Niềm tin của người dân

---

(05/12/2024 09:10:51)

Tháng 8/2024, vùng trọng điểm bò sữa tỉnh Lâm Đồng đã xảy ra một “thảm họa” khiến hàng ngàn con bò sữa tiền tỷ mắc bệnh, hàng trăm con đã chết, mấy trăm hộ chăn nuôi có nguy cơ phá sản. Người dân nghi ngờ bò mắc bệnh do tiêm vaccine không an toàn, nhưng ngành chức năng và chính quyền địa phương lảng tránh, tìm cách đổ lỗi cho… “ông trời”. Phóng viên Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) tại Lâm Đồng phát hiện vụ việc, đã theo đến cùng để đấu tranh cho quyền lợi chính đáng của hàng trăm hộ dân, để họ vững tin rằng, có những nhà báo luôn sẵn sàng bảo vệ cho lẽ phải.

Trưởng Cơ quan thường trú TTXVN tại Lâm Đồng Chu Quốc Hùng cùng nông dân thôn Lạc Nghiệp, xã Tu Tra, huyện Đơn Dương tìm hiểu cái chết của những con bò sữa, tháng 8/2024

1. Chiều 6/8, Đà Lạt mưa nặng hạt cùng gió lốc, tôi đang ngồi trực cơ quan thì chuông điện thoại reo. Đầu bên kia, giọng một phụ nữ hốt hoảng: “Anh ơi, anh có phải là nhà báo của báo cách mạng không?”. Tôi trả lời: “Không, à mà đúng rồi, tôi là nhà báo của TTXVN”. Người phụ nữ kia nghẹn ngào: “Anh xuống giúp dân đi, bò sữa của dân tiêm vaccine bị bệnh hết rồi, chết nhiều lắm. Nhưng cán bộ thú y tiêm xong giờ không quay lại, báo chính quyền cũng không ai xuống…”.

Tôi gọi cho phóng viên các báo thường trú tại địa bàn, nhưng không ai muốn ra khỏi nhà trong thời tiết này cả. Sau cùng, phóng viên báo Công an Nhân dân nhận lời đi cùng, nhưng lại không có xe. Chúng tôi gọi một chiếc taxi, chạy hơn 40km trong mưa tới thôn Bồng Lai, huyện Đức Trọng. Ở đây mưa đã tạnh, hàng chục người dân đang đứng chờ nhóm phóng viên. Bước vào khu chuồng trại nuôi bò sữa đẹp hơn cả ngôi nhà của người chủ đang ở, cảnh tượng thương tâm đập vào mắt chúng tôi. Trên sàn, con bê lớn vừa chết, đám bò sữa đứng xung quanh rống lên thảm thiết. Tại khu chuồng khác, anh Nam - chủ trại ôm một con bò sữa nặng chừng 400kg đang hấp hối, cả mắt con bò và người chủ đều lộ vẻ vô cùng đau đớn. 

Ghi hình, chụp ảnh, phỏng vấn ở đây xong, những người chủ trại khác đều níu kéo chúng tôi tới trại bò của họ, bởi nhà ai ở khu vực này cũng đang trong tình cảnh tương tự. Người dân ở đây cho biết, đàn bò phát bệnh sau khi những cán bộ thú y địa phương tới tiêm vaccine phòng bệnh viêm da nổi cục theo chương trình tiêm miễn phí của nhà nước. Cả thôn có hơn 3.000 con được tiêm thì trên 2.000 con phát bệnh, 20 con đã chết. Có ba hộ không tiêm do bận việc, đàn bò của các hộ này đều đang khỏe mạnh, cho sữa đều.

2. Trở về nhà khi đã hơn 8 giờ tối, hai anh em thống nhất để ngày mai mới đăng bài. Báo Công an Nhân dân để TTXVN đăng trước một tiếng vì là người phát hiện nguồn tin. Nhưng vì một số lý do, bài của tôi chưa phát ngay được, nên báo bạn phát trước TTXVN. Ngay sau khi bài đăng, chúng tôi đến Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh đề nghị cung cấp thông tin, nhưng lãnh đạo Sở từ chối, nói sẽ có thông cáo báo chí, thông qua Sở Thông tin và Truyền thông cung cấp cho phóng viên. 

