Bức ảnh Lửa vây máy bay Mỹ cho thấy trận địa pháo cao xạ 100 ly đang nhả đạn vào máy bay phản lực Mỹ trên bầu trời tỉnh Hải Dương ngày 4/7/1967. Sự dữ dội của trận đánh thể hiện đậm nét ở đầu nòng pháo, lửa đạn sáng rực bung ra từng cụm khói khổng lồ vừa trắng, vừa đen. Đây là khẩu đội 2, phân đội 174 pháo cao xạ Hải Dương. Phía sau khẩu đội này là cả trận địa đồng loạt nổ súng, những quầng lửa, những đụn khói cuồn cuộn dâng cao. Rất hay là bên phải ảnh hiện lên một pháo thủ đội mũ sắt quấn nùn rơm và sau lưng đeo áo giáp rơm để tránh mảnh bom, đạn. Tất cả quyết tâm, tất cả sức mạnh của các chiến sĩ đều trút vào nòng súng. Hôm đó đơn vị hạ được hai máy bay phản lực Mỹ.

Tác phẩm Lửa vây máy bay Mỹ

Bức ảnh được chụp từ độ cao của đài quan trắc radar. Tại điểm cao này rất nguy hiểm, dễ “ăn” tên lửa Mỹ. Do ham góc đẹp gần như duy nhất này tại các trận địa cao xạ ở đồng bằng mà Lương Nghĩa Dũng đã nhiều lần bị tên lửa hoặc bom hất xuống đất tới ngất xỉu.

Bức ảnh Nữ pháo binh Ngư Thủy được thực hiện trong bối cảnh: Cả đại đội Nữ pháo binh đang nghỉ trưa, anh Dũng và tôi mắc võng nằm trong nhà công sự rộng chừng 40-50 m², sâu dưới bờ cát khoảng một mét rưỡi. Bỗng hồi kẻng báo động vang lên. Các cô gái từ trong hầm kèo lao ra ụ pháo, nhiều cô không kịp đội mũ sắt cũng lao vào nạp đạn. Tình hình gấp gáp, tàu chiến địch đã câu pháo vào đất liền, chúng vào gần, đã tới đúng tầm bắn của ta. Lệnh đại đội trưởng Nguyễn Thị The dõng dạc: Chuẩn bị… bắn! Thế là các khẩu đội rầm rầm nhả đạn. Khi các nữ pháo binh khai hỏa thì máy bay do thám của đối phương phát hiện ra trận địa, bắn pháo khói xuống đánh dấu mục tiêu để pháo hạm ngoài biển bắn vào và máy bay phản lực lao tới dội bom. Thật không tưởng tượng nổi, chúng tôi lại gặp một trận đánh kép ác liệt như vậy. Chúng muốn tiêu diệt chúng tôi.

Tác phẩm Nữ pháo binh Ngư Thủy

Mặc! Càng ác liệt chụp ảnh càng đã. Tôi chụp một khẩu đội, anh Dũng một khẩu đội. Tôi nhăm nhăm đợi đầu nòng pháo lóe lửa thì bấm máy, nhưng ảnh bị rung, nhòa do bom nổ gần dữ quá. Còn anh Dũng đặc tả các nữ pháo thủ trong lúc khẩu pháo chồm lên, khói đạn phụt ngược ổ nạp đạn ra phía sau. Ảnh do Nghĩa Dũng chụp đẹp bất ngờ, thấy rõ hai nữ pháo binh trẻ khỏe với chiếc cặp ba lá trên mái tóc búi gọn đang nạp đạn, giật khóa súng, dáng vẻ đầy bình tĩnh, tự tin. Một vẻ đẹp khỏe khoắn của những cô gái vùng biển, giữ làng, giữ nước mà trước và sau đó không ai chụp được. Hết trận đánh, chúng tôi quay về công sự thì thấy đầu võng của Nghĩa Dũng bị mảnh bom phạt đứt một miếng to. Anh Dũng cười ha hả: Mình còn nằm trong hầm thì toi rồi Thành ạ!
Những năm chiến tranh, đêm đêm có các toa tàu quân sự chở xe tăng bọc vải bạt rời ga Hàng Cỏ chạy dọc đường Nam Bộ, qua Công viên Thống Nhất, Hà Nội vào Nam. Nói là vào Nam nhưng đường tàu chỉ đến Quảng Bình là hết, còn sau đó xe tăng vào Quảng Trị bằng đường nào lại là chuyện bí mật. Bức ảnh Đưa xe tăng vào trận địa của Nghĩa Dũng chụp năm 1971 đã hé lộ một phần bí mật đó.

