Tin trong ngành
Kỷ niệm 46 năm ngày mất của Hồ Chủ Tịch: Bác dõi theo thông tin thông tấn đến tận cuối đời
(09/10/2015 15:29:40)
Tháng 5/2013, Nội san Thông tấn đã giới thiệu bài viết của bà Vũ Thu Hằng, cán bộ Khu di tích Phủ Chủ tịch, về những tập bản tin của VNTTX hiện đặt trên bàn làm việc của Bác Hồ ở ngôi nhà sàn. Tiếp nối mạch nghiên cứu về ý nghĩa của thông tin thông tấn đối với Hồ Chủ tịch, bà Vũ Thu Hằng có bài viết về tập bản tin nhanh hàng ngày hiện đang trưng bày tại ngôi nhà Bác chữa bệnh và qua đời. NSTT xin trích giới thiệu cùng bạn đọc
Đọc và nghe đọc sách, báo, bản tin... đối với Bác Hồ đã trở thành thông lệ và nhu cầu không thể thiếu trong đời sống. Lúc Bác còn khỏe hay vào những ngày cuối cùng của đời mình, khi bị mệt, Bác vẫn dành một lượng thời gian thích hợp để nắm bắt, tổng hợp thông tin qua sách, báo, bản tin và nghe đọc. Hàng ngày cứ 5 giờ sáng đã có báo, bản tin từ các nơi chuyển đến. Các đồng chí giúp việc sắp xếp lại, chuẩn bị để đầu giờ Bác đọc hoặc đọc cho Bác nghe.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh giá rất cao tác dụng của thông tấn báo chí, trong đó có VNTTX. Bác đã duyệt trực tiếp nhiều tin, bài của VNTTX, căn dặn về nghề với các phóng viên tin, ảnh. Bác đã đọc những tin người tốt, việc tốt của VNTTX hàng ngày và thưởng huy hiệu cho một số cá nhân được biểu dương trên bản tin. Bác đã xem và thường xuyên nhận xét tin của VNTTX, cả tin phổ biến cũng như tin tham khảo, chỉ cho VNTTX những thiếu sót, kể cả lỗi dịch sai, phiên âm không chuẩn.
Trên bàn làm việc ở ngôi nhà Người họp với Bộ Chính trị và cũng là nơi Người chữa bệnh và qua đời vẫn còn nguyên chồng bản tin Người đã nghe đọc. Đó là 7 tập bản tin do VNTTX phát hành từ ngày 18/8/1969 đến ngày 24/8/1969. Những ngày cuối cùng tuy sức khoẻ đã yếu nhưng Bác vẫn theo dõi đều đặn tin tức, báo chí thường xuyên, cho ý kiến những bài, tin mà Bác nghe đọc.
Trong 7 tập bản tin Người đã nghe đọc tại ngôi nhà Người họp với Bộ Chính trị và cũng là nơi Người chữa bệnh trong thời gian cuối đời, qua tìm hiểu và phân tích chúng tôi được biết, trong thời gian này sức khoẻ của Bác ngày một yếu nên Người không còn tự đọc được nữa. Vì vậy, Người không để lại bút tích trên các tài liệu này mà những nét bút để lại là của các đồng chí phục vụ, gồm các nét gạch, đánh dấu và chữ Việt, để lưu ý những vấn đề Bác cần xem lại hoặc để Bác lấy tư liệu, đưa ra vấn đề đó Bộ Chính trị thảo luận; sau đó tin liên quan đến ngành nghề nào Bác gửi đến cho ngành nghề đó. Chỉ sau ngày 24/8/1969 các đồng chí mới dừng việc đọc báo cho Bác.
 |
 |
|
|
Bút tích của Chủ tịch Hồ Chí Minh trên các bản tin thông tấn |
Các tập bản tin này của VNTTX, mỗi tập gồm có 4 bản tin, bản số 1 phát hành lúc 7 giờ, bản số 2 phát hành lúc 10 giờ, bản số 3 phát hành lúc 16 giờ, bản số 4 phát hành lúc 21 giờ. Nội dung bản tin được chia làm hai phần: Phần tin Việt Nam và phần tin thế giới được trích ra từ các nguồn tin UPI, Reuter, AP, BBC, AFP, TNHK (Đài tiếng nói Hoa Kỳ)... Đáng chú ý, trong sưu tập bản tin này, Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm nhiều đến các tin trong nước, tin thế giới, tin chiến sự ở miền Nam Việt Nam...
