Thứ hai, ngày 29/07/2024

Tin trong ngành

Câu chuyện về bức ảnh chiếc xe tăng 846


(08/05/2015 15:27:26)

Sau chiến thắng lịch sử 30/4/1975, bức ảnh chiếc xe tăng của Quân Giải phóng đang hùng dũng tiến qua cổng Dinh Độc Lập của nhà báo Trần Mai Hưởng được các báo trong và ngoài nước dùng nhiều, coi nó như biểu tượng của ngày toàn thắng. Và đó là chiếc xe tăng mang số hiệu 846. Với một nhà báo, được có mặt ở những sự kiện lịch sử là một điều may mắn và hơn nữa, ghi lại được khảnh khắc điển hình của sự kiện đó quả là cơ may hiếm có.

Phim và ảnh gốc của bức ảnh này hiện được lưu trữ tại Kho tư liệu ảnh của TTXVN với chú thích: "Xe tăng Quân Giải phóng chiếm Dinh Độc lập - sào huyệt cuối cùng của Ngụy quyền Sài Gòn trưa 30/4/1975". Bức ảnh này được phát đi từ Hà Nội chiều 1/5/1975 và được các báo đăng từ ngày 2/5 năm đó.

 

Nhà báo Trần Mai Hưởng chụp được bức ảnh tuyệt vời đó khi ông mới 23 tuổi và chỉ là một tay máy không chuyên, bởi ông đi chiến dịch với tư cách là phóng viên tin của VNTTX. Nhà báo Trần Mai Hưởng kể về thời điểm lịch sử này: "Mấy chiếc xe thiết giáp và xe ô tô chở bộ binh đã tới trước ít phút...lúc này đã có mặt Ngọc Đản, Hoàng Thiểm (hai phóng viên của VNTTX) và một số phóng viên phương Tây. Tôi nhảy ra khỏi chiếc xe commangca đã vào hẳn trong sân, nhìn ra phía cổng, tôi thấy xe tăng tiến vào. Một hình ảnh rất đẹp! Tôi chỉ kịp giơ máy lên, lấy nét rất nhanh, thì xe đã vào tới cổng... Tôi bấm máy khi chiếc xe chồm lên ngang cửa, trong tư thế hùng dũng nhất." và với khoảnh khắc bấm máy xuất thần đó, ông đã có được bức ảnh để đời, sống mãi với thời gian.

 

Giá trị đích thực của bức ảnh

Chúng ta cảm ơn nữ phóng viên người Pháp, bà Francoise De Mulder đã chụp được ảnh chiếc xe tăng 390 của Quân Giải phóng húc đổ cánh cổng sắt Dinh Độc Lập và cảnh đoàn quân tập kết tại sân Dinh buổi trưa ngày 30/4/1975. Đây là một phóng sự ảnh rất giá trị. Tuy nhiên bức ảnh xe tăng tiến vào Dinh do bà chụp trực diện, ống kính hất từ dưới lên, chỉ cho thấy một phần hai bánh xích trước và nòng pháo, bên trái có một xe tăng nữa. Theo bà kể thì xe bên trái (843) húc ba lần vào cửa phụ, cánh cửa bung ra, xe bị kẹt lại, sau đó xe 390 lao lên vào cổng chính. Thế là bà bấm máy, ống kính của bà thu được cả hai xe. Nhưng rất tiếc, trong ảnh ấy, bộ đội không rõ, cờ bị khuất, cũng không thấy số xe. Những chi tiết này, nhất là xe số 390, và 843 phải chụp tiếp ngay sau khi đội xe tăng đã ở trong sân, rồi bà phải viết bài và chú thích ảnh bổ sung cho đầy đủ. Đó là cách làm phóng sự tinh tế, hợp lý của nữ phóng viên thông minh và quả cảm này.  

