Tin trong ngành
Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật năm 2022: Phạm Văn Thính và những bức ảnh ghi dấu tuổi thanh xuân
(10/01/2024 15:45:37)
Bức ảnh “Cầu người” và bộ ảnh “Trên vành đai thép Tây Ninh” của tác giả Phạm Văn Thính - phóng viên ảnh Thông tấn xã giải phòng (TTXGP) (nay là Thông tấn xã Việt Nam - TTXVN) đã vinh dự được trao Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật năm 2022. Vợ chồng ông là những người đã dành cả tuổi thanh xuân và hạnh phúc riêng cho sự nghiệp Thông tấn. Những tháng gần đây, chính tinh thần quả cảm được tôi luyện trong chiến đấu đã giúp ông nỗ lực vượt qua giai đoạn khó khăn nhất của căn bệnh ưng thư. Hai ông bà hiện đang sống trong một căn hộ nhỏ của tập thể TTXVN, số 218 Nguyễn Đình Chiểu, TP. Hồ Chí Minh.
 |
| Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn trao Giải thưởng Nhà nước tặng tác giả Phạm Văn Thính, nguyên phóng viên TTXVN, tháng 5/2023 |
Vốn là một thanh niên trẻ miền Nam tập kết ra Bắc năm 1954, sau khi tốt nghiệp phổ thông tại Hà Nội, năm 1958, ông tham gia nghĩa vụ quân sự. Hết nghĩa vụ, ông vào học tại khoa Ngữ văn, trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Vừa cầm tấm bằng tốt nghiệp, ông được tuyển làm phóng viên đi chiến trường miền Nam, là một trong 15 sinh viên được tham gia khóa nghiệp vụ thông tấn ngắn ngày. Sau một thời gian làm quen với nhiếp ảnh, thực tập tại trận địa pháo cao xạ Nam Định, tháng 4/1965, ông lên đường vào Nam.
Khi được hỏi về bối cảnh ra đời tác phẩm ảnh Cầu người, Phạm Văn Thính chia sẻ: “Tôi nhớ mãi chuyến hành quân cùng Trung đoàn 3, Sư đoàn 9 trong chiến dịch Mậu Thân đợt hai, tại cánh rừng Tây Ninh. Trời mưa như trút nước, chợt nghe đằng trước có tiếng lao xao, linh cảm có việc khác thường, tôi báo cáo với trưởng đoàn, rồi chạy lên trước xem. Nhìn thấy cảnh thanh niên xung phong chuyển thương binh đang đứng ở ven sông, nước dâng lên gần đáy cáng. Giữa sông, họ đang bắc cầu, nhưng không có cọc trụ. Một số người dùng đòn tre, đòn gỗ lao qua gầm ván, nâng ván lên thành một chiếc cầu. Trụ cầu là từng cặp thanh niên xung phong đứng dưới lòng sông, nước ngập tới vai. Tôi nhanh chóng bấm máy chụp liền mấy kiểu. Hôm đó, thực sự xúc động, nếu không có cái ‘cầu người’ thì thương binh không thể qua sông được. Trong khi đó, tiếng súng mặt trận phía sau mỗi lúc một gần”.
 |
| Bức ảnh “ Cầu người” của tác giả Phạm Văn Thính |
Điều bất ngờ là đúng 40 năm sau, nữ thanh niên xung phong Giáp Thị Thanh Tiến, người lấy thân làm trụ cầu, lại nhận ra mình trong bức ảnh treo tại Bảo tàng Phụ nữ TP. Hồ Chí Minh. Nhờ thế, bà Tiến - nhân vật trong ảnh và tác giả đã gặp nhau. Họ ứa nước mắt vì còn sống tới hôm nay. Cái Cầu người hiếm có ấy là tình đồng đội, là trí thông minh, sáng tạo; tuy bình thường nhưng thực vĩ đại bởi tính nhân văn cao cả của những người thanh niên dũng cảm đã làm nên lịch sử vẻ vang của dân tộc.
Bộ ảnh Trên vành đai thép Tây Ninh gồm 4 ảnh: Chiếc máy bay thứ 7 thuộc sư đoàn kỵ binh bay số 1 của Mỹ bị Quân giải phóng Tây Ninh bắn rơi, lính kỵ binh bị bắt tại trận (ngày 11/11/1968); Bị thương vẫn bám trụ chiến đấu, mặt trận Thiện Ngôn (Tây Ninh), năm 1968; Nữ pháo thủ súng cối Nguyễn Thị Định (Tây Ninh) đánh 40 trận pháo kích, lập công xuất sắc trong năm Mậu thân 1968; E.Berger Cary thuộc tiểu đoàn 6, cụm vận tải 48 Long Bình bị bắt trong trận Quân giải phóng diệt 28 xe quân sự Mỹ trên đường 22, đoạn từ ngã ba đất sét đi Dầu Tiếng (ngày 13/6/1969).
