Thứ năm, ngày 23/10/2025

Trao đổi - Thảo luận

"BáỨễt mÃễ" chuyáỪẬn triáỪẶn lÃặm áỨặnh


(03/05/2013 10:18:45)

Năm 2012 là năm ghi dấu nhiều sự kiện chính trị ngoại giao quan trọng của Việt Nam. Phát huy giá trị ảnh thời sự và tư liệu của ngành, Ban Biên tập Ảnh đã tổ chức thành công 12 cuộc triển lãm ở trong và ngoài nước. Là người trực tiếp tham gia thực hiện hai cuộc triển lãm quan trọng, tác giả Hồng Kỳ có những chia sẻ thú vị về "bếp núc" triển lãm với bạn đọc NSTT.

Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn Sinh Hùng và Chủ tịch Quốc hội Vương quốc Campuchia Samdec Heng Samrin xem ảnh triển lãm

Thể hiện "Tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào" bằng ảnh

Cuối tháng 2/2012, Ban lãnh đạo cơ quan cử tôi tham gia đoàn của Quốc hội đi khảo sát tại Sơn La chuẩn bị cho việc tổ chức Hội nghị Quốc hội hữu nghị Việt Nam - Lào, một trong những sự kiện quan trọng trong chương trình chào mừng "Năm đoàn kết hữu nghị Việt - Lào 2012" nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ hữu nghị (5/9/1962- 2012) và 35 năm Ngày ký Hiệp ước hữu nghị Việt Nam - Lào (18/7/1977- 2012). Được tham gia vào công tác chuẩn bị cho một sự kiện lớn là vinh dự lớn lao, song trách nhiệm cũng thật nặng nề.

Sau khi Ban lãnh đạo cơ quan thông qua kế hoạch thực hiện, Ban Biên tập Ảnh khẩn trương làm công tác chuẩn bị cho triển lãm. Ảnh về tình hữu nghị Việt Nam - Lào thì tư liệu của TTXVN rất phong phú. Nhưng để chọn được những bức ảnh súc tích và tiêu biểu, làm nên bức tranh toàn cảnh về lịch sử quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa hai dân tộc anh em là điều không đơn giản. Ảnh được chọn trong hàng chục quyển ảnh trong kho tư liệu. Xác định được tầm quan trọng, lãnh đạo Ban trực tiếp cùng với các phòng nghiệp vụ tư liệu, tổng hợp lựa chọn ảnh theo khung nội dung đã được xây dựng về các lĩnh vực chính trị ngoại giao, văn hóa, kinh tế... Đầu tiên là chọn tổng thể, sau đó phân loại từng lĩnh vực và thận trọng sàng lọc dần để đảm bảo nội dung và chất lượng ảnh.

Sau khi hai Chủ tịch Quốc hội cùng các vị lãnh đạo cao cấp Việt Nam và Lào cắt băng khai mạc và tham quan triển lãm "Tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào", Phó Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Tòng Thị Phóng ghé qua nói nhỏ: "Làm tốt lắm em ạ!" với người dẫn chương trình (là tôi). Thật vui! Tôi thở phào nhẹ nhõm.

Khi bộ ảnh triển lãm đã được chọn và biên tập hoàn chỉnh, được Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội phê duyệt, phần chú thích ảnh đã dịch xong, chúng tôi thẳng tiến Sơn La. Khung pano để dàn dựng ảnh thuê của Hội Văn học Nghệ thuật Sơn La (đã đặt hàng trước cả tháng), cơ sở in các phần phụ trợ - cũng phải đến trước để đặt vấn đề. Ở xứ Tây Bắc, đã lo xa như vậy mà đến khi bắt tay vào việc vẫn phát sinh nhiều vấn đề. Đầu tiên là vỡ phông tiếng Lào khi in chú thích. Nếu là tiếng Nga, Anh hoặc Pháp thì còn luận ra được, nhưng với thứ chữ như "giá đỗ" này thì chúng tôi mù tịt. Anh Đình Quyền, Phó Trưởng ban và chị Thu Hải, Phó Trưởng phòng Tư liệu, mất hai ngày toát mồ hôi mà vẫn không ép được chữ vào khuôn. Phải cấp tốc chạy sang Sở Ngoại vụ Sơn La xin phiên dịch tiếng Lào sang "ứng cứu" để đọc dò và vào khuôn chú thích. Xong phần chú thích, đến phần dịch lời giới thiệu và diễn văn khai mạc thì bên Quốc hội không còn người dịch. May mà thông qua kênh anh em đồng đội, trưng dụng được một phiên dịch "xịn" của Bộ Quốc phòng.