Tin thế giới có bản tin của cơ quan thường trú VNTTX tại Cuba, Bắc Kinh và Moskva được phát hành ngày 15/8/1969, phát hành ở Hà Nội ngày 18/8/1969 và sau đó được gửi đến Văn phòng Phủ Chủ tịch phục vụ Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong tập bản tin này, ở trang 1 có dấu gạch vòng cung bằng bút chì đỏ ở góc bên phải và một dấu chấm hỏi cũng bằng bút chì đỏ ở phần điểm báo Cuba và gạch dưới tin về trạm tự động thăm dò của Liên Xô đã hạ cánh thành công.
Trong tập tin ngày 19/8/1969, ở trang 4 có dấu gạch chéo bằng bút chì đỏ ở góc dưới bên phải là phần tin về bão lụt ở Mỹ được trích từ tin đài BBC. Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu các cán bộ ta cần lấy thông tin này đăng lên báo Nhân Dân để quảng đại quần chúng được đọc, làm sao để nhân dân ta hiểu rằng không chỉ mình Việt Nam chịu thiên tai địch họa, qua đó tăng thêm tinh thần khắc phục thiên nhiên đẩy mạnh sản xuất để thu được những thành tựu lao động lớn.
Hai bản tin nhanh số 232, bản số 1 và bản số 2 phát hành ngày 20/8/1969, ở trang 3 bản số 1 có đánh dấu bút chì đỏ ở phần tin của hãng AFP về việc một phái đoàn chuyên gia Bắc Việt Nam sẽ đi thăm các nước Bắc Âu vào tháng 9/1969. Chuyến đi thăm này liên quan đến kế hoạch các nước Bắc Âu viện trợ và kiến thiết lại Bắc Việt Nam sau khi chiến tranh kết thúc. Các chuyên gia này sẽ nghiên cứu khả năng trao đổi buôn bán với các nước Bắc Âu, đặc biệt là hợp tác về các lĩnh vực nông nghiệp và công nghiệp. Có thể thấy, lúc đó Chủ tịch Hồ Chí Minh đã quan tâm đến vấn đề tái thiết đất nước sau chiến tranh. Ở trang 5 của bản tin số 2 có đánh dấu chấm hỏi bằng bút chì đỏ ở đoạn xung quanh vụ "mũ nồi xanh" có liên quan đến nhân vật Vũ Ngọc Nhạ, một người Công giáo gốc Bắc có mối quan hệ với Chính phủ Sài Gòn (sau này được biết ông Nhạ là cộng sản). Theo tin tức, ông Nhạ là nạn nhân của vụ 8 lính "mũ nồi xanh" và Bác yêu cầu xác minh lại tin này.
Bản tin nhanh ngày 21/8/1969 gồm ba bản. Bản tin số 2, 3 và 4 có đánh dấu bằng bút chì đỏ ở phần tin Việt Nam đưa tin cuộc họp tại Paris về việc Mỹ giam nhân viên dân sự của miền Nam Việt Nam, hãng AP đưa tin số lính Mỹ bị thương vong trong tuần qua tại miền Nam là 244 người, bị trọng thương 1049 người. Kể từ 1/1/1961 đến 21/8/1969 số lính Mỹ chết trận là 37938, số lính Mỹ bị thương là 245729. Bên lề phần tin này có chữ "Mỹ chết" bằng bút chì màu đỏ. Đáng chú ý là không chỉ ở bản tin này Người quan tâm đến tin lính Mỹ chết mà trong nhiều bản tin khác luôn có dấu theo dõi tin này. Như vậy cho thấy Người không chỉ quan tâm đến các vấn đề trong nước, quốc tế mà còn rất lưu tâm đến tin của các hãng thông tấn đối phương đưa tin về chiến sự miền Nam, mỗi thay đổi chiến sự trên chính trường có ảnh hưởng đến đồng bào Nam bộ đều được Người trân trọng giữ lại và có những quyết định phù hợp cho từng giai đoạn lịch sử.
Liên quan đến tin miền Nam trong cuộc đấu tranh chống đế quốc Mỹ và tay sai còn có tin Mỹ nêu vấn đề đối xử với tù binh Mỹ ở Bắc Việt Nam trong bản tin số 1 phát hành ngày 22/8/1969. Dấu bút chì đỏ ở tin này là một nét gạch chéo. Ngoài ra bản tin này còn có các tin kinh tế, chính trị quốc tế Người theo dõi để kịp thời nắm bắt, thay đổi quan hệ ngoại giao cũng như ứng phó với những điều kiện mới.
