Thứ sáu, ngày 26/04/2024

Trao đổi - Thảo luận

Làm chủ kỹ năng tác nghiệp khi đi thường trú


(02/01/2019 16:32:28)

Khác với PV của nhiều cơ quan báo chí khác, PV thường trú của TTXVN thường được ví như những “siêu nhân”, “n trong 1”: Vừa viết tin bài, vừa chụp ảnh lại vừa quay phim và tất cả đều phải làm tốt. Đó là thách thức, nhưng cũng là niềm tự hào của PV thông tấn.

PV Phạm Thắng tại Hội nghị Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 24 (COP 24) diễn ra tại Katowice, Ba Lan, tháng 12/2018

1. Có dịp đi tác nghiệp ngoài địa bàn cùng nhóm PV thường trú của Đài Truyền hình Việt Nam tại châu Âu, tôi mới cảm nhận hết những khó khăn, vất vả của PV thông tấn. Một nhóm tác nghiệp của Đài Truyền hình Việt Nam bao giờ cũng có ít nhất hai người, một quay phim và một BTV. Họ thay phiên nhau lái xe, phân công nhau làm các thủ tục đăng ký tác nghiệp, tiếp cận thành viên Ban tổ chức, tìm hiểu nhân vật, tìm kiếm đề tài, đăng ký phỏng vấn… phối hợp rất nhịp nhàng và hiệu quả để có những tin, phóng sự truyền hình chất lượng.
 
Cũng với ngần ấy công việc trong cùng không gian và thời gian, nhưng PV TTXVN chỉ đi một mình, trong bối cảnh phải tiết kiệm tối đa chi phí. Sự khác biệt nằm ở đầu ra, PV TTXVN không chỉ sản xuất tin, phóng sự truyền hình mà còn làm cả tin văn bản và ảnh. Tất cả phải đều nhanh, đảm bảo chất lượng và tính chính xác.
 
Khi sự kiện kết thúc, các PV khác đã ra về hoặc nghỉ ngơi thì PV của TTXVN vẫn phải cặm cụi xử lý thông tin. Để có được các kỹ năng cần thiết đáp ứng yêu cầu tác nghiệp trong những hoàn cảnh như vậy đòi hỏi PV phải được đào tạo bài bản và không ngừng học hỏi. Một trong những đặc điểm chung của PV thường trú ngoài nước của TTXVN là phần nhiều xuất phát từ BTV nên việc xử lý tin văn bản tương đối thuần thục, nhưng chụp ảnh và quay phim thì lại không phải là thế mạnh.
 
2. Thực tế tại các CQTT ngoài nước, có rất nhiều đề tài hay có thể thực hiện các tác phẩm truyền hình, hoặc sản phẩm đa phương tiện kết hợp giữa văn bản, hình và ảnh, hay những sản phẩm báo chí mới như longform, megastory, báo chí dữ liệu... Tuy nhiên, có một số PV hạn chế về khả năng quay phim, chụp ảnh, xử lý đồ họa khiến việc thực hiện các tác phẩm báo chí theo xu hướng mới trở nên khó khăn, kết quả không được như mong đợi.
 
Hiện tại, Trung tâm Truyền hình Thông tấn chưa đặt ra yêu cầu PV phải thực hiện một tác phẩm truyền hình hoàn chỉnh, bao gồm xây dựng kịch bản, quay phim, viết text, đọc lời bình và dựng thành sản phẩm hoàn thiện đủ chất lượng để phát sóng mà không phải qua khâu biên tập. Trong thời gian tới, yêu cầu này cũng nên được tính đến, để mỗi PV đầu tư thời gian, trí tuệ nhiều hơn cho tác phẩm của mình, thể hiện rõ sự hiện diện của phóng viên TTXVN tại địa bàn.
 
Chúng ta đang sống trong thời đại của kỹ thuật số và truyền thông đa phương tiện, do đó, PV cũng cần nắm vững các kỹ năng xử lý về máy tính, kết nối mạng, sử dụng thuần thục các thiết bị, phần mềm phục vụ tác nghiệp để có thể dễ dàng ứng phó trong mọi tình huống. Những kỹ năng này, PV chỉ có thể học và trau dồi qua thực tế, bằng sự yêu thích và ý thức quan tâm đến nghề nghiệp của chính mình.
 
