Chiến dịch thông tin SEA Games 31: Tự hào ảnh chủ nhà

---

(02/06/2022 15:44:12)

Mười chín năm SEA Games quay trở lại, Việt Nam đang ở một vị thế khác, vai trò khác trong khu vực Đông Nam Á. Thế hệ phóng viên đã từng tác nghiệp tại SEA Games năm 2003 đến nay cũng không còn nhớ hết những kỷ niệm của một kỳ đại hội thể thao diễn ra tại nước mình. Năm 2022, trải qua hai năm đại dịch, kỳ đại hội thể thao lớn nhất khu vực mới có thể tổ chức, Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) chính thức đảm nhiệm vai trò ảnh chủ nhà với niềm vinh dự lớn lao.

Lễ xuất quân của Ban biên tập Ảnh TTXVN trước giờ khai mạc SEA Games 31

Lực lượng hùng hậu
 
SEA Games 31 được tổ chức tại 12 tỉnh, thành phố. Trong đó, thủ đô Hà Nội là địa bàn trọng điểm, nơi diễn ra lễ khai mạc, lễ bế mạc và đăng cai nhiều nội dung nhất với 18 địa điểm thi đấu, trải khắp các quận, huyện trên địa bàn. Ngày nhận nhiệm vụ, lãnh đạo, phóng viên Ban biên tập Ảnh - TTXVN đã xác định, đây là chiến dịch quan trọng nhất trong năm. Với mục tiêu cung cấp ảnh chính thống cho trang thông tin hằng ngày, cho hệ thống website tiếng Việt, tiếng Anh của Ban tổ chức, đặc biệt là trang web riêng của TTXVN có địa chỉ seagames.vnanet.vn với đầy đủ các loại hình truyền thông đa phương tiện, liên tục cập nhật những hình ảnh mới nhất đến độc giả.
 
Trước thực tế và yêu cầu cấp bách của nhiệm vụ, lãnh đạo Ban biên tập Ảnh đã quán triệt tinh thần chỉ đạo của lãnh đạo ngành về kế hoạch, phương án huy động các nguồn lực phóng viên ảnh từ các tòa soạn trong ngành: Báo ảnh Việt Nam, Báo ảnh Dân tộc và Miền núi, báo điện tử VietnamPlus và phóng viên các Cơ quan thường trú (CQTT) cùng tham gia với tinh thần “tất cả phóng viên, dù là tin nguồn hay báo điện tử, dù ở CQTT hay tổng xã, đều cùng sát cánh vì màu cờ sắc áo của TTXVN”. Gần 50 phóng viên, biên tập viên được lên danh sách, phân công phân nhiệm cụ thể, trong đó nòng cốt là đội ngũ phóng viên phòng ảnh Chuyên đề - Ban biên tập Ảnh.
 
Các phóng viên thường ngày còn đi chụp trồng cây, cấy lúa, hoạt động của ngành ngân hàng, xây dựng hay đến trường “ngắm” thầy cô cầm phấn viết bảng… thì hôm nay được huy động tổng lực, toàn tâm toàn ý vào chiến dịch, với nhiệm vụ chụp ảnh thể thao. Cái khó không phải là tư duy báo chí hay thao tác phương tiện. Ảnh thể thao đòi hòi các phóng viên theo dõi phải thực sự hiểu quy tắc thi đấu, lai lịch của vận động viên, thậm chí đồng hành cùng nhiều giải đấu từ phong trào đến chuyên nghiệp mới hiểu và nắm rõ quy tắc “đón đầu” tình huống để có những shot hình thể thao ấn tượng.
 

Kiểm tra thiết bị trước khi đi tác nghiệp

Trước yêu cầu đó, chúng tôi chọn việc dễ làm trước. Đó là, lên kế hoạch chi tiết địa điểm, thời gian các môn thi đấu; bố trí người đảm nhiệm theo ngày, theo môn, theo phong cách; linh hoạt thay đổi phóng viên để các môn thi được “đổi tay máy”, tránh nhàm chán và tạo nên màu sắc mới cho các môn thi đấu. Phác thảo cơ bản được lịch trình rồi, chúng tôi mới bắt tay vào việc khó là “bồi dưỡng kỹ năng chụp ảnh thể thao”. Chỉ vỏn vẹn 5 ngày trước khi diễn ra môn thi đấu đầu tiên của SEA Games 31, hầu hết phóng viên được tham gia một khoá huấn luyện cấp tốc kỹ năng chụp ảnh thể thao tại nơi các đội tuyển tập trung huấn luyện hay tại giải điền kinh tiền SEA Games. Thật sự lúc đó, nhiều phóng viên mới cảm nhận được phần nào tác phong, cách thức triển khai tác nghiệp của một phóng viên thể thao.
 
