Tin trong ngành
Những ngày chiến thắng pháo đài bay
(02/01/2013 15:48:10)
Cách đây đúng 40 năm, Hà Nội chao đảo vì những trận bom B52. Biết bao người vô tội đã nằm xuống, biết bao ngôi nhà thành gạch vụn, biết bao nước mắt đã rơi. Trong đau thương, Hà Nội vẫn ngoan cường chiến đấu và chiến thắng. Trong "mưa bom", các nhà báo Thông tấn vẫn dũng cảm tác nghiệp, những dòng tin, bức ảnh về "Điện Biên Phủ trên không" vẫn đến với bạn đọc trong nước và quốc tế. Hồi ức của hai nhà báo lão thành Trần Đình Thảo và Minh Lộc giúp chúng ta hiểu thêm về những tháng ngày oanh liệt đó.
Trận địa pháo cao xạ của quân và dân Thủ đô phối hợp nhịp nhàng, giáng trả đích đáng cuộc tập kích bằng máy bay B-52 của Mỹ vào Hà Nội trong 12 ngày đêm tháng 12/1972
40 năm rồi ư? Tôi cứ nghĩ như chuyện vừa mới đây thôi. Giở lại Bản tin Trong nước của VNTTX in ronéo ngày ấy, chữ nhòe, chữ mờ rồi, nhưng vẫn đủ nhớ lại tin, bài của mình, của anh em đồng nghiệp, mà thích thú nhất là những bài tường thuật bắn rơi máy bay Mỹ do đích thân Tổng biên tập Đào Tùng biên tập...
Với tôi, tháng 4/1972 là bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời làm báo. Đang ở Phân xã (PX) Nam Hà, tôi nhận được quyết định về PX Hà Nội công tác. PX Hà Nội lúc ấy do chị Tường Vân (nay đã mất), người vẫn được gọi là một trong Tứ đại mỹ nhân của VNTTX, phụ trách. Tôi cùng các anh Như Chương, Nam Minh, Ngọc Quán (sau có thêm Vũ Hanh, Duy Nhân và một số anh khác) có chân trong tổ PV chiến sự tác chiến hàng ngày. Thực tình lúc đó tôi không hình dung được rằng, chỉ mấy tháng sau chúng tôi đã đối mặt với B52- pháo đài bay.
Đêm 18/12, trời rét đậm, gió bấc hun hút. Mưa phùn giăng giăng. Đường phố Hà Nội hầu như không một bóng người, yên ắng khác thường. Từ chiều, anh Hữu Cứu (được "cắm" ở Hội đồng phòng không thành phố), đã báo tin đêm nay có đánh lớn, lệnh sơ tán khẩn cấp được đôn đốc thực hiện triệt để. Ở lại Hà Nội chỉ có cơ quan chỉ đạo tác chiến tối cao, các cơ quan chỉ huy, các lực lượng trực tiếp chiến đấu, lực lượng tự vệ vừa sản xuất, vừa chiến đấu và những người có trách nhiệm. Tôi phóng xe đạp từ nhà ở phố Ngọc Hà đến trụ sở số 5 Lý Thường Kiệt, chỉ gặp vài người cũng vội vã đi trực chiến như mình. Khớp với thông báo của Hữu Cứu về khả năng Mỹ sử dụng B52 đánh Hà Nội, lúc 18 giờ 15 phút, bộ đội radar phát hiện dải nhiễu mật độ lớn ở khu vực biên giới Việt Lào tập trung hướng Tây - Tây Nam và Đông - Đông Nam.
