Thứ sáu, ngày 26/04/2024

Học theo Bác, làm theo Bác

Soi vào gương bác để chữa "bệnh" sính chữ Tây

(13/05/2008 10:41:19)

Đã thành thói quen, trước khi dắt xe ra cửa đến cơ quan hay đi công chuyện, tôi đều dừng chân trước tấm gương lớn treo gần cửa ra vào. Xoay trước xoay sau, tôi kiểm tra hình dạng từ đầu tóc, quần áo, giày dép cho đến trạng thái tinh thần thể hiện trên mặt... Sáng nay, trong khi làm cái việc gần như đã trở thành phản xạ tự nhiên đó, tôi bỗng liên tưởng tới chuyện cả nước, trong đó có những người làm báo chúng ta, đang có phong trào học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Hồ Chủ tịch là một tấm gương vĩ đại cho mọi người Việt Nam chúng ta, già trẻ lớn bé, dù ở đâu và làm bất cứ việc lớn hay nhỏ, đều có thể soi mình vào tấm gương của Bác để học tập về nhân cách, đạo đức, lối sống, tinh thần làm việc, tinh thần học hỏi vươn lên, v.v. Thực ra, học một điều gì đó đã khó, nhưng học là một chuyện, còn có làm theo điều đã học hay không lại là chuyện khác.

Ngày nay chúng ta mới nghe nói nhiều về toàn cầu hóa. Nhưng có thể nói Bác Hồ đã là một con người "toàn cầu" ngay từ những năm 20 của thế kỷ trước. Bác bôn ba khắp năm châu bốn bể tìm đường cứu nước, thông thạo nhiều ngoại ngữ khác nhau. Bác nói tiếng Pháp như người Pháp, nói tiếng Anh như người Anh, nói tiếng Trung như người Hoa... Trong số những nhà báo cách mạng, liệu có ai rành tiếng Hán hơn Bác? Bác là tác giả của rất nhiều bài thơ bằng tiếng Hán (Nhật ký trong tù). Nhưng khi viết nói chung và viết báo nói riêng, Bác đều tránh tối đa sử dụng tiếng Hán, kể cả những từ tiếng Việt đã bị Hán hóa. Đối với các ngoại ngữ khác cũng vậy, hễ có thể diễn đạt được bằng tiếng Việt thuần khiết là Bác sử dụng liền, không vay mượn.

Soi vào tấm gương viết báo và sử dụng tiếng Việt của Bác kính yêu, tôi thấy mình đã biết điều này ở Bác từ lâu nhưng chưa làm theo Bác. Khâm phục Bác nhưng tôi chưa triệt để làm theo Bác bảo vệ sự trong sáng của tiếng Việt. Nay tôi chỉ còn vài năm nữa là về hưu, nhưng muộn còn hơn không, từ nay tôi sẽ làm theo Bác thường xuyên bằng cách tự chữa "bệnh sính tiếng Tây" khi viết và biên tập tin, bài. Cũng như thực trạng chung của báo chí trong nước hiện nay, các báo của TTXVN vẫn khá "sính" dùng chữ Tây. Nếu Bác còn sống thì khi đọc những từ này hẳn Bác sẽ phê bình. Ví dụ, tôi sẽ dùng từ "buổi biễu diễn" thay cho từ "show diễn" (sô diễn) của các ca sĩ; từ "phòng tranh" thay vì gallery; "loạt phim" hay "phim dài nhiều tập" thay vì "sêri phim"... cho dù những từ đó đã gần như được báo chí nước ta dùng rộng rãi.

Hàng ngày tôi vẫn nhìn vào gương làm đẹp bản thân. Và từ nay tôi sẽ thường xuyên soi vào gương Bác để làm đẹp cho nghề phóng viên - biên tập viên của mình. Tôi cho rằng đó là một trong những cách làm theo Bác tuy nhỏ bé nhưng thiết thực đối với tôi.

Phùng Minh Trang
Theo Nội san Thông tấn, số 4/2008