Tác nghiệp ở Israel giữa thời COVID

---

(01/06/2021 15:42:33)

Israel là địa bàn chiến tranh, vì thế người dân luôn sẵn sàng tâm lý trước những tiếng còi báo động mỗi khi có đạn pháo và tên lửa. Hầu hết các căn hộ đều có phòng trú ẩn được xây dựng kiên cố với cửa chống cháy. Tuy nhiên, các thảm họa thời bình với thương vong vài chục sinh mạng là sự kiện đặc biệt hiếm. Vì vậy, vụ giẫm đạp khiến 45 người thiệt mạng và 150 người khác bị thương những ngày cuối tháng 4/2021 khiến cả xã hội bàng hoàng.

Trưởng CQTT Tel Aviv Lê Vũ Hội tại hiện trường vụ giẫm đạp khiến 45 người tử vong, TP. Meron (Israel), ngày 30/4

1. Vụ việc xảy ra đêm 29/4 tại một lễ hội hằng năm của người Do Thái ở thành phố Meron, miền Bắc Israel. Đây là dịp để hàng trăm ngàn người Do Thái khắp nơi hành hương tới đỉnh núi Meron trong dịp lễ Lag BaOmer - nơi có lăng mộ nổi tiếng của Giáo sĩ Shimon Bar Yocha - địa điểm linh thiêng thứ hai sau “Bức tường than khóc” ở Jerusalem mà bất kỳ người Do Thái nào cũng phải đặt chân đến. Trước đó một tuần, dòng người hành hương đã đổ về, nhưng đêm 30/4 mới là lễ chính. Đàn ông để râu tóc dài, mặc quần áo và đội mũ truyền thống của người Do Thái. Vừa là lễ, vừa là hội nên nhiều người đưa cả gia đình về dự. Chính vì thế, trong số nạn nhân có cả trẻ em và người nước ngoài.
 
Nhận được tin báo, tôi ăn vội lát bánh mì, chuẩn bị đồ nghề tác nghiệp và tức tốc lên đường. Từ Tel Aviv, mất hai tiếng rưỡi đồng hồ chạy xe mới đến được chân núi. Cảnh sát chặn các ngả chính để ưu tiên cho xe cứu hộ nên quãng đường vòng dài thêm 20km. Đường chạy lên núi quanh co, lên xuống dốc liên tục, vừa đi vừa phải mò đường. Đến hiện trường phải gửi xe đi bộ hơn 1km mới lên được đỉnh núi. Từ cổng chính tới khu lăng mộ, từng nhóm người khoác áo choàng đen, đội mũ đen lặng lẽ đi xuống. Hai bên đường là pano, áp phích, lều bạt, cờ quạt và rác. Xe chở rác chạy liên tục nhưng dọn không xuể, cho thấy số lượng người đến đây đêm hôm trước đông tới cỡ nào.
 
Hỏi thăm mãi mới gặp được một nhân chứng có thể dẫn đến nơi xảy ra tai nạn. Địa điểm diễn ra buổi lễ lúc đó không còn một khoảng trống. Từ ngoài vào khu lăng mộ phải qua một lối đi rộng hơn 2 mét, có đoạn có bậc thang và có mái che. Đây chính là nơi xảy ra thảm kịch, khi một số người bị xô đẩy và trượt chân ngã, khiến dòng người hoảng sợ chen lấn, 45 người đã thiệt mạng vì bị giẫm đạp và thiếu oxy. Hiện trường vẫn còn vương vãi rác. Một vài người đang cầm kinh thánh lẩm nhẩm đọc.
 
Theo một số nguồn tin, lễ hội Lag BaOmer năm ngoái bị cấm do dịch bệnh COVID-19. Năm nay, cộng đồng Do Thái đấu tranh rất quyết liệt để được tổ chức lại. Số người tham dự vượt quá nhiều lần so với quy mô tối đa cho phép. Con số khách hành hương do chính quyền đưa ra là khoảng 100 ngàn người, nhưng người bản địa cho rằng thực tế cao hơn rất nhiều. Chưa năm nào họ chứng kiến đông người như vậy. Trước khi xảy ra vụ việc đã có nhiều lời cảnh báo về tính an toàn, nhưng đều bị bỏ qua. Sau khi sự việc xảy ra, ngày 30/4, những chiếc xe 45 chỗ vẫn liên tục chở khách hành hương từ khắp đất nước về dự lễ.
 
