Hồi ức đẹp về những người thầy Việt Nam

---

(04/12/2019 16:38:32)

Nội san Thông tấn xin giới thiệu bài viết của nhà báo Khieu Kola, Ủy viên Ban chấp hành Câu lạc bộ nhà báo Campuchia (CCJ), bình luận viên cao cấp của Đài truyền hình CNC, nguyên phiên dịch viên cho đoàn chuyên gia Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) giúp hãng thông tấn Campuchia (SPK) trong những năm 1980. Đây là những dòng hồi tưởng về giai đoạn các cán bộ, phóng viên, kỹ thuật viên của TTXVN nỗ lực quên mình, hỗ trợ bạn sau thảm họa diệt chủng.

Nhà báo Khieu Kola

Đầu hè năm 2017, tôi và vợ - Mar Saborn, chọn Thủ đô Hà Nội là nơi nghỉ ngơi, kỷ niệm 35 năm ngày cưới, đồng thời ôn lại những ký ức không thể nào quên với các chuyên gia TTXVN từng công tác tại SPK những năm 80 của thế kỷ trước, thời điểm đất nước Angkor mới được hồi sinh sau nạn diệt chủng.
 
Từ Campuchia, chúng tôi qua Vientiane (Lào), rồi bay tới Hà Nội trên chuyến bay của Vietnam Airlines. Ngắm logo hoa sen vàng của hãng Hàng không quốc gia Việt Nam, tôi nhớ đến tên làng quê của Bác Hồ - vị lãnh tụ xuất sắc, anh hùng dân tộc của Việt Nam. Và những kỷ niệm của tôi với bộ đội Cụ Hồ trên đất nước Campuchia, đặc biệt với các nhà báo, kỹ thuật viên TTXVN tại SPK mau chóng ùa về, vẹn nguyện như vừa mới đây thôi.
 
Những ký ức đó, những con người đó, tôi không thể nào quên. Tôi vẫn gọi một cách thân thương là chú, bác, anh, chị. Nhưng cách xưng hô mà tôi thích gọi nhất là “thầy” hoặc “chú”.

Năm 1978, đoàn chuyên gia TTXVN mang mật danh đoàn S78 được thành lập gồm 30 cán bộ, phóng viên, điện báo viên, lái xe của TTXVN lên đường làm nghĩa vụ quốc tế tại Campuchia. Suốt 10 năm sau đó, hàng trăm lượt cán bộ, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên của TTXVN lần lượt thay nhau giúp xây dựng Thông tấn xã Campuchia SPK, ngày nay là AKP cả về chuyên môn, nghiệp vụ, tổ chức bộ máy và trang thiết bị kỹ thuật. Từ năm 1989 đến nay, TTXVN tiếp tục hỗ trợ và hợp tác có hiệu quả với AKP trên nhiều lĩnh vực.

Người thầy đầu tiên phải nhắc đến là bác Đỗ Phượng (1930-2017), nguyên Tổng giám đốc TTXVN, cùng với nguyên Tổng giám đốc SPK Em Sam An, thành lập ra Báo ảnh Campuchia vào năm 1986, in tại B2 (Cơ quan TTXVN khu vực phía Nam). Tôi bắt đầu viết bài, chụp ảnh cho tờ báo ảnh từ những ngày đầu ra mắt, để rồi trở thành một nhà báo như hiện nay, nghề mà tôi vẫn đam mê theo đuổi. Nghề báo ban tặng cho tôi cơ hội được đi nhiều nơi trên thế giới. Tôi luôn tâm niệm, mỗi phóng viên cần ghi nhớ “kỷ luật, nghiêm túc, sẵn sàng và đừng nặng lợi ích cá nhân”.
 
Tôi nhớ mãi bài dạy ngữ pháp tiếng Việt về cách sử dụng trích dẫn trực tiếp/gián tiếp lời nhân vật trong các tác phẩm báo chí do bác Đỗ Phượng dạy hồi tôi làm phiên dịch cho ông những ngày đầu Báo ảnh Campuchia mới thành lập. Ông là người thầy đầu tiên dạy tôi cách viết bài cho một tờ báo ảnh. Kỹ năng truyền đạt kiến thức, hiểu biết về nghề báo của bác Đỗ Phượng đã đem đến một kho tri thức, giúp ích cho tôi rất nhiều trong quá trình làm nghề, cả khi tôi tác nghiệp trong nước hay ngoài nước.
 
Xin phép kể thêm những chuyên gia TTXVN mà tôi từng tiếp xúc làm việc tại SPK, khi tôi còn học tiếng Việt tới khi làm thợ điện, rồi nhà báo, phiên dịch cho đoàn chuyên gia Việt Nam. Đặc biệt là phiên dịch cho Tổng giám đốc SPK Em Sam An và bác Đào Tùng (1925-1990), nguyên Tổng giám đốc TTXVN.
 