Điểm nhấn đặc biệt
 
Đối với TTXVN, SEA Games 31 khác biệt nhiều so với kỳ SEA Games 22 cách đây 19 năm. Khi đó, chỉ đơn thuần làm thông tin ảnh (chủ yếu về các đội tuyển thể thao của Việt Nam) chứ không làm đa phương tiện, đa loại hình như bây giờ. Ở SEA Games 31, lần đầu tiên TTXVN đảm nhiệm vai trò ảnh chủ nhà, với nhiều nội dung thông tin ảnh, từ ảnh phát trên Cổng thông tin TTXVN và trang web SEA Games của TTXVN, đến chịu trách nhiệm trang web của Ban tổ chức cung cấp thông tin cho các cơ quan báo chí và công chúng trong và ngoài nước, bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh, thực hiện slideshow ảnh trên truyền hình, phát trên bảng điện tử.
 

Phóng viên Phạm Kiên (thứ hai bên trái) chụp môn Bơi từ khán đài Cung thể thao dưới nước, Hà Nội, ngày 19/5

Và khác biệt lớn nhất, cũng là điểm nhấn của TTXVN trong vai trò ảnh chủ nhà là thực hiện một trưng bày ảnh về các kỳ SEA Games tại Trung tâm báo chí của Đại hội.
 
Ngay khi nhận nhiệm vụ từ Ban lãnh đạo TTXVN, hơn một tháng trước khi có hoạt động đầu tiên tại SEA Games 31, Ban biên tập Ảnh đã khẩn trương bắt tay vào thực hiện trưng bày ảnh với không ít việc phải làm. Trước hết là xây dựng đề cương, từ chủ đề đến nội dung, bố cục để lên ma két. Sau nhiều cân nhắc, chủ đề Khát vọng chiến thắng với nội dung xuyên suốt là thành tích của thể thao Việt Nam từ SEA Games 22 (2003) đến SEA Games 30 (2019) đã được Ban lãnh đạo ngành nhất trí thông qua.
 
Lần đầu tiên “kho ảnh thể thao” của Ban biên tập Ảnh được “mở hết cỡ” để chọn những hình ảnh tiêu biểu phục vụ việc dàn dựng 100 tấm cỡ lớn trưng bày tại Đại hội. Tuy nhiên, thách thức không hề nhỏ bởi số lượng ảnh các kỳ SEA Games của đoàn Việt Nam (trừ SEA Games 22) không nhiều, do tổ chức ở nước ngoài, chỉ có 1-2 phóng viên theo đoàn, không “bám” hết được các bộ môn thi đấu. Thêm nữa, chất lượng ảnh không đồng đều cả về hình thức và dung lượng, nhiều bộ môn có ảnh nhưng không phù hợp với chủ đề trưng bày…
 
Cứ thế, hai công việc: lên ma két nội dung và chọn ảnh chạy song song để làm sao kết thúc ở cùng một điểm. Ảnh và lời phải là một, phải phù hợp, sát với yêu cầu. Hàng nghìn ảnh của 9 kỳ SEA Games được các biên tập viên phòng Tư liệu chọn lựa và lãnh đạo Ban lọc dần, để còn khoảng 500 ảnh đưa vào 100 tấm cỡ lớn.
 
Ảnh chọn xong rồi, đến khâu biên tập cũng cực kỳ vất vả. Bởi ảnh phải trình bày đa dạng, mỗi ảnh một chú thích, lời tựa với yêu cầu không trùng lặp nhưng vẫn hấp dẫn, có cái chung và cái riêng, phải xuyên suốt, nhất quán với nội dung Khát vọng chiến thắng. Mỗi tấm ảnh đều phải thấy được sức mạnh, khát vọng và chiến thắng của thể thao Việt Nam, với đặc trưng riêng của từng môn thi đấu và những gương mặt vàng của thể thao.
 