Đoàn phóng viên báo chí Trung ương cục Miền Nam tiến về Sài Gòn ngày 30/4/1975 

Ngay từ những năm trước, các báo của ta và Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam đã tập hợp nhiều ảnh về sự kiện 30/4/1975 để tìm ra những ảnh hay nhất, cuối cùng đa số vẫn thừa nhận bức ảnh Xe tăng Quân Giải phóng chiếm Dinh Độc Lập của Trần Mai Hưởng là trọn vẹn hơn cả. Trọn vẹn ở chỗ trong ảnh có chiếc xe tăng cắm cờ Giải phóng, có pháo thủ đứng trong xe ngẩng đầu trên tháp pháo, có bộ binh ngồi bên thành xe, có bối cảnh là cánh cửa sắt và bóng nắng buổi trưa đổ tròn trên sân... Ngần ấy chi tiết hội tụ trong một ảnh nói được rõ ràng một tình huống mau lẹ, bất ngờ, một địa điểm quan trọng, một thời khắc hiếm hoi của lịch sử chiến tranh. Đây là chiếc xe hiên ngang hành tiến trong tư thế chiến thắng. Thế là đủ hoành tráng cho một dấu ấn chiến công rực rỡ có một không hai, hà tất phải đòi hỏi nó là ảnh xe tăng đi đầu hay đi cuối? Chụp ảnh chiến sự ai dám nói trước điều gì, giỏi mấy mà lỡ thời cơ, lỡ góc chụp cũng đành chịu. Bởi vậy, những phóng viên ảnh cùng trên một xe com-măng-ca với Trần Mai Hưởng (cùng nhảy xuống sân Dinh trưa 30/4 ấy có nhiều phóng viên ảnh như Đinh Quang Thành, Vũ Tạo, Hứa Kiểm, Lâm Hồng Long, Văn Bảo, Ngọc Đản, Hoàng Thiểm...) mỗi người chỉ được một vài bức ảnh sáng giá trong chuỗi sự kiện này mà thôi. Đồng nghiệp đều vui với tác phẩm của anh - một phóng viên tin, vì họ hiểu rằng: Giá trị đích thực của ảnh chỉ đến với người cầm máy ở giây phút xuất thần điển hình nhất trong quá trình săn đuổi sự kiện. Giây phút đó đã đến với Trần Mai Hưởng.

 

 

Các cưÌ£u chiến binh cuÌ€ng xem laÌ£i bức ảnh liÌ£ch sử năm xưa

Cuộc hội ngộ sau 40 năm

Mãi cho đến ngày 8/3/2015, ông Trần Mai Hưởng - tác giả bức ảnh Xe tăng Quân Giải phóng chiếm Dinh Độc Lập mới được bắt tay 3 chiến sĩ trên xe tăng 846 trong ảnh của mình, tại nhà trưởng xe Nguyễn Quang Hòa số 19, ngõ 23, Chợ Đình, tổ dân phố 3, phường La Khê, quận Hà Đông, Hà Nội. Năm ngoái, nhà báo Trần Mai Hưởng có địa chỉ ông Hòa là nhờ ông Nguyễn Văn Bình, Tiểu đoàn phó Tiểu đoàn Thiết giáp trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử mùa Xuân năm 1975 (quê ở Bần, huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên) cho số điện thoại. Hôm 8/3 ông cũng có mặt tại đây. Người trưởng xe trước kia lại làm trách nhiệm chỉ huy, nhắn gọi các đồng đội đến nhà để "ôn cũ, biết mới" và gặp nhà báo chưa biết mặt đã chụp ảnh xe tăng mình tiến vào Dinh Tổng thống Sài Gòn năm xưa.

Nguyễn Bá Tứ ở 77, ngõ 173 đường Hoàng Hoa Thám, Hà Nội đến sớm nhất. Ông nguyên là pháo thủ số 2, cách đây 3 năm bị mổ thanh quản, không nói được, trao đổi với ai đều phải viết ra giấy. Sau xuất ngũ, ông Tứ làm nghề lái xe, nuôi ba con. Hai cháu đầu bị di chứng chất độc da cam khiến trí não kém phát triển. Còn người lái chiếc xe tăng 846 tiến vào Dinh Độc lập ngày ấy là Trần Bình Yên ở xóm 7, thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. Ra quân năm 1980, về nhà ông vui thú với ruộng vườn. Hôm ấy, ông đưa cậu con trai út lên để chào các bác và thanh minh vì bận bịu mùa màng không dứt ra được, nên 40 năm rồi, nay mới gặp lại đồng đội. Duy có pháo thủ số 1 tên là Quí ở Hải Phòng, lâu ngày chưa liên lạc được.