Tác phẩm Đưa xe tăng vào trận địa

Khe Sanh, Quảng Trị - mặt trận hiểm hóc, ác liệt, muốn đè bẹp đối phương phải có tăng thiết giáp. Ém tăng ở bìa rừng, bí mật xuất hiện bất ngờ sẽ cầm chắc chiến thắng. Bức ảnh cho thấy, hai chiếc xe tăng gặp đoạn đường lầy phía Đông Trường Sơn. Bộ đội và dân quân gấp rút khênh vác gỗ đến ứng cứu. Nổi bật phía trước nòng pháo là hai chiến sĩ khênh một cây gỗ to dài trên vai, chân lội bùn ngập tới đầu gối. Hút sâu giữa ảnh là một chiến sĩ xe tăng đang dấn bó gỗ cành xuống bùn trước bánh xích, bên cạnh có một nữ dân quân vác bó gỗ cành đến hỗ trợ. Từ trong xe, chiến sĩ lái xe tăng ló ra, mặt lộ vẻ bồn chồn… Tăng không thể rẽ ngang tùy tiện, mà phải đi theo đường công binh chỉ dẫn, nếu chệch đường là vấp mìn, đường lầy cũng phải khắc phục vượt qua. Không có địch rình mò trên trời, thì lại có địch lẩn khuất dưới đất. Nhìn qua tưởng là bình yên mà thực sự đầy cam go, nguy hiểm. Đây cũng là một bức ảnh đẹp hiếm thấy về binh chủng tăng thiết giáp.

Tác phẩm Xốc tới

Bức ảnh Xốc tới nổi bật với hai chiến sĩ Giải phóng đội mũ tai bèo đang truy kích địch tại mặt trận Đường 9. Con đường mòn dưới chân họ ngổn ngang dấu tích của một trạm gác bị trúng đạn và xác lính đối phương. Hai chiến sĩ đang lao về phía trước, một người ôm súng AK, một người ôm khẩu B40, quanh thân họ được nai nịt lựu đạn, bi đông nước, dụng cụ cá nhân… Sự đối lập hình ảnh giữa một bên là bước chân quân Giải phóng và một bên là xác địch bất động chắn ngang đường đã tạo nên sự tương phản mạnh về một tình huống chiến tranh. Tại Đường 9, Lương nghĩa Dũng đã nhiều ngày đi cùng và chụp ảnh các trận đánh của đại đội Lê Mã Lương, đơn vị mũi nhọn của mặt trận.

Bức ảnh Đánh chiếm cứ điểm 365 cho thấy sự khốc liệt tột cùng của chiến tranh. Chiều 30/3/1972, mở màn cho chiến dịch giải phóng Quảng Trị, Đại đội 1 tiểu đoàn Sơn Mỹ quân Giải phóng Quảng Trị tiến đánh cứ điểm 365. Được pháo binh yểm trợ, sau 30 phút tấn công, vào 17 giờ 30 phút, cứ điểm này đã bị tiêu diệt.

Tác phẩm Đánh chiếm cứ điểm 365

Trận mở màn phải thắng là quyết tâm của bộ đội. Trận mở màn phải có ảnh là tâm nguyện của Lương Nghĩa Dũng. Anh đề nghị với lãnh đạo chiến dịch cho mình bám sát mũi tấn công. Bởi vậy, khi thấy ba chiến sĩ lao lên cửa lô cốt trong khói đạn mù mịt, anh đã nhanh chóng lấy được khuôn hình chuẩn xác và bấm máy. Đây là thời điểm gay cấn nhất, trong bắn ra, ngoài bắn vào, mà thường ở ngoài trời dễ ăn đạn hơn; cũng là thời điểm bất lợi nhất cho các chiến sĩ công đồn và là thời điểm nguy hiểm nhất đối với phóng viên ảnh.

Bức ảnh thể hiện rõ nét sự dũng cảm tuyệt vời của người lính xung kích, đồng thời cũng cho thấy sự quả cảm xả thân của người chụp ảnh. Nguy hiểm là vậy mà anh vẫn theo sát bộ đội đến ngày giải phóng tỉnh Quảng Trị. Anh vẫn kịp gửi về Hà Nội những cuộn phim đánh chiếm thị xã Quảng Trị. Nhưng định mệnh khắc nghiệt, sau trận mở màn chiến dịch Quảng Trị, sau bức ảnh để đời này tròn hai tháng, phóng viên ảnh xông xáo của chúng ta đã phải buông tay máy tại phía Nam huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị, khi đang cùng đơn vị xe tăng truy kích địch!