Phóng viên Minh Đức chụp các VĐV môn Canoeing tại Thủy Nguyên, Hải Phòng, ngày 18/5

Liên tục trong tuần cuối cùng, lãnh đạo Ban trực tiếp biên tập nội dung, các biên tập viên và họa sĩ nỗ lực ngày đêm để hoàn chỉnh thiết kế và đưa in kịp thời. Một ngày trước lễ khai mạc Trung tâm báo chí của Đại hội, Ban biên tập Ảnh đã huy động gần 20 người, chuyển 100 khung giá đặt ảnh và 101 tấm ảnh cỡ lớn (60x90cm) lên dựng tại Trung tâm báo chí ở Trung tâm Hội nghị quốc gia Mỹ Đình. Kết quả thật ngọt ngào, lãnh đạo các bộ, ngành, phóng viên trong, ngoài nước đều phải thốt lên: chỉ có TTXVN mới làm được việc này! Trưng bày ảnh của TTXVN rất toàn diện, bao quát, giúp các cơ quan báo chí, khách tham quan có cái nhìn hệ thống về bức tranh toàn cảnh của thể thao Việt Nam qua 9 kỳ SEA Games với những tiến bộ vượt bậc. Không gian của Trung tâm báo chí, nhờ thế, đã trở nên ấm cúng hơn, đỡ trống trải và SEA Games 31 có một điểm nhấn đặc biệt thú vị.

Những ngày không quên
 
Tháng 5/2022, miền Bắc đón đợt không khí lạnh bất thường trong vòng 40 năm qua. Thay vì cái nóng đầu hè như thiêu đốt, anh em phóng viên “may áo nàng Bân” đi làm SEA Games trong cái tiết lạnh lạnh, mưa mưa như Đà Lạt. Phóng viên theo môn bóng đá bắt đầu sớm nhất và vất vả nhất. Thương anh em “sân Việt Trì trời mưa không trượt tối nào, mỗi khi có đội U23 Việt Nam thi đấu”,  “giữa mùa hè lại có tuyết rơi” khi phải ngồi phơi cả ngày ngoài sân Mỹ Đình theo dõi các nội dung điền kinh… Những chiếc máy ảnh “mặc” áo mưa ướt đẫm, màn hình điện thoại nhòe đi khi truyền ảnh về Tổng xã. Có lẽ, phải trải qua cái cảm giác ngồi liên tục 5-6 tiếng ngoài sân vận động để chụp đủ hai trận bóng đá mới thấu hiểu được khó khăn, vất vả của những phóng viên ảnh.
 

Phóng viên Anh Tuấn chụp ảnh môn Bóng chuyền tại nhà thi đấu tỉnh Quảng Ninh, tháng 5/2022

Rồi sau đó, khi chiến dịch vào guồng, hàng chục nội dung thi đấu của hàng chục môn thi liên tục diễn ra. Đủ ảnh, đủ nội dung đã khó nhưng để cập nhật đúng tên, thành tích của các VĐV Việt Nam và nước ngoài lại càng trắc trở. Ai cũng ít nhất một lần có những kỷ niệm “đáng quên” khi gõ tên VĐV các nước Đông Nam Á. Có tên dài gần 30 ký tự. VĐV Việt Nam thì danh sách đều là tên tiếng Anh, luận ra được tiếng Việt chuẩn cũng cần phải tra cứu. Áp lực chụp thời sự cộng thêm “combo” phần tên tuổi, hạng cân, nội dung thi đấu luôn là hành trang mang theo mỗi ngày “ra trận”.
 
Khi lướt qua nội dung trao đổi trong nhóm Zalo, bắt gặp chỉ đạo: “Phóng viên đi làm lưu ý tên VĐV kẻo nhầm vì danh sách viết tiếng Anh không dấu. Ở môn Taekwondo, VĐV BAC THI KHIEM là Bạc Thị Khiêm chứ không phải Bắc Thị Khiêm”, cả đội bật cười vì bài học của người khác chính là kinh nghiệm cho bản thân, ngay lập tức phải răn mình chi tiết, cẩn thận hơn.
 
Tuyến trước vào guồng với những khuôn hình thể thao ngày càng đa dạng, phong phú về chất liệu, góc độ, xuất hiện liên tục trên các phương tiện thông tin nhờ một phần không thể thiếu của đội ngũ biên tập phía sau. Ba lãnh đạo phòng ảnh Chuyên đề vừa làm công tác phóng viên, vừa tham gia biên tập trong nhóm biên tập chủ lực do Phó trưởng ban Nguyễn Quang Hải trực tiếp phân công và thực hiện.
 
