Nhà xuất bản Thông tấn: Dấu ấn hai mươi năm

Tin tức trong ngành

Nhà xuất bản Thông tấn: Dấu ấn hai mươi năm

(30/07/2021 11:23:05)

Ngày 2/7/2001, Nhà xuất bản Thông tấn xã Việt Nam (gọi tắt là Nhà xuất bản Thông tấn - NXBTT) được thành lập theo Quyết định số 305/QĐ-TTX (TCCB) của Tổng giám đốc Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN). Trải qua 20 năm xây dựng và phát triển (2/7/2001-2/7/2021), từ những ngày đầu chỉ có 6 người vừa làm công tác biên soạn, biên tập vừa phát hành,NXBTT hiện có 5 phòng với gần 20 cán bộ, phóng viên, biên tập viên, chuyên viên, từng bước khẳng định được hướng đi riêng, có chỗ đứng trong lòng độc giả.

Ký tặng ấn phẩm Điệp viên hoàn hảo của tác giả Larry Berman tại Hà Nội, năm 2008

Ngày mới thành lập, nhân sự của NXBTT chỉ vỏn vẹn có 6 người, hầu hết đều từ tòa soạn Báo ảnh Việt Nam chuyển sang, chưa biết nhiều về công tác xuất bản. Cái khó đầu tiên của đơn vị là không biết bắt đầu từ đâu bởi thị trường xuất bản lúc đó đã có tới 45 nhà xuất bản đang hoạt động, nhiều nhà xuất bản có thâm niên 50, 60 năm trong nghề.

Trong lúc Ban giám đốc đang suy nghĩ tìm hướng đi thì vụ khủng bố nước Mỹ ngày 11/9/2001 đã gây chấn động toàn thế giới. Với sự nhanh nhạy của những người làm báo rẽ ngang sang làm xuất bản, Ban giám đốc đã ngay lập tức tổ chức biên soạn cuốn sách “11/9 - Thảm họa nước Mỹ” từ nhiều nguồn tài liệu tham khảo trong nước, quốc tế và của TTXVN. Sản phẩm đầu tay của NXBTT hoàn thành chỉ trong vòng một tháng, được độc giả đón nhận nhiệt tình, nhiều đại lý phát hành sách còn ứng tiền trước để có sách bán. Mười lăm nghìn cuốn sách được bán hết trong vòng vài tháng. Thật vui khi cuốn sách đầu tiên được chào đón và thuận lợi như vậy. Nhưng điều quan trọng hơn là NXBTT đã bắt đầu định hướng được con đường đi riêng của mình, tìm ra thị phần sách nhỏ bé còn lại để hoạt động.

Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh nghe giới thiệu các ấn phẩm của Nhà xuất bản Thông tấn trong chuyến thăm và làm việc với TTXVN, ngày 20/6/2003

Là một trong những đơn vị thông tin của TTXVN, có cơ hội tiếp cận với nhiều thông tin, tư liệu giá trị của ngành, hiểu rõ “sở trường, sở đoản” của cán bộ, biên tập viên trong đơn vị, NXBTT đã quyết định tập trung vào ba mảng đề tài lớn, được coi là những thế mạnh của đơn vị: sách thời sự - sự kiện; sách nghiệp vụ báo chí và tham khảo; sách ảnh.

Mảng sách thời sự - sự kiện là những “câu chuyện” thời sự nóng bỏng về chính trị - địa chính trị, về chiến tranh - xung đột, những điểm nóng kinh tế, xã hội, đời sống… trong nước và quốc tế. Với loại sách này, việc đáp ứng yêu cầu phải phát hành khi sự kiện còn đang nóng là yếu tố quyết định sự thành công. Nhiều đầu sách có giá trị về nội dung, đẹp về hình thức, được biên soạn, biên tập nhanh chóng đã kịp thời ra mắt bạn đọc khi tin tức sự kiện vẫn còn được săn lùng, thu hút sự quan tâm của dư luận như: 11/9 - Thảm họa nước Mỹ, Bí mật tàu ngầm Kursk, Cuộc chiến vùng vịnh, Quan hệ Trung-Mỹ, Nóng bỏng bán đảo Triều Tiên, Quan hệ Mỹ-EU, Thảm họa động đất, sóng thần tại Nhật Bản, Bài thơ gây chấn động dư luận và Đêm trước Đổi mới, Nước Việt Nam nhỏ hay không nhỏ, Điều gì xảy ra với nền kinh tế Trung Quốc?…

