Thứ bảy, ngày 20/04/2024

Trao đổi - Thảo luận

Xây dựng “hệ sinh thái” kỹ thuật cho toàn ngành


(03/12/2020 09:17:21)

Sự bùng nổ của các thiết bị cầm tay thông minh và Internet di động đã làm thay đổi mạnh mẽ các phương tiện truyền thông truyền thống, từ đó đưa đến một xu thế toàn cầu là hội tụ truyền thông và phát triển thông tin đa phương tiện. Đây được coi là sự phát triển tất yếu của báo chí hiện đại, được nhận định còn tiếp tục phát triển và sẽ xuất hiện dưới nhiều hình thức mới. Bắt kịp xu hướng phát triển của báo chí hiện đại, tại hội nghị toàn ngành năm 2015, Ban lãnh đạo Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) đã xác định phương hướng phát triển trong giai đoạn 2015-2020 là xây dựng TTXVN trở thành một tổ hợp truyền thông đa phương tiện mạnh của quốc gia và khu vực.

Các sản phẩm thông tin của TTXVN đang từng giờ, từng phút đưa nguồn thông tin dồi dào, tin cậy, chuẩn mực và hấp dẫn đến với công chúng trong và ngoài nước

1. Sự phát triển đa loại hình, đa nền tảng truyền thông cũng chính là nền tảng để truyền thông hội tụ ra đời. Xu hướng đó diễn ra tại TTXVN từ lâu với sự ra đời của các loại hình thông tin mới như: truyền hình, âm thanh, đồ họa, đồ họa tương tác, tin timeline, RapNews, ảnh 3600, megastory hay việc khởi tạo các kênh thông tin trên mạng xã hội, các ứng dụng di động… Hội tụ truyền thông đòi hỏi có một đội ngũ nhà báo đa năng, không chỉ viết cho báo in, báo điện tử mà có thể sản xuất các sản phẩm cho phát thanh và truyền hình.

Khoảng 10 năm trước, tại TTXVN xuất hiện khái niệm phóng viên đa năng “ba trong một” vừa viết tin, bài vừa quay phim, chụp ảnh mà điểm nhấn là sự ra đời của kênh Truyền hình Thông tấn (VNews) đòi hỏi phải huy động lực lượng khá lớn phóng viên trong ngành, vốn chủ yếu là phóng viên tin tham gia.

Các tòa soạn báo của TTXVN có sự kết nối chặt chẽ với các đơn vị thông tin nguồn thông qua hệ thống tác nghiệp đa phương tiện của TTXVN để khai thác, đặt hàng và trao đổi sản phẩm thông tin đa phương tiện giữa các đơn vị trong ngành.

Bên cạnh đó, liên kết nội dung và quảng bá chéo là một vấn đề hết sức quan trọng trong báo chí hội tụ. Một số tòa soạn của cơ quan đã thực hiện liên kết nội dung báo giấy và báo điện tử. Ở cấp toàn ngành, TTXVN cũng đã có liên kết tin-ảnh, thể hiện trên Cổng thông tin điện tử vnanet.vn. Các kênh, sản phẩm thông tin của tòa soạn, đơn vị thông tin nguồn cần quảng bá chéo và chia sẻ trên các website của ngành cũng như các kênh thông tin trên mạng xã hội.

2. Trước đây, TTXVN có 7 hệ tác nghiệp riêng rẽ cho các ban biên tập, các loại hình thông tin và 11 hệ quản trị nội dung của các tòa soạn. Cuối năm 2017, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Ban lãnh đạo ngành, một hệ tác nghiệp thống nhất trong toàn bộ các đơn vị thông tin nguồn có tên gọi VNA NPS (News Production System) đã được triển khai. Thiết kế của NPS hỗ trợ sản xuất theo mô hình hội tụ giống như một “nhà máy” sản xuất thông tin chính trong toàn ngành. Tại đó, cơ sở dữ liệu được tập trung, lưu trữ tất cả các loại hình thông tin, phía trên là các lớp ứng dụng hỗ trợ tác nghiệp với các luồng công việc có thể thiết lập động và các hệ thống giám sát, phân công, báo cáo... Có thể nói, NPS là phần mềm nội bộ có phạm vi triển khai rộng nhất từ trước tới nay tại TTXVN.

Tuy còn một số hạn chế nhưng hệ thống biên tập đa phương tiện của tòa soạn đã kết nối được với hệ thống VNA NPS của ngành, bước đầu đã hội tụ về bộ máy sản xuất. Nhờ đó, việc phối hợp giữa các đơn vị, các loại hình thông tin cũng như công tác giám sát, điều phối sẽ dễ dàng thực hiện khi có yêu cầu. Trên nền tảng kỹ thuật đó, quá trình tác nghiệp có thể liên thông, chia sẻ, phối hợp và điều phối giữa các đơn vị, cá nhân cũng như hỗ trợ cho khả năng phân phối đa kênh.

Để đáp ứng nhu cầu quản lý tập trung nhưng vẫn đảm bảo tính linh hoạt trong sử dụng, từ năm 2015 đến nay, Trung tâm Kỹ thuật Thông tấn đã tập trung ứng dụng các công nghệ ảo hóa, điện toán đám mây trong xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Các hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin của TTXVN đáp ứng tiêu chuẩn chung của mô hình điện toán đám mây (Cloud Computing) hiện đại và các tiêu chuẩn về an toàn thông tin, quản lý ISSO-27001. Ở thời điểm hiện tại, môi trường điện toán đám mây của TTXVN đang cung cấp ba mô hình dịch vụ, theo từng cấp độ khai thác: hạ tầng, nền tảng và phần mềm dưới dạng dịch vụ cloud cho tòa soạn.
 