Tây Ninh là thủ phủ của Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam. Địch không bao giờ từ bỏ dã tâm tiêu diệt các cơ quan đầu não của ta, thậm chí, còn muốn bắt sống các đồng chí lãnh đạo. Ông Phạm Văn Thính hồi tưởng: “Khủng khiếp lắm! Sau Mậu Thân, Mỹ dùng máy bay B52 rải bom cho quân càn, đánh vào các căn cứ. Lúc chúng tôi đi theo Tiểu đoàn 14 đến Tây Ninh, di chuyển cơ quan qua Thiện Ngôn thì bị lộ, vì có gián điệp. Phía mình bị quân Sài Gòn đánh úp. Chúng có phi, pháo yểm trợ, bom, đạn dội đúng đội hình, hai bên giằng co quyết liệt. Đấy là lúc tôi phải vận động hết sức, lúc chạy, lúc bò, lúc quỳ, lúc đứng thẳng lên bấm máy liên tục. Quân ta gan dạ lắm, cuối cùng cũng phá được vòng vây. Tuy nhiên, trận đó chúng ta thiệt hại nặng, gần 600 người hy sinh”.
Ông Thính chia sẻ, khi ra chiến trường, trên vai ông đeo một khẩu súng AK, một cơ số đạn hai băng và hai trái lựu đạn, sau đó mới đến túi đồ nghề máy ảnh, bi đông nước, lương khô... nhẹ nhất cũng 30kg. Hồi đó, điều kiện sinh hoạt không đầy đủ, ngay cả máy ảnh cũng là máy cơ kiểu cũ như: Praktica (CHDC Đức), Zenit (Liên Xô), Hải Âu (Trung Quốc), dễ hỏng hóc lại không có ống kính tele hay ống góc rộng; phim độ nhạy thấp, trời âm u ở trong rừng tác nghiệp rất bí.
Vợ ông, bà Nguyễn Thị Kim Liên, quê ở Bình Thuận, cũng là nhà báo của TTXVN. Sau ngày giải phóng miền Nam, bà ra Thủ đô, học khoa Ngữ văn, trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Hai ông bà đều nhiễm chất độc hóa học, đứa con đầu mất từ khi còn nhỏ, hai con sau đều lần lượt ra đi ngay khi còn trứng nước. Bà là phóng viên tin nên không lưu giữ được nhiều tư liệu. Rất may, những tấm ảnh chiến tranh của ông vẫn còn được lưu trữ ở Ban biên tập Ảnh. Đồng nghiệp ở Hà Nội tìm thấy đã gửi cho ông bà. Hai người coi đó như những đứa con của mình. Những bức ảnh ấy đã đưa ông bà về với tình yêu tuổi thanh xuân trong chiến tranh, quên đi nỗi quạnh hiu tuổi già. Thực tình, vì gia cảnh neo đơn, ông bà không nghĩ đến việc gửi tác phẩm dự Giải thưởng Nhà nước. Tuy nhiên, được sự động viên và giúp đỡ của các đồng nghiệp, ông bà đã biên soạn những tấm ảnh độc đáo nhất để gửi tham dự./.
Bộ ảnh “Trên vành đai thép Tây Ninh” của tác giả Phạm Văn Thính:
 |
 |
 |
 |
Phạm Chu Quang Vinh
Nội san Thông tấn số 12/2023
CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:
Tổng kết công tác thi đua, khen thưởng năm 2023 và phát động thi đua năm 2024 (08/01/2024 19:34:13)
Triển khai nhiệm vụ công tác Đảng năm 2024 (08/01/2024 16:19:43)
Hội nghị tổng kết công tác năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024: Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, nâng cao hiệu suất, hiệu quả thông tin (08/01/2024 11:31:55)
Rap News về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng (08/01/2024 10:17:08)
Tín hiệu đáng mừng (08/01/2024 10:08:55)
Trưng bày ảnh về quan hệ hợp tác Việt Nam - Lào (06/01/2024 18:47:10)
Giải Diên Hồng lần thứ hai năm 2024: TTXVN được trao 4 giải thưởng (05/01/2024 23:11:40)
Tặng nhà tình thương cho người nghèo tỉnh Bến Tre (25/12/2023 14:21:29)
Kỷ niệm 79 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam: Không ngừng vun đắp sự gắn kết qua nhiều thế hệ giữa TTXVN và Sư đoàn 304 (22/12/2023 19:19:36)
Khám sức khỏe định kỳ cho viên chức và người lao động TTXVN (22/12/2023 15:06:55)
