Tôi là phóng viên mặt trận của Thông tấn xã Giải phóng

(09/10/2013 09:49:04)

Trong cuộc đời cầm bút hơn 40 năm, từ 1966, tôi có nhiều kỷ niệm sâu sắc, gắn bó với TTXVN.

Nhà báo Dương Đức Quảng (thứ hai từ trái sang) và các nhà văn, nhà thơ Nguyễn Khắc Phục, Thanh Quế, Trần Vũ Mai tại chiến trường Quảng Đà

Một buổi sáng, vừa vượt qua Dốc Cọp, một con dốc khá cao, chúng tôi dừng lại bên đường nghỉ, thì thấy mấy chiếc xe U oát của Liên Xô đi đến, rồi dừng lại cách chúng tôi chỉ vài chục mét. Từ trên hai chiếc xe đầu bước ra, là Bí thư Khu ủy Võ Chí Công và Tư lệnh Quân khu Chu Huy Mân cùng một số cán bộ tháp tùng. Hai vị chỉ huy cao nhất của Đảng và Quân đội tại Khu V trò chuyện với nhau những gì chúng tôi không thể biết, chỉ thấy thỉnh thoảng cả hai cùng cười, nhưng gương mặt vẫn có vẻ đăm chiêu, dường như đang có điều gì rất hệ trọng. Rồi chúng tôi thấy hai vị bắt tay nhau tạm biệt. Chiếc xe ô tô chở Tư lệnh Quân khu Chu Huy Mân tiếp tục đi vào phía Nam, còn chiếc xe chở Bí thư Khu ủy Võ Chí Công quay ngược trở ra. Mãi sau này, khi Chiến dịch Hồ Chí Minh kết thúc, tôi mới biết, hôm đó, Bí thư Khu ủy Võ Chí Công tiễn Tư lệnh Quân khu Chu Huy Mân lên Đắk Lắk kiểm tra công tác chuẩn bị trước khi hành quân mở màn chiến dịch Tây Nguyên bằng trận đánh lịch sử, giải phóng thị xã Buôn Mê Thuột ngày 10/3/1975. Đó cũng là trận đánh mở màn cho cả đợt Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 trên toàn miền Nam, kết thúc bằng chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

Tin tức về cuộc Tổng tiến công nổi dậy Xuân 1975 do phóng viên TTXGP và VNTTX liên tiếp gửi về từ mặt trận được đăng trên các báo ở miền Bắc

Vào tới Quảng Ngãi được ít ngày, chúng tôi nhận được tin Quân Giải phóng đã đánh chiếm Buôn Mê Thuột, mở màn chiến dịch Tây Nguyên thắng lợi. Bị đánh bất ngờ, thất thủ ở Buôn Mê Thuột, quân ngụy Sài Gòn ở Tây Nguyên bắt đầu nao núng, nhanh chóng tan rã, tháo chạy khỏi địa bàn chiến lược này. Ở Quảng Ngãi, Lữ đoàn 52 chủ lực của ta cùng các đơn vị bộ đội địa phương và du kích khắp các xã phối hợp với mặt trận Tây Nguyên, đồng loạt mở các đợt tiến công quân ngụy Sài Gòn, tạo thành thế trận bao vây thị xã Quảng Ngãi và các thị trấn, thị tứ, chuẩn bị giải phóng tỉnh nhà. Tôi cùng anh Thanh Tụng bám sát Tiểu đoàn pháo binh của Lữ đoàn 52 Quân Giải phóng, sau đó đi theo bộ phận tiền phương của tỉnh, gồm một số đơn vị bộ đội địa phương và du kích các xã vùng ven đánh chiếm thị xã Quảng Ngãi. Đêm 24, rạng ngày 25/3/1975, lực lượng Quân Giải phóng tiến vào thị xã, hầu như không gặp sự kháng cự nào đáng kể của quân ngụy. Thị xã gần như bỏ ngỏ vì chúng đã tháo chạy trước khi Quân Giải phóng tiến vào, thậm chí ngăn kéo bàn làm việc của viên Thiếu tá Nguyễn Văn Tấn, Chi khu trưởng Quảng Ngãi, còn nguyên một phong bì đóng dấu tuyệt mật chưa bóc, trong đó là kế hoạch phòng thủ Chi khu khi bị Cộng sản tiến công.

Ngay rạng sáng ngày 25/3, tôi theo chân bộ phận tiền phương tiến vào Dinh Tỉnh trưởng kiêm Tiểu khu trưởng quân ngụy Sài Gòn ở Quảng Ngãi - Đại tá Lê Văn Ngọc. Phòng làm việc của viên Đại tá này hầu như còn nguyên giấy tờ, trên bàn còn cả tấm biển ghi rõ họ tên, cấp bậc và chức danh của y. Tôi cầm tấm biển cho vào ba lô của mình, coi như "một chiến lợi phẩm" thu được của địch.

Sáng ngày 26/3, được một người thợ chụp ảnh chở bằng xe Honda, tôi đi khắp thị xã, đâu đâu cũng thấy giầy, quần áo, mũ... của sĩ quan, lính ngụy Sài Gòn vứt bừa bãi trên hè, trên đường. Từ thị xã Quảng Ngãi, chiếc xe đưa tôi qua cầu Trà Khúc, đi ngược về phía Chu Lai, căn cứ khổng lồ của quân Mỹ trước đây, nơi nhiều lính ngụy Sài Gòn tháo chạy trong đêm, kéo theo cả gia đình. Lác đác trên đường thấy một vài xác lính ngụy chưa kịp đưa đi chôn cất. Quá trưa 26/3 đã thấy nhiều người dân di tản ban đêm lục tục quay trở về nhà trong thị xã...

Hai hôm sau, tôi cùng anh Thanh Tụng mượn một chiếc xe Honda của tỉnh; tuy mới tập đi xe chưa đến một ngày, chúng tôi đã chở nhau tìm về Sơn Mỹ để viết bài, chụp ảnh về mảnh đất đau thương, nơi năm 1968, quân Mỹ gây ra vụ thảm sát Mỹ Lai, giết chết hơn 500 người dân, làm chấn động lương tri của nhân dân Mỹ và nhân dân thế giới. Hai anh em chúng tôi là những nhà báo đầu tiên có mặt tại Sơn Mỹ sau ngày đất này được giải phóng. Từ Sơn Mỹ, tôi đã viết bài báo: "Về Sơn Mỹ giải phóng", ghi lại hình ảnh cảm động và niềm vui vô hạn của người dân nơi đây sau ngày chiến thắng. Bài báo đã được Đài Phát thanh Giải phóng, Đài Tiếng nói Việt Nam và báo Nhân Dân sử dụng.

Từ Quảng Ngãi, lắng nghe phát thanh viên đọc các bài báo của mình, tôi thật sự tự hào và xúc động. Bởi vì, cũng như bao nhà báo khác của TTXVN, trong đó có nhiều anh chị em đã hy sinh, bằng ngòi bút và chiếc máy ảnh, chúng tôi đã được tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ trên chiến trường miền Nam, sống và chiến đấu như một người lính thực thụ, góp phần nhỏ bé vào chiến công chung của dân tộc, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Mỗi khi nhớ lại những ngày tháng hào hùng ấy, bằng tất cả sự khiêm tốn của mình, tôi vẫn có thể tự hào nói rằng: Ngày 30/4/1975, tôi là PV mặt trận của TTXGP - một bộ phận không thể tách rời của TTXVN.