Kỷ niệm 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2019): Tay ghi tin chiến thắng mà nước mắt tuôn trào

---

(03/05/2019 09:52:52)

Sáu mươi lăm năm trước, tại ngọn đồi T6 ở An toàn khu Việt Bắc (mật danh nơi Việt Nam Thông tấn xã đóng quân giai đoạn 1952 - 1954, nay là Khu di tích Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) tại xã Trung Yên, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang), nhà báo Đinh Chương (1932 - 2016) đã vinh dự là người đầu tiên nhận tin chiến thắng Điện Biên Phủ từ mặt trận điện về. Nội san Thông tấn xin giới thiệu bài viết của ông về những hồi ức đẹp và xúc động này.

Lá cờ “Quyết chiến quyết thắng” của Quân đội Nhân dân Việt Nam tung bay trên nóc hầm tướng Christian de Castries, ngày 7/5/1954. Ảnh: Triệu Đại/TTXVN

Niềm vui chiến thắng
 
Những ngày đầu mới về làm phóng viên Thông tấn, tôi được phân công viết tin quân sự và niềm vinh dự lớn đã đến khi tự tay tôi ghi tin chiến thắng Điện Biên Phủ từ mặt trận điện về.
 
Sẩm tối hôm đó, tiếng chuông điện thoại vang lên, tôi vội cầm ống nghe và giấy bút sẵn sàng. Đầu dây bên kia, tin điện ngắn gọn mấy dòng như sau: “Ngày 7/5/1954, ta tập trung toàn lực tiến công phân khu trung tâm và 3 giờ chiều 7/5, ta bắt đầu tổng công kích. Đến 5 giờ chiều, lá cờ quyết chiến, quyết thắng đã được cắm trên nóc hầm chỉ huy của tướng Christian de Castries”.
 
Tay ghi tin chiến thắng mà nước mắt tôi không biết tuôn trào từ bao giờ. Tôi phải nén lòng giữ bình tĩnh để ghi bản tin không sai sót.
 
Chép tin xong, tôi báo cáo ngay với các đồng chí phụ trách và chẳng mấy chốc tất cả anh chị em trong cơ quan T6 đều biết.
 
Không bút nào tả hết niềm vui mừng phấn khởi lúc này. Mọi người sung sướng reo hò, nhảy múa mừng chiến thắng. Cặp vợ chồng son Ngùy - Ngà nhảy “sòn la sòn” đẹp quá. Điệu múa “Rừng chập chùng quê ta bao la” của một số anh chị em hấp dẫn làm sao. Đồng chí Thành Nghiêm “chân cứng đá mềm”, không kìm nổi xúc động đã sút vỡ cả một chiếc đèn bão để giữa nhà. Đêm hôm ấy, tôi không tài nào chợp mắt được. Là người đầu tiên nhận tin đại thắng, tôi sung sướng đến tột cùng, tâm hồn cứ rạo rực, lâng lâng như bay bổng trên chín tầng mây...
 
Sáng hôm sau, cơ quan tổ chức liên hoan mừng chiến thắng. Anh chị em cấp dưỡng tiên đoán được chiến thắng tất yếu của quân và dân ta nên trước đó mấy ngày đã dắt về một con bê béo mập. Chúng tôi mỗi người một tay thịt bê để liên hoan một chầu cho xôm. Mấy bữa liền, anh em được chén thỏa thích các món tái, tái nạm, sốt vang… bõ bao lâu nay rau rừng, sắn nướng.
 

Bài tường thuật trận tổng công kích tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ do phóng viên VNTTX từ mặt trận gửi về

Tên mới đáng yêu
 
Ngày 8/5, cơ quan tiếp tục nhận tin bắt gọn quân địch ở Hồng Cúm.
 
Tin cho biết: Khu trung tâm Mường Thanh đã đầu hàng, tên Đại tá Andre Lalande chỉ huy phân khu Hồng Cúm bàng hoàng, thẫn thờ như kẻ mất hồn (...). Bộ phận điện đài của ta bắt được làn sóng của địch. Ta liền gọi “I-da-ben (biệt danh của phân khu Hồng Cúm) hãy ra hàng! Các anh sẽ được bảo đảm tính mạng. Ra hàng các anh sẽ được Chủ tịch Hồ Chí Minh khoan hồng, sẽ được Quân đội nhân dân Việt Nam đối đãi tử tế, không bị bắn giết, không bị làm nhục và sẽ được tha về với gia đình khi kết thúc chiến tranh”.
 
