Thứ năm, ngày 23/10/2025

Sổ tay phóng viên

Hội nghị Thượng đỉnh thường niên EU:

"BáỪốa tiáỪẬc" cáỪậa nháỪống ngẳồáỪŨi làm bÃắo

(24/09/2010 13:59:47)

Trong nhiệm kỳ hơn ba năm công tác phóng viên thường trú tại Brussels, thủ đô Vương quốc Bỉ, tôi đã được tham dự 13 kỳ họp Hội nghị Thượng đỉnh thường niên của Liên minh châu Âu (EU).

Tuy có thể nói là không còn lạ lẫm khi tác nghiệp bên cạnh các thể chế của EU song mỗi lần tham gia sự kiện này, "công nghệ tổ chức hội nghị" tại đây luôn để lại cho tôi cũng như nhiều bạn đồng nghiệp quốc tế một ấn tượng mạnh mẽ.

Cùng với xu thế điện tử hóa các khâu thủ tục giấy tờ, việc đăng ký tham dự, kiểm tra tư cách phóng viên và làm thẻ sự kiện của Hội nghị Thượng đỉnh EU từ lâu đã được tiến hành qua cổng thông tin điện tử của Hội đồng châu Âu. Tác nghiệp tại những trung tâm thông tin lớn của thế giới như Brussels không có chỗ cho sự thụ động. Các nhà báo quan tâm đến sự kiện này đều phải chủ động theo dõi lịch trình, thời gian, các thông tin có liên quan... được Ban tổ chức Hội nghị thông báo trên trang thông tin điện tử để lên kế hoạch công tác. Tuy vậy, Ban tổ chức cũng rất linh hoạt trong việc tạo điều kiện cho những nhà báo "chậm chân" do đó việc cấp thẻ sự kiện sẽ được duy trì liên tục cho đến trước phiên họp cuối cùng của các nhà lãnh đạo châu Âu. Thông thường, với các loại giấy tờ tùy thân như hộ chiếu và thẻ hành nghề hợp pháp, chỉ trong vòng chưa đến 5 phút, thẻ sự kiện đã được trao cho nhà báo ngay tại chỗ.

Trong những ngày diễn ra Hội nghị, tại khu vực Quảng trường Su-man (còn được gọi là "khu phố châu Âu") và đặc biệt là quanh tòa nhà của Hội đồng châu Âu mang tên "Justus Lipsius" (tên một học giả lớn của châu Âu gốc Bỉ) mọc lên dày đặc những dàn giáo, chảo thu phát vệ tinh và vô số xe kỹ thuật của các hãng truyền hình lớn của châu Âu và thế giới. Quảng trường Su-man, nơi "trái tim của châu Âu" phút chốc đã trở thành trường quay, đài thu phát "dã chiến" khổng lồ. Người dân thủ đô Brúc-xen cũng đã quen với việc phải tìm đường vòng, tránh vòng xoay Su-man, khi những hàng rào dây thép gai, xe đặc chủng của cảnh sát và tầng tầng lớp lớp nhân viên cảnh sát với đủ loại sắc phục bất ngờ "mọc" lên chỉ sau một đêm trước phiên họp khai mạc. Để vào được tới trung tâm báo chí, một nhà báo bình thường cần vượt qua khoảng 4 chốt an ninh với nhiều thiết bị tối tân nhất; nhưng xin hãy chú ý vì kể cả bên trong tòa nhà, các camera an ninh và nhân viên bảo vệ vẫn liên tục đi tuần và để mắt tới từng chi tiết bất thường nhỏ nhất.

Đại bản doanh của cánh báo chí vẫn luôn là sảnh lớn của tòa nhà Justus Lipsius. Với diện tích tính bằng nghìn mét vuông trong nhà, khu vực này là nơi tác nghiệp của hơn 1.000 nhà báo đến từ khắp nơi trên thế giới. Những dãy bàn được kê ngay ngắn với đủ đèn bàn, máy điện thoại cố định, máy fax, máy photocopy, ổ cắm điện, đường internet (có dây và không dây), những bảng điện tử, màn hình phẳng cỡ lớn... sẵn sàng phục vụ các nhà báo tác nghiệp. Vì việc liên lạc - viễn thông quốc tế trong những ngày diễn ra hội nghị là hoàn toàn miễn phí nên các nhà báo có thể đảm bảo 24/24 liên lạc hay phát tin trực tiếp qua điện thoại với tòa soạn, hãng tin ở bất cứ nơi nào trên thế giới. Nếu gặp bất cứ khó khăn nào về thủ tục hay kỹ thuật, cánh báo chí đều có thể liên hệ với nhân viên kỹ thuật của Trung tâm Báo chí.