Sau đó, chúng tôi nhận được thông cáo báo chí từ Sở Thông tin và Truyền thông và khá bất ngờ bởi nội dung hoàn toàn đổ lỗi cho nguyên nhân khách quan. Cụ thể, Sở này cho rằng, bò bị tiêu chảy do mưa nhiều khiến môi trường ẩm ướt, sức đề kháng của bò giảm. Kiểm tra thông tin từ cơ sở, phát hiện tại huyện Đơn Dương, bò được tiêm vaccine trước huyện Đức Trọng, nhiễm bệnh và chết nhiều hơn, nhóm phóng viên chúng tôi lại xuống các thôn nuôi bò sữa của xã Tu Tra, huyện Đơn Dương. 

Đúng như thông tin bà con báo lên, địa phương này có số lượng lớn bò sữa nhiễm bệnh từ nhiều ngày qua, nhưng chính quyền địa phương cấm người dân thông tin ra ngoài. Một chủ trại bò đưa cho chúng tôi xem tin nhắn trên điện thoại, nội dung lãnh đạo xã chỉ đạo các trưởng thôn theo dõi, báo cáo tình hình đàn bò. Trong đó có câu: “… lưu ý không cho người lạ cũng như nhà báo vào chuồng bò của gia đình…”. Trong khi ba nhà báo (TTXVN, Công an Nhân dân, Pháp luật Việt Nam) có mặt, chứng kiến những con bò sữa nặng tới gần một tấn đã chết, được chở đi tiêu hủy. Nhiều gia đình phải đào hố, chôn bò chết ngay trong vườn nhà. Tất cả các chủ trại bò đều khẳng định, chỉ có bò tiêm vaccine mới bị bệnh, nhưng ngành chức năng và chính quyền địa phương không thừa nhận, cũng không cử cán bộ thú y tới hướng dẫn điều trị.
 

Tin nhắn điện thoại của một chủ trại bò xã Tu Tra, huyện Đơn Dương có nội dung chính quyền lưu ý không cho nhà báo vào chuồng bò, ngày 6/8

Khi loạt bài viết, phóng sự truyền hình của TTXVN lên sóng, đưa ra những chứng cứ xác thực rằng chỉ những con bò tiêm vaccine mới bị bệnh, Bộ NN&PTNT đã cử đoàn công tác tới kiểm tra. Qua kết quả phân tích, bước đầu, lãnh đạo Bộ xác nhận nguyên nhân hàng ngàn con bò mắc bệnh do tiêm vaccine bị nhiễm virus; đồng thời Bộ và UBND tỉnh Lâm Đồng đã cử gần 140 cán bộ thú y cùng thuốc men, vật tư y tế xuống hỗ trợ điều trị cho đàn bò sữa Lâm Đồng.

3. Mọi việc tưởng chừng như đã ổn, ngày 15/8, nhiều người dân ở các vùng bò bị bệnh lại gọi điện tới, đề nghị phóng viên TTXVN tiếp tục xuống hiện trường để phản bác lại thông tin sai sự thật. Từ đường link người dân cung cấp, một đài truyền hình có sức lan tỏa đưa tin đàn bò đã được điều trị ổn định và đang phục hồi, có phỏng vấn chủ trại bò và chuyên gia hàng đầu về thú y từ Hà Nội vào hỗ trợ người dân. 