Trong số hơn 8.000 ảnh do Ban biên tập Ảnh phát trong 12 ngày cao điểm (từ 12 - 23/5), hơn 90% do nhóm biên tập chủ lực gồm bốn người đảm nhiệm - một khối lượng công việc khổng lồ mà trước SEA Games 31 ít ai nghĩ đến. Áp lực biên tập, phát ảnh rất lớn bởi vừa phải đảm bảo đúng, lại còn phải nhanh và hay. Hơn 10 ngày, nhóm biên tập bám “trận địa“ từ sáng tới đêm, trưa không ngủ bởi trưa và chiều tối là lúc lượng ảnh đổ về cực lớn và liên tục. Trung bình mỗi ngày, số lượng ảnh phát khoảng 600-700 bức; cao điểm ngày 19/5 phát tới gần 930 ảnh. Vất vả là vậy, anh em vẫn động viên nhau sắp xếp thời gian hợp lý để công việc không bị gián đoạn, bởi mỗi sản phẩm lên mạng nhanh, kịp thời còn góp phần quan trọng động viên, là động lực cho phóng viên đang tác nghiệp ngoài hiện trường.
 
Bao mệt mỏi, căng thẳng sau 18 ngày tác nghiệp với vai trò hãng thông tấn chủ nhà dường như tan biến khi đoàn thể thao Việt Nam đã chiếm ngôi vị số 1 với 205 Huy chương Vàng sau 18 ngày thi đấu. Đội ngũ phóng viên ảnh TTXVN đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ với hơn 8.000 ảnh phát trên các phương tiện truyền thông đại chúng.
 
“Nhanh như điện - Đầy như nước” là kết quả có được từ sự nỗ lực của một đội hình phóng viên ảnh mạnh nhất từ trước tới nay - một tập thể đoàn kết, động viên nhau kịp thời, phối hợp toàn diện, tổ chức công việc khoa học, kết hợp chủ động, ứng biến, xử lý tình huống linh hoạt.
 
Sau lễ bế mạc SEA Games 31, mọi người lại trở về với công việc thường ngày, nhưng chắc chắn cảm giác trống trải không dễ gì khỏa lấp, khi mà chỉ ít ngày trước đó chúng tôi được hòa cùng nhịp đập SEA Games, sát cánh bên nhau, đoàn kết, tương trợ để cùng hoàn thành công việc.
 

Màn bắn pháo hoa rực rỡ quanh SVĐ quốc gia Mỹ Đình, đánh dấu thời khắc khai mạc SEA Games 31

Những dòng cuối cùng của bài viết kết thúc khi đã sang ngày mới, khi mà các phóng viên vẫn đang có mặt ở khắp nẻo đường để ghi nhận hình ảnh người dân ăn mừng chiếc Huy chương Vàng của đổi tuyển bóng đá U23 Việt Nam. Những kỷ niệm của tháng 5/2022 sẽ mãi được ghi lại trong tâm trí của các “chiến binh” trong chiến dịch khẳng định vị thế thông tin bằng ảnh của TTXVN về một kỳ Đại hội thể thao Đông Nam Á thành công tại Việt Nam./.

---

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Chiến dịch thông tin SEA Games 31: Báo Thể thao và Văn hóa - Một chiến dịch hoàn hảo trên mọi nền tảng (02/06/2022 15:08:14)

Chiến dịch thông tin SEA Games 31: Thích ứng với nhiệm vụ (02/06/2022 15:02:19)

Chiến dịch thông tin SEA Games 31: Linh hoạt phối hợp, chủ động thông tin (02/06/2022 14:59:46)

Chiến dịch thông tin SEA Games 31: Món quà chờ đợi 19 năm (02/06/2022 14:44:20)

Trao Giải thưởng thiếu nhi Dế Mèn và đấu giá nghệ thuật "Vì mái trường cho em" (01/06/2022 11:08:27)

Kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng Quảng Trị (1/5/1972-1/5/2022): Làm báo tại chiến trường Quảng Trị (01/06/2022 10:12:09)

Kỷ niệm 132 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2022): Một ngày theo chân Bác  (01/06/2022 10:10:49)

Các CQTT hoạt động hiệu quả, tạo sức mạnh cho toàn ngành (01/06/2022 09:15:50)

Hướng tới Đại hội Đoàn thanh niên TTXVN nhiệm kỳ 2022-2027: Đã có 22/25 chi đoàn và đoàn cơ sở tổ chức đại hội  (01/06/2022 09:12:33)

Hội cựu chiến binh TTXVN viếng Nghĩa trang liệt sĩ Vị Xuyên (30/05/2022 16:33:42)