Mảng sách nghiệp vụ báo chí phục vụ công tác phóng viên, biên tập viên và những người yêu thích tìm hiểu về nghề báo. NXBTT đã gây dựng được tủ sách trên 50 đầu sách về các lĩnh vực chuyên môn khác nhau của nghề làm truyền thông. Sách được mua bản quyền và dịch từ nhiều nguồn của Nga, Pháp, Thụy Sĩ, Mỹ… Ngoài ra, NXBTT cũng cộng tác với nhiều giảng viên báo chí của trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Học viện Báo chí và tuyên truyền như: Vũ Quang Hào, Đinh Thị Thúy Hằng, Minh Nhã… và các nhà báo uy tín như: Phan Quang, Lý Sinh Sự, Huỳnh Dũng Nhân, Đỗ Doãn Hoàng… Bộ sách nghiệp vụ báo chí đã thu hút sự quan tâm của các tòa soạn, những người làm báo và những người yêu nghề báo. Hằng năm, NXBTT vẫn tiếp tục bổ sung đầu sách mới để đến hôm nay đã có một “thư viện nhỏ” về nghề làm báo mang tên NXBTT.

Mảng sách ảnh ngày càng phong phú, đa dạng, được nhiều bạn đọc khó tính đánh giá cao. Có thể kể đến những bộ sách ảnh về lãnh tụ và các nhà lãnh đạo cách mạng tiền bối Việt Nam như: Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Lê Duẩn, Đồng chí Trường Chinh, Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Chủ tịch Tôn Đức Thắng, Tướng Nguyễn Sơn, Anh cả Nguyễn Lương Bằng, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, Chủ tịch HĐBT Phạm Hùng, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Võ Chí Công, Luật sư Nguyễn Hữu Thọ, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, Thủ tướng Võ Văn Kiệt, nhà ngoại giao Nguyễn Cơ Thạch… Với loại sách này, việc sưu tầm tư liệu, hình ảnh thể hiện đầy đủ những hoạt động phong phú, sôi nổi, đầy cam go, thử thách của các nhà lãnh đạo tiền bối từ thập kỷ đầu thế kỷ XX, nối tiếp qua hai cuộc kháng chiến trường kỳ, bất khuất của dân tộc với nhiều trọng trách mà Đảng, Nhà nước giao phó là công việc rất gian nan với người làm biên tập, xuất bản. Lại thêm chất lượng ảnh tư liệu thường không cao dẫn đến việc in ấn khó đảm bảo yếu tố mỹ thuật. Để giải quyết vấn đề này, NXBTT đã trang bị hệ thống máy chế bản hiện đại, nhiều dàn máy Mashintos chuyên nghiệp cùng đội ngũ họa sỹ, kỹ thuật viên thạo nghề, có khả năng thiết kế mỹ thuật, chấm sửa, phục dựng những tấm ảnh tư liệu cũ, kém chất lượng. Chính vì vậy, bộ sách ảnh về chân dung lãnh tụ và các chính khách của NXBTT luôn làm hài lòng những khách hàng khó tính nhất.

Một số ấn phẩm tiêu biểu của Nhà xuất bản Thông tấn giai đoạn 2016-2021

Trong mảng sách ảnh, phải kể đến bộ sách ảnh về các dân tộc Việt Nam với những thông tin cơ bản về phong tục, tập quán, tín ngưỡng phong phú, đa dạng của cộng đồng 54 dân tộc anh em hiện đang cư trú trải khắp từ địa đầu Lũng Cú, Hà Giang đến Đất mũi Cà Mau. Mỗi năm, NXBTT đều đặn cho ra mắt hai cuốn sách ảnh về các dân tộc thiểu số Việt Nam và cho đến nay, “kho tàng” sách dân tộc của NXBTT đã có tổng cộng 36 cuốn về 36 dân tộc. NXBTT phấn đấu sẽ hoàn thành trọn bộ trong những năm tới để lưu giữ được những giá trị văn hóa độc đáo của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

Tuy vậy, việc biên soạn loại sách này rất khó khăn, đặc biệt là phần nội dung ảnh. Đời sống của cộng đồng các dân tộc Việt Nam đang biến đổi rất nhanh, những giá trị văn hóa truyền thống của mỗi dân tộc đang dần bị mai một hoặc bị đồng hóa. Các phóng viên phải trèo đèo, lội suối, đi thực tế vào các thôn bản ở tận vùng sâu, vùng xa để thực hiện những bức ảnh về đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số. Bộ sách ảnh hoàn thành sẽ là kho tư liệu quý giá về hình ảnh cộng đồng các dân tộc Việt Nam được lưu lại cho đời sau, góp phần thiết thực vào việc lưu giữ, bảo tồn văn hóa dân tộc thiểu số đã ở mức rất cấp thiết.