Chú Quế Lâm, Trưởng đoàn chuyên gia Việt Nam tại SPK (những năm 1987-1989) luôn yêu thương các phóng viên, cán bộ SPK như người trong nhà. Chú là chuyên gia giỏi, thích nghiên cứu văn hóa Khmer, sống giản dị và đặc biệt rất thích ăn khoai tây. Khi tôi được Tổng giám đốc SPK phân công làm phiên dịch cho chú Quế Lâm, chú từng nhắc tôi: “Này Kola, mình học để trở thành trí thức thì dễ lắm. Nhưng học để làm người giản dị, không khoe khoang, tự đắc thì không dễ chút nào. Cái đó chúng ta phải tự rèn luyện như Cụ Hồ đấy”.
 
Tôi cũng không thể không nhắc đến thầy Nguyễn Thành Bốn, thầy Quý… Thầy Nguyễn Thành Bốn cho tôi hiểu biết về đời sống của giai cấp nông dân, sự cần thiết của việc tích cực học tập, làm việc theo gương Bác Hồ, phải “cần kiệm liêm chính”. Thầy cho rằng, muốn thành công phải có kỷ luật sắt của giai cấp công nhân để sản xuất ra điện và có điện thì con người sẽ có tất cả.
 

Trưởng đoàn chuyên gia Ðỗ Phượng và Phó tổng giám đốc SPK Y Lon (ngoài cùng bên trái) cùng các chuyên gia kỹ thuật Cù Yển Vũ, Nguyễn Ðức Nam... kiểm tra kỹ năng đánh moóc của các điện báo viên SPK

Thầy Quý, chuyên gia về máy nổ và máy phát điện thường đưa tôi đọc những bài báo của TTXVN, đặc biệt là tài liệu tham khảo mà tôi rất yêu thích. Tôi còn nhớ, một kỹ sư điện Việt Nam (tôi không nhớ tên) rất ham đọc sách, nói với tôi: “Kola à, ông có khả năng và trí óc người làm báo chứ không phải công nhân điện đâu. Cố gắng đọc, yêu vợ con, xây dựng gia đình hạnh phúc. Khi chuyên gia Việt Nam rút về và hòa bình trở lại trên đất nước Chùa Tháp, tôi sẽ nghỉ hưu, về làm ruộng tại quê nhà, còn Kola sẽ trở thành một nhà báo giỏi. Và đừng quên học tiếng Anh, vì đó là tấm vé đưa Kola đi khắp nơi trên thế giới”. Nhớ lại những lời nói đó, tôi vẫn còn ngạc nhiên vì sau này nó hoàn toàn trở thành sự thật.
 
Trong thời gian ở Hà Nội, vợ chồng tôi đến thăm bác Đỗ Phượng tại phòng làm việc ở số 11 phố Trần Hưng Đạo. Bác xúc động nói: Cảm ơn hai vợ chồng Kola-Saborn đến thăm. Tôi rất vui khi thấy hai vợ chồng thật hạnh phúc. Hồi đầu thập kỷ 80, tôi đã chứng kiến hai thanh niên Campuchia này yêu nhau. Tôi luôn chúc cho tình yêu này hạnh phúc lâu dài…
 
Cuộc gặp gần một tiếng đồng hồ với người thầy dạy viết báo đầu tiên tại Thủ đô Hà Nội giúp tôi càng thêm vững tâm, nỗ lực vun đắp cho nền hòa bình của Campuchia vốn có nhiều đóng góp, cống hiến công sức và trí tuệ của các chuyên gia TTXVN. Tất cả đã góp phần xây dựng sự phồn vinh cho Tổ quốc thương yêu của tôi - Vương quốc Campuchia.

---

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Hội nghị tập huấn chuyên đề nâng cao chất lượng thông tin xây dựng Đảng: Đảm bảo thông tin chính thống, trung thực (04/12/2019 16:36:00)

Tiếp Tổng Bí thư Đảng phong trào cánh tả thống nhất Cộng hòa Dominicana (03/12/2019 16:52:48)

Hoạt động kỷ niệm 75 năm Ngày thành lập Quân đội (03/12/2019 11:33:46)

Đóng góp tích cực cho Năm đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào (03/12/2019 11:28:26)

Khám sức khỏe định kỳ cho công chức, viên chức và người lao động (03/12/2019 11:23:59)

Đoàn cán bộ quản lý báo chí của Lào thăm TTXVN (29/11/2019 15:28:59)

Tiếp đoàn Hội nhà báo Hàn Quốc (28/11/2019 15:04:24)

Quán triệt thực hiện nội dung Hội nghị Trung ương 11 (22/11/2019 16:18:40)

Tập huấn nâng cao chất lượng thông tin xây dựng Đảng (22/11/2019 15:03:29)

Báo Tin tức “Đồng hành cùng vùng khó” Yên Bái (11/11/2019 16:37:02)