Mười năm trước, vào dịp kỷ niệm 30 năm giải phóng miền Nam, ông Tứ đưa gia đình vào thăm Thành phố Hồ Chí Minh. Tại phòng trưng bày hiện vật và hình ảnh của Dinh Thống Nhất, ông Tứ thấy bức ảnh Xe tăng Quân Giải phóng chiếm Dinh Độc Lập, bỗng hồi hộp nhận ra mình đứng trong tháp pháo xe tăng, và thốt lên với cô thuyết minh: Chiếc xe tăng ấy là của tôi! Sung sướng đến ngẹt thở, ông liền gọi điện ngay cho ông Hòa:

-Anh Hòa ơi, có ảnh xe tăng mình treo trong Bảo tàng Dinh Thống Nhất. Đúng lúc em đứng trong tháp pháo ló đầu ra ở ngay cổng sắt. Giờ đây ông Nguyễn Quang Hòa vẫn nhớ như in cuộc điện thoại bất ngờ đó và càng nhớ howncais giọng nói reo vui của Tứ lúc ấy, nhưng lại đau xót cho bạn của mình, vì hôm nay Tứ không nói được nữa!

Ngày gặp lại, ông Tứ rất vui, nét mặt rạng lên khi bắt tay từng người. Vui nhất là ông được cầm tay nhà báo Trần Mai Hưởng, người đã chụp được ảnh mình, cùng xe tăng đúng giờ phút lịch sử. Trước đông đủ mọi người, ông Hòa kể: Xe 390 và 843 vào trước, xe chúng tôi vào sau, trong sân có tất cả 7 xe. Chúng tôi ở đó đến chiều rồi rút khỏi Dinh. Không có lệnh nào điều động xe của tôi quay phim, chụp ảnh cả. Đây là bức ảnh quý, được chụp trong những giờ phút hiệp đồng tác chiến. Cuộc hội ngộ này còn có nhóm phóng viên mũi nhọn đi cùng Lữ đoàn 203 tiến vào Dinh Độc Lập như Đinh Quang Thành, Hứa Kiểm là hai phóng viên ảnh TTXVN, Mạnh Hùng phóng viên Báo Quân đội Nhân dân. Tại đây, tác giả Trần Mai Hưởng và ông Phạm Đình Quyền thay mặt Ban Biên tập ảnh TTXVN đã tặng cho ba chiến sĩ mỗi người một ảnh Xe tăng Quân Giải phóng chiếm Dinh Độc Lập, một kỷ niệm vô giá của người lính trong chiến tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.

Những ngày tháng hào hùng của đất nước sau 40 năm dường như đang được tái hiện một cách chân thực, sinh động với những khoảnh khắc xúc động, đầy tự hào giữa tác giả bức ảnh lịch sử và những nhân vật chính trong bức ảnh đó. Những người làm nên chiến thắng vĩ đại của dân tộc và những người ghi lại được vào ống kính những trang sử hào hùng ấy đều rất đáng được trân trọng và tôn vinh. 

Theo Nội san Thông tấn, số 4/2015

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Nhìn lại một quá khứ hào hùng (08/05/2015 14:46:09)

Tổng hợp tin trong ngành (theo Nội san Thông tấn số 3/2015) (03/04/2015 16:09:06)

Đào tạo báo chí trong lĩnh vực kinh tế (03/04/2015 15:14:11)

Công ty In - Thương mại TTXVN: Bước tiến mới cùng chứng chỉ ISO (03/04/2015 10:08:52)

Tự hào là "dân Thông tấn" (03/04/2015 09:34:16)

Đẩy nhanh tiến độ thực hiện sách 70 năm Thông tấn xã Việt Nam (02/04/2015 15:44:11)

Năm sản phẩm thông tin mới - bước tiến mới của TTXVN (02/04/2015 15:38:58)

Phụ nữ thông tấn vượt khó làm nghề (02/04/2015 15:25:20)

Chuyến đi từ thiện đầy ý nghĩa (02/04/2015 15:20:09)

Thanh niên B2 với chiến dịch tình nguyện Xuân biên giới 2015 (02/04/2015 15:17:21)