Đã từng có lần quên phích chuyển đổi ổ điện cho máy tính, tôi hết sức ngạc nhiên khi nhân viên tại Trung tâm Báo chí cho tôi mượn ngay lập tức và đúng chủng loại. Cũng trong khu sảnh dành cho báo chí, Ban tổ chức để sẵn nhiều ngăn tủ có khóa mã số, có nhu cầu cất giữ các đồ vật giá trị đều có thể sử dụng.

Mẹo nhỏ đối với những nhà báo lần đầu đến tác nghiệp trong Hội nghị Thượng đỉnh EU là nên đến Trung tâm Báo chí trước buổi khai mạc vài ngày để "xếp gạch đặt chỗ", bằng cách dán danh thiếp, biểu tượng hoặc đơn giản chỉ là một tờ giấy có ghi tên cá nhân - tên hãng tin lên mặt bàn nơi định ngồi làm việc trong thời gian diễn ra cuộc họp. "Mánh" này rất cần thiết nếu bạn muốn có chỗ ngồi đẹp như trước màn hình lớn hay bảng thông tin điện tử để tiện cập nhật thông tin, lịch hội nghị. Các văn bản, tài liệu của hội nghị được cập nhật liên tục theo tiến trình cuộc họp, xếp đặt một cách khoa học tại nhiều điểm trong tòa nhà. Tùy viên báo chí của nước Chủ tịch luân phiên cũng như của các đoàn đại biểu quốc gia thành viên luôn sẵn sàng cung cấp thông tin cho báo giới tại các phòng họp báo riêng.

Nếu có mặt tại sảnh lớn của tòa nhà Justus Lipsius vào những ngày diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh EU, tiếng máy photocopy, tiếng gõ bàn phím, tiếng chuông điện thoại, tiếng loa thông báo, tiếng trao đổi, trò chuyện, ánh sáng đèn flash hay đèn rọi máy quay của các cuộc phỏng vấn chớp nhoáng... sẽ tạo nên không khí của một "bữa đại tiệc" thông tin mà những người trong nghề làm báo đều dễ dàng cảm nhận thấy. Có lẽ cũng cần phải thêm rằng, không chỉ là "bữa tiệc nghề nghiệp", dịp Hội nghị Thượng đỉnh EU cũng còn là bữa tiệc thực sự theo nghĩa đen đối với các nhà báo. Trong hai ngày diễn ra sự kiện, theo thông lệ, nước đang giữ chức Chủ tịch luân phiên EU sẽ chiêu đãi miễn phí và không hạn chế các nhà báo, thành viên các đoàn, nhân viên bảo vệ, kỹ thuật với đủ các bữa chính tại căng tin và các bữa phụ tại chỗ,... trừ các loại đồ uống có cồn. Thú vị nhất đối với tôi có lẽ chính là quầy bar nơi cánh báo chí, đại biểu các đoàn thường túm năm tụm ba giao lưu tán chuyện, tạo ra những "luồng chảy thông tin" đắt giá.

Cho đến sau phiên họp cuối cùng của Hội nghị Thượng đỉnh, Trung tâm Báo chí (cùng tất cả điều kiện cần thiết) vẫn được mở cửa đến tận 22 giờ để những bản tin cuối cùng về sự kiện này của các nhà báo được phát đi trọn vẹn.

Điều thú vị cuối cùng là trước khi ra về, mỗi nhà báo đều nhận được một món quà lưu niệm dù nhỏ nhưng đầy ý nghĩa của nước đang giữ quyền Chủ tịch. Nói về Hội nghị Thượng đỉnh EU, chúng tôi thường nhắc lại câu thành ngữ Việt Nam: "Được ăn, được nói, được gói mang về"... mà lại còn làm được cả tin cho cơ quan TTXVN.

 

Tạ Quang Thanh
Theo Nội san Thông tấn, số 8+9/2010