Tin trong nước lược dịch từ các báo nước ngoài cũng là nội dung Người rất qua n tâm tìm hiểu, như tin của hãng AFP về việc Nicksonlại hoãn rút thêm quân như đã hứa với nhân dân Mỹ và Mỹ lo sợ xảy ra một cuộc tấn công của quân giải phóng miền Nam vào dịp kỷ niệm Quốc khánh ngày 2/9. Hay tin của đài BBC về việc Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu của chế độ Sài Gòn chọn Trần Thiện Khiêm làm Thủ tướng là hành động nhằm quân sự hoá chính phủ...Những tin này ở trong bản tin số 4 phát hành ngày 24/8/1969 là tập bản tin cuối cùng được chuyển đến phục vụ Chủ tịch Hồ Chí Minh. Theo đồng chí Vũ Kỳ, thư ký của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đến 10 giờ sáng cùng ngày, Người mệt nặng không còn nghe đọc báo, bản tin như thường ngày được nữa.
Qua sự phân tích trên đây có thể đi đến kết luận: 7 tập bản tin nhanh hàng ngày do VNTTX phát hành từ ngày 18/8/1969 đến ngày 24/8/1969 đã được dùng phục vụ Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời gian cuối đời tại Phủ Chủ tịch, mang đầy đủ các yếu tố là hiện vật gốc, thể hiện sự quan tâm đến từng khía cạnh của cuộc sống của Người. Những tập tin này có nội dung lịch sử sâu sắc. Đây là nguồn sử liệu sống có ý nghĩa giáo dục sâu sắc về cuộc đời phấn đấu không mệt mỏi cho hạnh phúc của nhân dân của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.
Hàng ngày, Bác sắp xếp thời gian đọc bản tin vào 9 hoặc 10 giờ đêm. Sau này, để bảo vệ đôi mắt cho Bác, Văn phòng Phủ Chủ tịch cử người đọc báo cho Bác nghe. Ông Cù Văn Chước là người trực tiếp soạn tin, đọc tin, báo (trong đó có các bản tin tham khảo đặc biệt của VNTTX) cho Bác từ năm 1962 cho đến những ngày trước lúc Bác đi xa. Ông kể, trừ những hôm Bác đi công tác hay họp Bộ Chính trị, sáng nào cùng vậy, vào đầu giờ buổi sáng ông bắt đầu đọc tin, báo cho Bác. Sau này, vào các buổi trưa ông còn đọc các tin ngắn, không gây xúc động để Bác nghe. Bản tin lúc 9 giờ tối thì đọc cho Bác nghe muộn, trước giờ đi nghỉ. Bác có thói quen, đọc chỗ nào có vấn đề cần lưu ý thì ghi chép, đánh dấu để dễ nhận biết những số liệu và thông tin cần xử lý. Thấy gương người tốt, việc tốt, Bác dùng bút bi hoặc bút chì màu đỏ ghi bên cạnh dấu 0 (O) nghĩa là thưởng huy hiệu, chỗ nào cần lưu ý Bác đánh dấu vạch (/) vấn đề nào chưa rõ còn nghi ngờ Bác đánh dấu hỏi (?) và yêu cầu văn phòng xác minh lại; đã xem xong Bác vạch hai vạch (//)...Các đồng chí phục vụ cứ nhìn vào các ký hiệu đó để thực hiện.
CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:
Thông tấn xã Việt Nam qua hai cuộc chiến tranh vệ quốc (09/10/2015 15:11:12)
Kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống Thông tấn xã Việt Nam: Bảy mươi năm ấy, biết bao nhiêu tình (09/10/2015 14:59:15)
Tổng hợp tin trong ngành (theo Nội san Thông tấn số 8/2015) (16/09/2015 15:33:29)
Kỷ niệm 5 năm ngày đầu tiên phát sóng: Truyền hình Thông tấn - Phát huy thế mạnh đặc biệt của ngành. (16/09/2015 15:20:28)
Nhớ một thời là kỹ thật viên Thông tấn (16/09/2015 15:15:43)
Những điểm sáng trong phong trào thi đua (16/09/2015 10:34:08)
Đoàn kết phấn đấu, hăng hái thi đua, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị. (16/09/2015 10:15:34)
Tổng hợp tin tức Đảng và đoàn thể theo Nội san Thông tấn số 8/2015 (16/09/2015 10:10:44)
Tâm huyết và trách nhiệm (15/09/2015 11:36:52)
Nhiều hoạt động ý nghĩa mừng "sinh nhật" ngành (15/09/2015 11:19:04)