Có mặt tại thôn Lạc Nghiệp, huyện Đơn Dương, chủ trại bò Võ Đình Việt - người mới trả lời phỏng vấn của đài nọ rơm rớm nước mắt trình bày, sự thật là đàn bò sữa của hàng trăm hộ dân ở đây cũng như của gia đình ông vẫn đang phát bệnh và chết. Đàn bò nhà ông có 76 con thì chết tới 8 con, mỗi ngày tốn tới vài triệu, có ngày 18-20 triệu tiền thuốc, nay đã nản quá, định buông xuôi. Vậy nhưng, không hiểu tại sao phóng viên của đài nọ lại cắt ghép câu trả lời của ông, nói đàn bò của vùng này đã ổn định trở lại. Sau khi phóng sự kia lên sóng, nhiều người nuôi bò đã nhắn tin, gọi điện, thậm chí tới nhà ông chửi mắng, cho rằng ông nói láo… Nhiều người dân tuyên bố từ nay chỉ cung cấp thông tin cho phóng viên TTXVN, còn các báo, đài khác họ sẽ không tiếp xúc nữa.

4. Qua tìm hiểu mới biết, doanh nghiệp cung ứng vaccine tiêm phòng bệnh viêm da nổi cục cho đàn bò sữa của tỉnh Lâm Đồng là một doanh nghiệp thuộc Bộ NN&PTNT. Hai năm trước, tỉnh Lâm Đồng cũng tiêm vaccine phòng bệnh này cho đàn bò sữa, nhưng là vaccine của Pháp. Năm 2024, Sở NN&PTNT tỉnh chấm cho đơn vị cung cấp vacccine nội đã trúng thầu, sử dụng vaccine này tiêm đại trà trên đàn bò sữa. Trong 9.000 con bò sữa giống lai ngoại được tiêm vaccine này, có tới trên 6.000 con mắc bệnh, gần 500 con đã chết. Cay đắng hơn, tất cả hơn 700 hộ chăn nuôi ở vùng trọng điểm bò sữa của tỉnh đều đang thế chấp sổ đỏ, vay ngân hàng để đầu tư cho giống bò đắt đỏ này, nên mới có tên là “bò sổ đỏ”. Để có những con bò trị giá 40-50 triệu đồng cùng hệ thống chuồng trại, thức ăn, nhiều hộ đã phải vay từ 2-3 tỷ đồng, tới nay chưa trả được gốc.

Sau khi loạt bài viết, phóng sự truyền hình của phóng viên TTXVN theo đến cùng sự việc, chất vấn lãnh đạo UBND tỉnh và Sở NN&PTNT, đến thời điểm này, ngành chức năng đã thừa nhận nguyên nhân bùng phát bệnh là do tiêm loại vaccine không an toàn và doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm bồi thường. UBND tỉnh Lâm Đồng cũng đã thành lập Tổ công tác hỗ trợ bồi thường cho người nuôi bò sữa bị thiệt hại sau khi tiêm vaccine, tiến hành thống kê thiệt hại của người chăn nuôi. Người dân đang có bò bị bệnh đã tạm yên lòng, bởi ít nhất họ vững tin rằng, có những nhà báo đứng về phía họ, đấu tranh để làm rõ nguyên nhân, xác định cá nhân, tổ chức nào sẽ phải chịu trách nhiệm và bồi thường cho họ./.

---

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

20 năm lớp phóng viên, biên tập viên TTXVN K23A (06/11/2024 16:09:49)

Đón Noel nơi “đỉnh trời” (06/11/2024 16:00:41)

Những sứ giả văn hóa (06/11/2024 16:00:06)

Hành trình 70 năm mang tên đất nước (06/11/2024 15:59:03)

Thông tin cơn bão số 3: Để kịp giờ lên sóng (04/10/2024 09:25:14)

Thông tin cơn bão số 3: Những đêm không ngủ  (04/10/2024 09:24:07)

Thông tin cơn bão số 3: Những người đi trước về sau bão (03/10/2024 10:36:40)

Thông tin cơn bão số 3: Đảm bảo an toàn trụ sở, hỗ trợ hiệu quả phóng viên (03/10/2024 10:35:42)

Thông tin cơn bão số 3: Trĩu lòng sau mưa lũ (02/10/2024 08:57:21)

Thông tin cơn bão số 3: Để có được thông tin mới nhất (02/10/2024 08:55:07)