Bộ sách ảnh về lịch sử cách mạng dân tộc tái hiện, phản ánh và lưu giữ nhiều bức ảnh quý về các cuộc chiến tranh chính nghĩa của nhân dân Việt Nam, được nhiều thế hệ độc giả tìm đọc, tra cứu. Có thể kể tên một số cuốn tiêu biểu như: Việt Nam 30 năm chiến tranh giải phóng, Thiên sử vàng Điện Biên Phủ, Đại thắng Mùa xuân 1975; Chủ tịch Hồ Chí Minh với Hà Nội, Đại thắng Mùa Xuân 1975 và những đổi thay kỳ diệu của đất nước…
Bộ sách ảnh giới thiệu lịch sử và hoạt động của các cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức đoàn thể Trung ương, địa phương với nhiều cuốn sách cho thấy sự dày công nghiên cứu, tập hợp tư liệu và sưu tầm ảnh: 70 năm Quốc hội Việt Nam (1946-2016), 60 năm Chính phủ Việt Nam (1945-2005), 65 năm Ngoại giao Việt Nam (1945-2010), 70 năm Thông tấn xã Việt Nam, Thông tấn xã Giải phóng anh hùng, 90 năm Đảng Cộng sản Việt Nam (1930-2020); Thành phố Hồ Chí Minh 40 năm hòa bình, hội nhập và phát triển (1975-2015)… Đây là loại sách lịch sử - sự kiện, đòi hỏi cao về chất lượng, tính chính xác, khoa học, kỹ thuật, mỹ thuật với thời gian hết sức khẩn trương để kịp phục vụ những ngày kỷ niệm quan trọng của đất nước, các cơ quan, ban, ngành. Với kho tư liệu hàng triệu bức ảnh được lưu trữ suốt hơn 75 năm qua của TTXVN và của các đối tác, cùng với kinh nghiệm tổ chức, sắp xếp, tổng hợp nội dung khoa học và hợp lý, NXBTT đã hoàn thành xuất sắc những ấn phẩm sách ảnh quan trọng theo đúng tiến độ thời gian.

Ông Francisco Gonzalez Garcia, Chủ tịch hãng thông tấn Cuba Prensa Latina thăm và làm việc với Nhà xuất bản Thông tấn, năm 2004

Ngoài ra, còn có các bộ sách ảnh về chủ đề Việt Nam đất nước con người được bạn đọc, đặc biệt là du khách quốc tế rất ưa chuộng, có thể kể tên các tựa sách tiêu biểu như: Nét xưa Hà Nội, Duyên dáng Việt Nam, Đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội, Xe đạp - xích lô - xe kéo, Rối nước Việt Nam, Việt Nam đất nước con người - thành tựu qua 70 năm xây dựng và phát triển, Việt Nam 35 năm đổi mới, Biển đảo quê hương, Tự hào một dải biên cương…

Tủ sách ảnh của NXBTT đã trở thành một kênh thông tin hấp dẫn, gần gũi với bạn đọc, có hiệu quả cao trong công tác tuyên truyền.

Bên cạnh đó, mảng sách bản quyền cũng được NXBTT chú trọng. Một trong những đầu sách được bạn đọc đón nhận, xã hội hoan nghênh là cuốn “Điệp viên hoàn hảo”, bản quyền của Mỹ, được đánh giá là sự kiện của ngành xuất bản trong năm 2007, với số lượng phát hành 35.000 bản chỉ sau vài tháng ra mắt, đánh dấu bước tiến quan trọng của NXBTT. Cuốn sách đã mang đến cho những người làm biên tập, xuất bản nhiều tâm trạng khác nhau, từ lo lắng, buồn vui đến hạnh phúc vỡ òa vì được bạn đọc chờ đợi và đón nhận.

