-ngam-tin-dung-den-va-he-luy-ma-tran-giang-bay/166469.html

https://bnews.vn/song-ngam-tin-dung-den-va-he-luy-bai-2-thu-doan-lach-luat-va-chieu-tro-thoi-cong-nghe/166473.html

https://bnews.vn/song-ngam-tin-dung-den-va-he-luy-bai-3-vi-sao-kho-triet-tan-goc-tin-dung-den/166474.html

https://bnews.vn/song-ngam-tin-dung-den-va-he-luy-bai-cuoi-loi-giai-cho-bai-toan-tin-dung-den/166475.html

---

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Kỷ niệm 96 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2021): Chúc mừng ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (02/07/2021 10:24:56)

Cách tôi chọn để cống hiến cho Việt Nam News (02/07/2021 10:14:55)

Chúng tôi đến tâm dịch Bắc Giang (02/07/2021 09:58:10)

Chạy đua với thời gian (02/07/2021 09:53:43)

Vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới 2022: Tự hào bóng đá Việt Nam (02/07/2021 09:45:37)

TTXVN nghiên cứu, học tập Nghị quyết Đại hội XIII Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương (30/06/2021 17:36:09)

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith và Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tham quan trưng bày ảnh của TTXVN (30/06/2021 17:15:11)

Tiêm vaccine phòng dịch COVID-19 đợt 2  (25/06/2021 11:15:49)

Lời cảm ơn của TTXVN nhân kỷ niệm 96 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (23/06/2021 17:34:53)

Kỷ niệm 96 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2021): Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định chúc mừng TTXVN (21/06/2021 11:41:11)