Tác giả Hồng Kỳ (thứ hai từ trái sang) cùng các phóng viên Báo Sơn La - đơn vị phối hợp tổ chức triển lãm ảnh "Tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào"

Chú thích ảnh vẫn là phần làm tôi băn khoăn vì chưa có người hiệu đính chuẩn. Nhân có đoàn Đại sứ quán Lào, tôi liền "túm" ngay Tùy viên Văn hóa của bạn (sõi tiếng Việt) đọc dò và sửa hộ chú thích ngay trên máy tính của tôi, đã được kịp thời cài phông tiếng Lào. Cầm bộ chú thích đã được khóa phông cẩn thận, chúng tôi yên tâm mang đi in để vào khung cùng với ảnh.

Chiều 20/4, phần dàn dựng triển lãm cơ bản đã hoàn thành với tổng số 150 ảnh (mảng "Sơn La với các tỉnh Bắc Lào" của báo Sơn La gồm 50 ảnh). Trông cũng tạm ổn nhưng vẫn thấy thiếu thiếu cái gì đó đặc trưng Tây Bắc ở phần trang trí. Hỏi anh em báo Sơn La chỗ bán hàng thổ cẩm, tôi cùng Dương Giang (PV Phòng Chính trị - Ngoại giao) mượn xe máy phóng đi luôn. Tìm được mấy cái túi  và khăn piêu của người Thái có họa tiết thổ cẩm đẹp, tôi bảo Dương Giang cầm ra chỗ ánh sáng tốt chụp luôn. Chị chủ cửa hàng, sau khi biết mục đích chụp để làm trang trí cho Hội nghị, rất vui vẻ cho mượn mẫu. Nhưng nghĩ, không nhẽ chỉ được việc mình, chúng tôi xin gửi tiền mấy thứ đồ đó để mang về làm quà luôn.

Loay hoay một hồi, Dương Giang đã dùng photoshop thiết kế được dải băng trang trí mang họa tiết thổ cẩm đặc trưng của Tây Bắc. Tôi nhờ anh Lò Mai Kiên - Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Sơn La đến xem luôn để quyết định in, trang trí cho triển lãm. Thế là máy in bạt hiflex lại chạy hết tốc lực hơn nửa ngày để in 240 mét băng trang trí. Được băng nào anh em lại khẩn trương cắt và cuộn lại cẩn thận. Trang trí cho triển lãm ảnh được hoàn thành kịp thời để đoàn tổng kiểm tra của hai Quốc hội lên thị sát lần cuối trước Lễ khai mạc chính thức vào ngày 23/4/2012.

Triển lãm ảnh phục vụ Hội nghị Quốc hội hữu nghị Việt Nam - Lào thành công tốt đẹp, được lãnh đạo cao cấp của Đảng, Chính phủ và Quốc hội hai nước đánh giá cao về giá trị bộ ảnh tư liệu lịch sử và công tác chuẩn bị của TTXVN.

 

... Và trưng bày ảnh về tình hữu nghị Việt Nam - Campuchia

Đầu tháng 8/2012, ngay sau khi Văn phòng Quốc hội thông báo về việc chuẩn bị cho triển lãm ảnh phục vụ Hội nghị "Quan hệ hữu nghị Quốc hội Việt Nam - Campuchia" tại TP. Hồ Chí Minh, nhân kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Campuchia (1967-2012) và chào mừng "Năm hữu nghị Việt Nam - Campuchia 2012", được sự chỉ đạo của Ban lãnh đạo cơ quan, Ban Biên tập Ảnh tổng động viên lực lượng nghiệp vụ, làm việc trong cả ngày nghỉ,  để chuẩn bị bộ ảnh triển lãm. Do diễn biến lịch sử có nhiều yếu tố phức tạp nên nhiều sự kiện và nhân vật lịch sử nhạy cảm được sàng lọc thận trọng, xem xét kỹ càng.

Chuẩn bị xong, mang theo tập maquette ảnh, tôi lên đường bay vào TP. Hồ Chí Minh cùng với đoàn khảo sát của Quốc hội. Trình bộ ảnh, nhận được sự nhất trí về nội dung của đồng chí Trần Văn Hằng - Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội, tôi quyết định ở lại luôn vì thời gian còn rất ít...