Tôi được nghe các anh lãnh đạo cơ quan kể lại câu chuyện Bác Hồ đã biết và đã quyết về cuộc chiến đấu chống B52 của quân dân ta bắt đầu từ một bản tin của VNTTX. Số là năm 1964, cơ quan ta có một bản tin về âm mưu và kế hoạch của Mỹ đánh phá miền Bắc bằng không quân chiến lược, trong đó có nói đến việc địch sử dụng cả máy bay B52. Bác tìm hiểu kỹ rồi yêu cầu, từ nay trở đi, cứ bản tin nào của VNTTX có nói về B52 phải đưa cho Bác. Những tin này, Bác xếp lại và để thành tập riêng. Với tầm nhìn chiến lược, Bác đã dự đoán điều gì sẽ đến. Người chỉ thị cho Bộ Quốc phòng, Đại tướng Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp và trực tiếp là Quân chủng Phòng không Không quân "phải tìm mọi cách đánh thắng B52". Theo hồi ức của nguyên Tư lệnh Quân chủng Phòng không Không quân Phùng Thế Tài, cuối năm 1962, một lần Hồ Chủ tịch đã trực tiếp chỉ thị: "B52 bay cao hơn 10 cây số mà trong tay chú hiện nay chỉ có cao xạ thôi... Ngay từ bây giờ, là Tư lệnh Bộ đội Phòng không, chú phải theo dõi chặt chẽ và phải thường xuyên quan tâm đến loại máy bay B52 này". Giữa năm 1964, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định quyết tâm: "Dù đế quốc Mỹ có lắm súng, nhiều tiền, dù chúng có B57, B52 hay "bê" gì đi chăng nữa, ta cũng đánh. Từng ấy máy bay, từng ấy quân Mỹ ta cũng đánh; mà đã đánh là nhất định thắng". Năm 1967, Người tiên đoán: "Sớm muộn rồi đế quốc Mỹ cũng đưa B52 ra đánh Hà Nội, rồi có thua mới chịu thua. Ở Việt Nam, Mỹ nhất định thua, nhưng chỉ sau khi thua trên bầu trời Hà Nội". Sau đó bộ đội tên lửa của ta ra đời.
Chỉ vài phút sau, Sở chỉ huy binh chủng radar cũng nhận được báo cáo của đài radar khác. Các tốp B52 đầu tiên đang bay trên vùng trời Xiêng Khoảng (Lào) vượt qua vĩ tuyến 20 đã bị radar ta "tóm" gọn. Bộ đội radar báo cáo: Tất cả có 21 chiếc B52 chia làm 7 tốp xuất hiện đầu tiên lúc 18 giờ 25 phút ngày 18/12/1972 trên tấm bản đồ miền Bắc khổ lớn làm bằng mica trong suốt.... Hôm đó, Hà Nội đã báo động phòng không trước khi máy bay địch xâm nhập 45 phút, sớm hơn thường lệ 35 phút. Bộ đội radar đã bàn giao đầy đủ các tốp B52 đầu tiên cho bộ đội tên lửa, cao xạ và không quân "xử lý".
Chiếc B52 đầu tiên bị bắn rơi trong chiến dịch bốc cháy như bó đuốc khổng lồ, rơi thẳng xuống cách đồng Chuôm, Phù Lỗ, Đông Anh, cách trận địa chưa đến 10 km. Rất kịp thời, PV Văn Bảo của VNTTX đã có mặt, chớp được hình ảnh nữ dân quân chân dép lốp dẫm lên mảnh xác B52 có phù hiệu không quân Mỹ. Đó là tác phẩm để đời của anh.
Cầu Long Biên (Hà Nội) liên tục bị bom Mỹ đánh phá, vẫn đảm bảo giao thông thông suốt
Nói riêng về PX Hà Nội, đơn vị có mặt suốt chiều dài chiến dịch Điện Biên Phủ trên không, kỷ niệm sâu sắc nhất của chúng tôi là trực tiếp bắt phi công B52 tại trận.
Đêm 26/12, máy bay B52 hủy diệt bệnh viện Bạch Mai và đã bị trừng phạt đích đáng. Khi tôi và anh em đến nơi thì thấy Chủ tịch TP. Hà Nội khi ấy là đồng chí Trần Duy Hưng, đã có mặt, thăm hỏi mọi người. Nhìn cảnh đổ nát hoang tàn, chúng tôi không sao cầm được nước mắt. Tối hôm sau, khi tiếng máy bay B52 còn rền rĩ trên bầu trời, tôi, anh Văn Trường và các anh Minh Trường, Vũ Hanh lên ô tô lao về phía bãi đá Phương Mai kề bên bệnh viện Bạch Mai. Khi anh Vũ Hanh soi đèn pin cài lại tốc độ cửa điều sáng máy ảnh, tôi nhờ soi luôn để nhảy