Nhưng quân địch vẫn ngoan cố không ra hàng. Đơn vị chủ trương một mặt tiếp tục tấn công quân sự, chính trị thật mạnh để buộc chúng đầu hàng, mặt khác chặn con đường đi Tây Trang, không cho địch rút theo hướng này. Sau khi cảnh cáo “phải đầu hàng ngay nếu không sẽ bị tiêu diệt”, pháo các cỡ của ta nổ mãnh liệt, dồn dập. Chập tối, địch bí mật rút quân, chúng xuất hiện ở phía nam sông Nậm Rốm, cách Hồng Cúm một cây số. Một đơn vị bộ đội đã vòng lên phía trước chặn địch, gọi loa: “Các anh đã bị vây chặt, nếu chống cự sẽ bị tiêu diệt, nộp súng ngay sẽ được khoan hồng”… Cho tới 8 giờ sáng hôm sau, toàn bộ 1.200 tên địch ở phân khu Hồng Cúm, cả đại tá Lalande và ban tham mưu của y đều nộp súng, không thiếu một người.
 
Tối hôm ấy, trong buổi sinh hoạt thường ngày, tôi làm nhiệm vụ điểm tin từ trong nước ra thế giới và cả nội bộ cơ quan nữa. Hồi ấy, đồng chí Đình Cao và tôi phụ trách tờ báo liếp (tin tức được dán lên tấm liếp đan bằng tre hoặc nứa) và phát thanh của T6. Chiều chiều tôi lại đọc tin trên loa phát thanh.
 

Đánh máy bản tin VNTTX tại chiến khu Việt Bắc

Vì tôi quê ở xứ Quảng nên khi đọc tin chiến thắng Hồng Cúm, tôi đọc trại một chút thành Hồng “Cứm” và anh chị em cứ nhại cái giọng của “phát thanh viên Hồ Thu Ba” - bút danh của tôi ngày ở Việt Bắc. Từ sau đấy, anh Trần Hữu Năng đặt cho tôi biệt danh là “Hồng Cúm”, mọi người thường đùa vui Hồng “Cứm” quê Quảng “Nôm”, khu “Nêm”, khúc “rụt” miền Trung.
 
Từ ngày ấy, cái tên mới Hồng Cúm thật trìu mến gắn liền với tôi cùng sự kiện lịch sử chiến thắng Điện Biên Phủ oai hùng.
 

Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, VNTTX giữ liên lạc bằng vô tuyến (moóc) với mặt trận và Ban Tuyên huấn mặt trận Điện Biên Phủ, cung cấp tin, tường thuật từ mặt trận về cho báo Đảng, báo Quân đội, Đài Tiếng nói Việt Nam, báo cáo kịp thời với Bác Hồ và Trung ương.  Đồng chí Hoàng Tuấn trực tiếp dẫn một tổ phóng viên đi mặt trận, trong đó có các đồng chí Nguyễn Khắc Tiếp, Lê Bá Thuyên (vừa ở VNTTX Liên khu 5 ra), Trần Hữu Năng, cùng một số phóng viên ảnh thuộc phòng nhiếp ảnh vừa mới thành lập.  Đồng chí Đào Tùng từ đồng bằng lên năm 1951, lúc này thường trực cạnh đồng chí Tố Hữu tại Văn phòng Trung ương, phát tin, bài về Điện Biên Phủ đi các nơi. Ngày 9/5/1954, phóng viên VNTTX từ mặt trận đã điện về bài tường thuật gây chấn động dư luận trong nước và thế giới: Tiêu diệt hoàn toàn tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, bắt sống tướng De Castries và toàn bộ Bộ chỉ huy của địch.    (Trích trong cuốn “Thông tấn xã Việt Nam – Nửa thế kỷ một chặng đường”)

 
 

---

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Hội nghị Ban chấp hành OANA lần thứ 44: Những trải nghiệm thú vị (03/05/2019 09:48:18)

Hội nghị Ban chấp hành OANA lần thứ 44: Thầm lặng công tác lễ tân hậu cần (03/05/2019 09:31:13)

Hội nghị Ban chấp hành OANA lần thứ 44: Câu chuyện về các tình nguyện viên (03/05/2019 09:27:43)

Hội nghị Ban chấp hành OANA lần thứ 44: Cùng nhau xây dựng một môi trường báo chí lành mạnh (02/05/2019 16:39:18)

Hội nghị Ban chấp hành OANA lần thứ 44: Hướng tới nền báo chí chuyên nghiệp và sáng tạo (02/05/2019 16:36:57)

Lễ thượng cờ “Thống nhất non sông” tại Quảng Trị (02/05/2019 11:35:55)

Chương trình nghệ thuật “Khát vọng thống nhất”: Trao tặng 1,8 tỷ đồng xây dựng trường học tại Quảng Trị  (02/05/2019 10:07:27)

TTXVN đứng thứ hai về nỗ lực ứng dụng công nghệ thông tin (25/04/2019 17:02:21)

Israel sẵn sàng hỗ trợ hoạt động của TTXVN (25/04/2019 09:44:19)

Hội nghị Ban chấp hành OANA lần thứ 44: Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tiếp đoàn đại biểu các hãng thông tấn (19/04/2019 19:38:21)