Có kinh nghiệm từ triển lãm Việt - Lào, tôi biết, việc dịch chú thích ảnh, lời giới thiệu, phông triển lãm cần phải giải quyết trước vì lần này bên Quốc hội cũng không có người để làm. Anh Nguyễn Tiến Lễ - Giám đốc Cơ quan đại diện tại TP. Hồ Chí Minh nhiệt tình dẫn ngay tôi sang gặp chị Phượng, phiên dịch viên của Văn phòng phía Nam báo Dân tộc và Miền núi, để nhờ hỗ trợ. Do khối lượng dịch lớn nên chị Phượng giới thiệu thêm ông Ngô Chân Lý- một chuyên gia tiếng Khmer. Thật là "buồn ngủ lại gặp chiếu manh", việc khó nhất đã lo xong.

Việc tiếp theo là khảo sát địa điểm triển lãm, giao dịch hợp đồng dàn dựng, thiết kế phông trang trí, tìm chỗ in ấn... Nhờ có anh em Phòng Ảnh B2, nhất là biệt phái viên Mạnh Linh - một PV trẻ, nhiệt tình, thông thuộc đường xá, hỗ trợ tôi hàng ngày, nên mọi việc cũng suôn sẻ. Liên tục trong gần nửa tháng, tôi tập trung biên tập ảnh, thiết kế maquette, dàn dựng chi tiết, soạn diễn văn, kịch bản khai mạc...

Có kinh nghiệm với loại chữ "giá đỗ" nên tôi hẹn đến nhà ông Ngô Chân Lý cùng đọc dò, hiệu đính và vào khuôn toàn bộ chú thích ảnh trước khi in để tránh sai sót. Hoàn chỉnh được trang nào in luôn trang đó, vậy mà hai chú cháu ngồi từ trưa đến quá nửa đêm mới xong. Phải nói là may mắn gặp được ông già Lý, khỏe và làm việc hết sức nhiệt tình, trách nhiệm.

Yên tâm với phần chú thích, tôi và Mạnh Linh tức tốc quay về, sắp xếp, hoàn chỉnh diễn văn và kịch bản lễ khai mạc (23 giờ 40 hôm 22/8 Văn phòng Quốc hội mới gửi danh sách thành phần cắt băng). Maquette dàn dựng chi tiết được đánh số lại để ghép chuẩn theo thứ tự của chú thích. Xong việc cũng vừa vặn 5 giờ 30 sáng ngày 23/8. Bấy giờ mới xúc vội cơm hộp (để từ hôm trước), hai anh em lại khẩn trương ra hội trường hoàn chỉnh nốt phần gắn chú thích vào ảnh.

Lễ khai mạc triển lãm diễn ra tốt đẹp, nội dung ảnh được lãnh đạo cao cấp và đại biểu hai nước đánh giá cao. Đến giờ giải lao của Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nói: "Bộ ảnh rất giá trị, sắp xếp khoa học. Mấy cậu Thông tấn xã chụp mình lúc nào mà tươi thế!". Lại một lần nữa được thở phào nhẹ nhõm vào cho phép mình... được mệt.

Làm triển lãm, lần nào cũng mệt nhưng tôi vui và tự hào vì giá trị ảnh thời sự tư liệu của TTXVN được nâng tầm.

Hồng Kỳ -Ban Biên tập Ảnh
Theo Nội san Thông tấn, số 4/2013

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Biết mình, biết ta (03/05/2013 10:13:05)

Học làm phóng viên chuyên nghiệp (03/05/2013 09:54:51)

Phân xã- Môi trường rèn nghề cho phóng viên trẻ (03/05/2013 09:40:38)

Những khoảnh khắc đậm tình người (02/05/2013 16:12:32)

Trước thềm Lễ trao Giải báo chí TTXVN 2102: Những chuyến đi khó quên (Ký ức La Pán Tẩn)  (02/05/2013 16:00:37)

Những tử địa với nhà báo (05/04/2013 14:10:25)

Giải Ảnh báo chí thế giới năm 2012: Thấm đẫm tính nhân văn (05/04/2013 12:45:26)

Sáu yếu tố căn bản trong bố cục ảnh  (07/02/2013 12:55:02)

2012- số nhà báo "tử nghiệp" nhiêu nhất trong lịch sử (07/02/2013 12:43:27)

Phân xã Kuala Lumpur với chiếc máy quay du lịch  (07/02/2013 11:27:33)