xuống mép hố bom và thấy có một "giặc lái" nằm đó. Hắn kêu la thảm thiết vì sợ hãi và đau đớn. Tôi hô to "hen ấp". Tên phi công không chịu giơ tay mà tiếp tục kêu rên. Dưới ánh đèn pin, tôi thấy chân hắn đẫm máu. Lúc này, có thêm một số dân quân tự vệ ào vào, tôi kêu mọi người kéo tù binh lên chiếc xe xít đờ ca của bộ đội. Các anh Minh Trường, Vũ Hanh chứng kiến sự việc và chụp được khá nhiều ảnh bắt giặc lái B52 ở nội thành Hà Nội. Chúng tôi áp tải tên phi công về Hỏa Lò- Hilton Hà Nội. Trong chiếc ghế bay, tôi thấy một cuốn sổ, một súng bắn pháo hiệu cấp cứu cùng 7 viên đạn pháo hoa và một hộp đồ ăn. Lúc đút hộp đồ ăn vào túi, tôi cũng không rõ đó là cái gì nên thoáng nghi ngại, nhỡ là mìn thì sao? Nhưng sau đó trấn tĩnh lại, tôi nghĩ, không bao giờ chúng lại để mìn ở dưới ghế bay cả. Tôi mang về hầm chỉ huy VNTTX, khoe chiến lợi phẩm với TGĐ Đào Tùng. Ông xem rồi cười sảng khoái: Chén được đấy, đồ ăn của phi công Mỹ. Thế là ông khui ra, trong đó có cà phê, lương khô, thịt hộp, dao cạo râu và nhiều thứ khác. Tôi được ưu tiên ăn thêm chút bánh để ngồi viết bài tường thuật lúc đã sang ngày mới. Cuốn sổ bay, tôi tặng anh Vũ Tín để mang đi nước ngoài, minh chứng cho chiến tích của phóng viên VNTTX. Còn khẩu súng bắn pháo hiệu, tôi đem ra bắn vào đêm 31/12, khi có tin Mỹ đã ký Hiệp định Paris. Tôi còn nhớ nét mặt rạng rỡ của mẹ tôi đêm ấy, khi pháo hiệu sáng rực một khoảng trời Ngọc Hà, chỉ cách nơi B52 rơi vài trăm mét.
Về quái vật B52, John Foster Dallas, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ dưới thời Harry Truman, từng nói: "Nằm dưới tầm B52, đối phương chỉ còn cách cầu Chúa". Trong rất nhiều thông tin "khủng" về nó, có chi tiết B52 đời sau (kiểu D,G,H) có thể đem theo 30 tấn bom và rải thảm số bom đó trong 10 - 15 giây, tạo thành những loạt chấn động nổ có sức phá hoại cực mạnh, những vệt bom dài với các điểm nổ cách nhau từ 12 đến 20m, những hố bom chi chít kề nhau như cảnh tượng mặt trăng bị thiên thạch bắn phá. Chi tiết này, cố TBT Đào Tùng đã vận dụng khi tự tay chữa vào bài "Mai Hương kêu gọi trả thù" của tôi, trong đoạn tả cảnh khu bãi bom "ngổn ngang như trên mặt trăng".
40 năm rồi. TGĐ Đào Tùng, Phó TGĐ Hoàng Tư Trai, các anh lãnh đạo ban Trần Hữu Năng, Trịnh Hải, Lê Châu và nhiều anh chị bạn bè khác đã thành người thiên cổ. Ôn lại một chặng đường Thông tấn chiến đấu và chiến thắng, tôi lại nhớ da diết những người đồng chí, đồng nghiệp năm nào.
CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:
Chi hội Nhà báo Ban Biên tập Ảnh đi giao lưu thực tế tại Bắc Ninh (05/12/2012 16:47:00)
Hội Cựu chiến binh tặng quà nạn nhân da cam (05/12/2012 16:42:26)
Bồi dưỡng Trưởng phân xã năm 2012 (05/12/2012 16:39:53)
Kỷ niệm 95 năm Cách mạng Tháng Mười Nga (05/12/2012 16:36:26)
Thực hiện Nghị quyết 01 của Đảng ủy TTXVN: Bàn biện pháp nâng tầm hoạt động của hệ thống phân xã trong nước. (05/12/2012 16:33:23)
Nâng cao hiệu quả công tác thông tin đối ngoại (05/12/2012 16:27:30)
TTXVN và EVN hợp tác truyền thông (05/12/2012 16:25:07)
Giao ban cấp ủy quý III: Tập trung làm tốt công tác kiểm điểm, tự phê bình và phê bình trong toàn Đảng bộ (05/12/2012 16:21:54)
Tổng Bí thư Đảng lao động Mêhico thăm TTXVN (05/12/2012 16:17:46)
Báo Vietnam Plus "góp lửa" sưởi ấm vùng ải Bắc (05/12/2012 15:31:29)