Ứng dụng Chatbot trên báo điện tử VietnamPlus đánh dấu bước tiến mới của TTXVN trong thời kỳ công nghiệp 4.0

3. Hiện TTXVN đã có những bước đi vững chắc theo kịp sự phát triển của báo chí hiện đại trong thời kỳ công nghiệp 4.0. Các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI - Artificial Intelligence), dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật (IoT) bước đầu được triển khai để tạo ra các sản phẩm mới, cách tiếp cận thông tin hiện đại như: bảng thông tin điện tử công cộng, ứng dụng trả lời tự động (Chatbot) trên báo điện tử VietnamPlus, hay các sản phẩm báo chí dữ liệu ứng dụng xử lý dữ liệu lớn như: tra cứu điểm thi THPT quốc gia, thống kê dịch COVID-19…

Nhiệm vụ quan trọng của hệ thống kỹ thuật trong giai đoạn hiện nay là tăng cường ứng dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật của chuyển đổi số trong việc tự động hóa các quá trình sản xuất, sáng tạo ra các loại hình sản phẩm thông tin, các loại hình dịch vụ, kênh tiếp cận mới với độc giả. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Trung tâm Kỹ thuật Thông tấn lần thứ V đã thống nhất cao về mục tiêu, nhiệm vụ phát triển hệ thống kỹ thuật của ngành, trong đó xác định năm khâu đột phá chiến lược trong nhiệm kỳ 2020-2025.

Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện mô hình sản xuất đa phương tiện tập trung để sớm xây dựng một mô hình truyền thông hội tụ toàn diện; xây dựng một “hệ sinh thái” kỹ thuật lan tỏa trong toàn ngành để từ đó phát triển thêm nhiều loại hình thông tin mới, nhiều kênh tiếp cận với công chúng, nhiều gói thông tin, giúp tòa soạn chủ động, vững bước trên con đường phát triển và hội nhập với báo chí truyền thông hiện đại.

Thứ hai, phát triển các giải pháp kỹ thuật xử lý dữ liệu lớn - Big Data nhằm tạo các công cụ, dữ liệu mở để xây dựng các sản phẩm báo chí dữ liệu phong phú về chủng loại, chất lượng về nội dung. Để làm được điều này, cần đào tạo đội ngũ biên tập viên dữ liệu, có khả năng biến dữ liệu khô khan thành các sản phẩm đồ họa động, đồ họa tương tác, megastory hấp dẫn bạn đọc trên nền tảng đa phương tiện.

Thứ ba, xây dựng các nền tảng dữ liệu mở liên kết đáp ứng nhu cầu tích hợp và chia sẻ dữ liệu nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng thông tin đã xuất bản và tạo lập cơ sở dữ liệu chia sẻ có khả năng liên kết toàn cầu của TTXVN.

Thứ tư, ứng dụng trí tuệ nhân tạo cho hệ thống biên tập đa phương tiện của tòa soạn như ứng dụng chuyển đổi file âm thanh thành văn bản (Voice to Text), hệ thống phân loại, bổ sung thông tin mô tả tự động giúp tăng năng suất lao động cho phóng viên, biên tập viên.

Thứ năm, ứng dụng các công nghệ Internet vạn vật (IoT) kết hợp với trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo thêm hoặc mở rộng các kênh thông tin, cách tiếp cận mới cho bạn đọc như: bảng thông tin điện tử công cộng; ứng dụng trả lời tự động (Chatbot); tự động đọc bản tin (Text to Voice); loa thông minh (Smart Speaker).

Chúng ta hoàn toàn tin tưởng rằng, TTXVN sẽ sớm xây dựng được một mô hình truyền thông hội tụ toàn diện, xây dựng được một “hệ sinh thái” kỹ thuật cho toàn ngành để từ đó phát triển thêm nhiều loại hình thông tin mới, nhiều kênh tiếp cận với công chúng, nhiều gói thông tin giúp ngành chủ động, vững bước trên con đường phát triển và hội nhập với báo chí truyền thông hiện đại./.
 

(Trích tham luận của Đảng bộ Trung tâm Kỹ thuật Thông tấn tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TTXVN lần thứ XXVI, nhiệm kỳ 2020-2025)
Nội san Thông tấn số 11/2020

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Quan tâm đến đặc thù của các cơ quan thường trú (01/10/2019 14:44:22)

Tăng cường phối hợp giữa CQTT ngoài nước với Vnews (01/10/2019 10:23:53)

Một số vấn đề thường gặp trong sản phẩm truyền hình của các CQTT (01/10/2019 10:22:20)

Cuộc chiến với Facebook: Mặt trận thật trên mạng xã hội ảo (04/09/2019 10:40:36)

Nâng cao chất lượng ảnh thời sự TTXVN: Đổi mới thông tin ảnh thời sự  (01/08/2019 16:37:59)

Nâng cao chất lượng ảnh thời sự TTXVN: Thẳng thắn nhìn nhận để tạo đột phá (01/08/2019 16:36:33)

Nâng cao chất lượng ảnh thời sự TTXVN: Khi phóng viên thường trú tham gia làm ảnh (01/08/2019 16:35:31)

Nâng cao chất lượng ảnh thời sự TTXVN: Tư duy bằng hình ảnh để có những "câu chuyện bằng ảnh" tốt (01/08/2019 16:34:39)

Nâng cao chất lượng ảnh thời sự TTXVN: Tác nghiệp ảnh báo chí bằng smartphone (01/08/2019 16:31:31)

Nâng cao chất lượng ảnh thời sự TTXVN: Nhu cầu ảnh cho các tòa soạn báo điện tử là rất lớn (01/08/2019 15:13:32)