PV Phạm Thắng quay phim bằng máy ảnh tại Vòng chung kết World Cup 2018 tại Liên bang Nga

3. Trước khi đi thường trú ngoài nước, các PV đều trải qua một quá trình bồi dưỡng kỹ năng tác nghiệp thực tế ở các đơn vị chuyên môn tại Tổng xã. Đây là cơ hội tốt để PV tiếp thu kiến thức, kinh nghiệm tác nghiệp ở các lĩnh vực và loại hình thông tin mà mình vốn không có thế mạnh.
 
Công tác đào tạo được Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ Thông tấn lên kế hoạch khá chi tiết, cụ thể phối hợp với Ban Thư ký biên tập và Quan hệ đối ngoại (đơn vị thường trực của Ban quản lý các CQTT ngoài nước), Ban Tổ chức - Cán bộ cùng các đơn vị trong ngành thực hiện để bổ sung kiến thức và kỹ năng cho các PV, bên cạnh môi trường thực tế tại các đơn vị chuyên môn để các PV học tập và rèn luyện. Nhờ vậy, chúng ta có đủ điều kiện để có những phóng viên tốt, kỹ năng giỏi, giàu kinh nghiệm và thích nghi với mọi hoàn cảnh.
 
Tuy nhiên, thực tế cho thấy cũng có một số trường hợp, với nhiều lý do khác nhau, PV chưa nắm rõ các kỹ năng, kinh nghiệm để tác nghiệp. Vì vậy, khi sang địa bàn thường trú, PV gặp nhiều khó khăn do vừa phải bổ sung nghiệp vụ từ đồng nghiệp ở CQTT lại vừa phải tìm hiểu địa bàn, xây dựng các mối quan hệ công tác...
 
Việc chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cho PV đi thường trú ngoài nước, bên cạnh trách nhiệm chung đối với ngành, còn là quyền lợi của chính các đơn vị thông tin. Bởi sau đó, đơn vị sẽ là nơi nhận tin, bài do PV gửi về và khi đó kỹ năng tác nghiệp của PV sẽ ảnh hưởng tới chất lượng thông tin.
 
Nhưng điều quan trọng nhất vẫn nằm ở PV. Việc đào tạo, bồi dưỡng chỉ trang bị những kiến thức, kỹ năng cơ bản, còn việc tích lũy, phát huy và áp dụng vào thực tế tác nghiệp chủ yếu do mỗi PV. Có như vậy, việc tác nghiệp ở địa bàn mới thực sự hiệu quả, bởi khi đó PV phải có khả năng xoay trở trong mọi tình huống, sẵn sàng đối mặt với những khó khăn về ngôn ngữ giao tiếp, mối quan hệ, văn hóa và các quy định khác biệt...
 
Quay phim bằng máy ảnh

Để đáp ứng yêu cầu đưa tin “3 trong 1”, gồm tin văn bản, tin ảnh và tin hình, trong nhiều trường hợp, PV buộc phải tác nghiệp một mình. PV chỉ cần mang theo trang thiết bị gọn nhẹ để tác nghiệp nhanh, đặc biệt khi đưa tin hoạt động của lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Ở các cuộc gặp song phương, PV chỉ có khoảng một phút để tác nghiệp, từ khi các lãnh đạo bắt tay chào hỏi đến khi ngồi vào bàn hội đàm. Trong trường hợp này, quay phim bằng máy ảnh là một lựa chọn hợp lý. Máy ảnh kỹ thuật số hiện nay phần lớn đều có khả năng quay phim chất lượng HD, đủ tiêu chuẩn để phát sóng trên kênh Vnews.

Phạm Thắng (Trưởng CQTT tại Berlin, Đức)
Nội san thông tấn số 12/2018

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

"Kiềng ba chân" trong thực hiện tin truyền hình (04/12/2018 14:22:43)

Liên hoan ảnh khu vực phía Nam lần thứ IV - 2018: Kết nối đất phương Nam (30/10/2018 16:44:24)

Đổi mới và sáng tạo trong thông tin về xây dựng Đảng (30/10/2018 16:43:23)

Làm tin nóng cần "cái đầu lạnh" (04/09/2018 16:24:57)

Phát huy vai trò hạt nhân của Chi bộ trong thực hiện thông tin liên vùng (04/09/2018 16:22:03)

Một sai sót nhớ mãi (09/08/2018 15:41:19)

Tác phẩm đoạt Giải báo chí quốc gia năm 2017: Trúng vấn đề, đúng thời điểm (09/08/2018 15:31:29)

Không có bất cứ thông tin nào quý giá bằng sinh mạng (29/06/2018 17:22:01)

Báo chí và niềm tin với độc giả  (04/05/2018 15:26:12)

Hai tháng với ba phiên tòa trọng điểm (02/05/2018 16:59:14)