Điều đáng mừng là các nhà xuất bản và nhiều đơn vị tư nhân tham gia công tác xuất bản coi NXBTT là một đối tác tin cậy để cùng chia sẻ công việc lúc khó khăn cũng như thuận lợi. Việc liên kết với các nhà xuất bản, các đối tác liên kết xuất bản đã giúp đa dạng hóa các loại hình xuất bản, với nhiều đầu sách chuyên ngành hiệu quả, nhiều ấn phẩm phong phú đáp ứng nhu cầu của độc giả trong và ngoài nước.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Chi ủy, Ban giám đốc và đặc biệt là sự nỗ lực, cố gắng của tập thể công chức, viên chức, NXBTT đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ: số đầu sách tăng đều theo các năm, từ 53 đầu sách với 106.000 bản in (năm 2002) lên trên 300 đầu sách với hơn 2 triệu bản in (năm 2015) và sau đó duy trì hơn 300 đầu sách với khoảng 1,3 đến 1,5 triệu bản in mỗi năm. Thu nhập bình quân của người lao động từ 3,8 triệu đồng/người/tháng (năm 2005) đã lên 7,3 triệu đồng/người/tháng (năm 2013) và nay là 10,5 triệu đồng/người/tháng.

Ghi nhận những đóng góp và nỗ lực của tập thể đơn vị, Đảng, Nhà nước, Chính phủ đã tặng thưởng NXBTT nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Lao động hạng Ba (năm 2010), Cờ thi đua của Chính phủ (năm 2007), Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ (năm 2016). Nhiều ấn phẩm của NXBTT được trao tặng giải thưởng sách hay, sách đẹp của Hội Xuất bản.

Đặc biệt, từ năm 2016 đến nay, hằng năm, NXBTT đều tham dự và giành giải cao tại Giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại: giải Nhì cuốn sách Việt Nam 30 năm đổi mới (1986-2016) năm 2017, giải Ba cuốn sách 70 năm Quốc hội Việt Nam (1946-2016) năm 2017, giải Nhì cuốn sách Quan hệ đặc biệt Việt Nam-Lào năm 2018, giải Nhì cuốn sách Chùa Việt Nam năm 2019, giải Khuyến khích cuốn sách Thiên sử vàng Điện Biên Phủ năm 2019, giải Nhất cuốn sách 90 năm Đảng Cộng sản Việt Nam (1930-2020) năm 2020.

Một buổi giao ban thường kỳ của Nhà xuất bản Thông tấn

Những thành công mà các thế hệ cán bộ, phóng viên, biên tập viên NXBTT đã đạt được sẽ là nền tảng để đơn vị tiếp tục nỗ lực phấn đấu hơn nữa; tiếp tục có nhiều đổi mới sáng tạo để thích nghi với môi trường xuất bản hiện đại thời công nghệ 4.0; đa dạng hóa và nâng cao chất lượng các ấn phẩm thông tin; vừa đảm bảo nhiệm vụ thông tin, đóng góp vào dòng thông tin chủ lưu mang tính định hướng của TTXVN, giữ vững vị trí, thương hiệu của một nhà xuất bản trong cơ quan thông tấn quốc gia, cầu nối thông tin giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân.

Nhìn lại chặng đường 20 năm đã qua, công chức, viên chức NXBTT vui mừng và tự hào vì đã góp phần nhỏ bé tạo dựng nên thương hiệu NXBTT đặc thù trong thị trường xuất bản sách Việt Nam. Hy vọng, với quyết tâm và nỗ lực của tuổi 20, NXBTT sẽ có thêm động lực mới, đạt được những mục tiêu mới mà lãnh đạo TTXVN giao phó và bạn đọc gửi gắm trên con đường phía trước./.

Nội san thông tấn số 7/2021

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Giải vô địch bóng đá châu Âu 2020: Kỳ EURO đặc biệt nhất! (30/07/2021 11:20:18)

Tăng cường các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19 (29/07/2021 16:50:26)

Hoàn thiện hơn 1.000 hồ sơ đổi thẻ và kết nạp hội viên mới (29/07/2021 16:48:19)

Giới thiệu bộ ảnh vinh danh các liệt sỹ Thông tấn (29/07/2021 16:47:21)

Giao ban cấp ủy triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2021: Vượt qua khó khăn, chủ động, tích cực hoàn thành nhiệm vụ (29/07/2021 16:45:24)

Chung tay cùng Gia Lai phòng, chống dịch COVID-19 (29/07/2021 16:30:22)

Nhiều hoạt động tri ân ý nghĩa (28/07/2021 17:33:26)

TTXVN tham dự diễn đàn đối tác truyền thông ASEAN (15/07/2021 12:20:08)

TTXVN tặng Bằng khen cho 1 tập thể và 2 cá nhân xã Trung Yên (08/07/2021 17:16:48)

30 năm báo Việt Nam News: Vững vàng vị thế báo đối ngoại quốc gia (02/07/2021 16:15:24)