2. Người Do Thái chính thống khá dè dặt trong việc tiếp chuyện người lạ. Nhắc đến các vấn đề tôn giáo họ khá cực đoan, hỏi chuyện cũng khó khăn, chưa nói đến việc quay phim chụp ảnh. Họ không chia sẻ clip tại hiện trường nếu không có sự đồng ý của cảnh sát. Tôi cố tiếp cận những người quần áo xộc xệch, mặt mũi bơ phờ với hy vọng họ có mặt lúc xảy ra tai nạn. Lúc tìm được nhân chứng đồng ý trả lời phỏng vấn và ghi hình, thì họ chỉ trả lời bằng tiếng Hebrew (ngôn ngữ bản địa tại Israel), lại phải tìm một người Do Thái gốc Âu Mỹ, biết nói tiếng Anh để dịch lại nội dung.
 
Trước khi tới hiện trường, các nguồn tin đều nói rằng, lý do dẫn đến hoảng loạn là một khán đài bị sập, tôi nghĩ bằng mọi cách phải có hình ảnh trực tiếp. Tuy nhiên, đến nơi kiểm tra không thấy có khán đài nào bị sập. Các chỗ ngồi được dựng bằng khung thép, mặt ngồi bằng gỗ dày và chắc chắn. Sau khi hỏi kỹ, thì ra có vài người bị trượt chân ngã khỏi bậc cầu thang, dòng người phía trong ùn ra dẫn đến tình trạng xô đẩy và ngạt thở.
 

Người Do Thái trên lối vào khu lăng mộ Giáo sĩ Shimon Bar Yocha, TP. Meron (Israel) trong dịp lễ Lag BaOmer, ngày 30/4

Tác nghiệp giữa thời COVID không tránh khỏi nỗi lo nhiễm bệnh. Nhiều người Do Thái chính thống (cực đoan) không thích tiêm vaccine và không đeo khẩu trang. Trong khi phỏng vấn, họ cũng yêu cầu phóng viên bỏ khẩu trang để nói chuyện… cho dễ. Dù đã được tiêm phòng, nhưng nguy cơ lây nhiễm là rất lớn, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh đang tái bùng phát tại nhiều nước. Virus Corona biến thể mới ở Ấn Độ đã xuất hiện hơn 40 ca tại Israel. Chính phủ nước này đã nối lại các hoạt động kinh tế xã hội bình thường, nhưng mỗi ngày vẫn có vài chục ca nhiễm mới. Chen chúc qua những đám đông, khẩu trang phải luôn thường trực. Cứ một đoạn lại có quầy phát đồ uống miễn phí của Ban tổ chức. Giữa trời nóng nực, dù rất khát nước nhưng tôi không dám uống.
 
Quay phim, chụp ảnh xong, tôi lấy xe chạy khoảng 50km xuống thành phố gần nhất, nơi có sóng Internet đủ mạnh để xử lý video clip và ảnh gửi về Tổng xã. Mọi việc ổn thỏa, tôi mới ăn lót dạ. Hỏi chuyện người bán hàng, hóa ra anh cũng từng đi du lịch Việt Nam. Nhận lời khen về cảnh đẹp đất nước và con người Việt Nam, tôi thấy vui hơn khi có một ngày làm việc trọn vẹn./.

---

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Giải báo chí TTXVN năm 2020: Còn được thương nhớ là còn cơ hội phát triển (01/06/2021 14:15:38)

Thông tin về dịch COVID-19: “Gác” lại kỳ nghỉ lễ để chống dịch (01/06/2021 14:14:18)

Từ một chuyến đi thực tế (01/06/2021 14:12:43)

Bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026: Tháng Năm ở vùng biển Tây Nam của Tổ quốc (01/06/2021 11:41:15)

Bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026: Bầu cử sớm ở khu vực biên giới (01/06/2021 11:40:07)

Bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026: Đưa thông tin từ vùng khó (01/06/2021 11:38:54)

Bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026: Chúng tôi cũng có một ngày hội  (01/06/2021 11:37:49)

Bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026: Những khoảnh khắc trong ngày hội non sông (01/06/2021 11:35:00)

Bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026: Phát huy vị thế tin nguồn (01/06/2021 11:24:20)

Về nơi đầu sóng (01/06/2021 11:22:47)