Trao đổi - Thảo luận
Điều quan trọng nhất là thông tin phải nhanh và chính xác
(13/12/2006 10:27:04)
LTS: Tiếp theo bài "Để tuyến tin trong nước trở nên hấp dẫn" đăng trên NSTT số 10/2006, trong số này, Nội san Thông tấn xin giới thiệu với bạn đọc bài phỏng vấn đồng chí Vũ Xuân Bân, Trưởng Ban Biên tập tin Trong nước và một số bài viết trao đổi xung quanh vấn đề này.
- Thưa đồng chí, có nhận xét cho rằng cách thể hiện thông tin và trình bày bản tin Trong nước hiện nay còn đơn điệu, chưa hấp dẫn. Ý kiến của đồng chí về vấn đề này như thế nào?
- Đ/c Vũ Xuân Bân:
Đúng là như vậy! Tiếp thu góp ý, phê bình của bạn đọc, nhất là khách hàng truyền thống, Ban Biên tập tin Trong nước đã từng bước chuyển động khắc phục những tồn tại, bất cập, tạo bước đột phá, nâng cao chất lượng, hiệu quả, khả năng cạnh tranh của tin thời sự thông tấn trong nước. Sự chỉ đạo và xử lý thông tin hàng ngày được triển khai cụ thể, sát hợp hơn theo hướng nhanh và chính xác. Phải đảm bảo hai tiêu chí này thì thông tin thời sự trong nước mới hấp dẫn. Đây là mục tiêu mà bất cứ phương tiện thông tin đại chúng nào cũng phải hướng tới. Điều đó được thể hiện qua số lượng tin, bài thời sự trong nước phát trên mạng được khách hàng truy cập tăng dần lên, năm sau cao hơn năm trước. Hiện nay, có nhiều tuần, tin Trong nước phát trên mạng đều được truy cập hết, khắc phục tình trạng tin phát lên mạng không có khách hàng mua. Hệ số truy cập bình quân đạt hơn 16 lần/tin, tăng gấp đôi so với năm 2003. Tiềm năng khách hàng truy cập tin trên mạng đối với tin thời sự trong nước còn rất lớn. Theo chỉ đạo quyết liệt của Ban lãnh đạo cơ quan và quán triệt tinh thần Hội nghị toàn ngành tháng 9/2006, Ban Biên tập tin Trong nước kiên quyết loại bỏ những tin vô thưởng vô phạt. Những dạng tin, bài chỉ có một khách hàng truy cập sẽ bị loại bỏ dần để tiếp tục nâng cao hệ số bình quân khách hàng truy cập.
- Có ý kiến cho rằng, ngay cả bản tin Trong nước cũng cần đổi mới cách trình bày như có thể sử dụng ảnh, đồ thị, biểu đồ, bảng biểu... theo cách làm tin hiện đại. Ý kiến của đồng chí về vấn đề này như thế nào?
- Đ/c Vũ Xuân Bân:
Theo tôi, điều quan trọng không phải là tin đó nhiều hay ít chữ. Có tin rất dài nhưng khách hàng vẫn thích truy cập. Cũng không phải cứ có biểu đồ, đồ thị hay ảnh thì mới hấp dẫn. Cái quan trọng nhất vẫn là giá trị thông tin. Điều quan trọng nữa là cách thể hiện thông tin đó có cuốn hút người đọc không, lượng thông tin mà tin đó mang lại có mới và hữu ích không, có đáp ứng được sự quan tâm đối với người đọc. Với bản tin Trong nước, một trong những tiêu chí đánh giá tính hiệu quả là số lượng khách hàng truy cập những tin, bài đó. Những số liệu này đều được cập nhật trên máy tính. Ở đây, chúng ta phải dứt khoát khẳng định, thông tin thời sự Trong nước phải đúng định hướng tuyên truyền, hoàn toàn không theo khuynh hướng giật gân, thương mại hóa để câu khách. Ngoài những tin về hoạt động của lãnh đạo Đảng và Nhà nước được coi là tương đối độc quyền, các loại tin về an ninh trật tự, các vụ án điển hình, tin liên quan đến đời sống văn hóa - xã hội được khách hàng truy cập ngày càng nhiều. Tất nhiên, tôi nghĩ, nếu sử dụng loại hình thông tin kết hợp với ảnh tạo được hiệu quả cao. Ví dụ: Ngày 17/10/2006, tin Trong nước phát mạng có đưa tin trường hợp em Nguyễn Minh Cảnh, 11 tuổi, học sinh lớp 6A trường THCS Bình Ngọc - TP Tuy Hòa (Phú Yên) bị một công an TP Tuy Hòa dùng súng cao su bắn vào đầu thành thương do bị nghi trộm ĐTDĐ có kèm theo ảnh, có tác dụng tức thì, tạo sức ép về dư luận buộc cấp ủy, chính quyền, Công an TP Tuy Hòa phải xem xét xử lý ngay vụ việc.
- Vậy theo đồng chí, liệu cách làm mới này có thu hút được nhiều khách hàng hơn không?
- Đ/c Vũ Xuân Bân:
Đối tượng khách hàng của Ban biên tập tin Trong nước chủ yếu là các "ông lớn" - tức là các cơ quan báo chí, đài phát thanh, truyền hình để thông qua đó chuyển tải đến người đọc, người nghe, người xem. Đây là đặc điểm về khách hàng của Ban Biên tập tin Trong nước nói riêng và của TTXVN nói chung. Tuy là những "ông lớn", nhưng họ chỉ cần những gì mà họ không có và không thể thiếu đối với ấn phẩm của họ. Do đó, tùy "gu" từng báo, đài để họ khai thác, sử dụng tin trên bản tin Trong nước, nhưng không được sai bản chất thông tin và phải dẫn nguồn từ TTXVN. Thường chỉ những tin ngắn, tin "độc" không nơi nào có thì họ mới dùng nguyên xi. Nắm bắt được đặc điểm này để đáp ứng yêu cầu sử dụng thông tin với chất lượng ngày càng cao của khách hàng là mục tiêu hướng tới của Ban biên tập tin Trong nước.
- Theo tôi được biết, hiện nay vẫn xảy ra tình trạng một số báo dùng tin của TTXVN nhưng không đề nguồn TTXVN. Tại sao Ban Biên tập tin Trong nước không áp dụng cách làm mới, đầu tư, gia công để các báo tiện sử dụng và buộc họ phải đề tên TTXVN?
- Đ/c Vũ Xuân Bân:
Như đã trình bày ở trên, khách hàng chủ yếu của Ban Biên tập tin trong nước là những "ông lớn". Sản phẩm tin Trong nước phát trên mạng là sản phẩm "bán buôn" phải thích ứng với nhiều loại khách hàng. Từ sản phẩm chính hiệu này, họ có thể chế biến phù hợp với "gu" của từng báo, đài, miễn là phải dẫn nguồn từ TTXVN. Tính hấp dẫn của tin Trong nước và nghệ thuật thu hút được nhiều khách hàng chính là một sản phẩm thông tin cùng một lúc thích ứng được với nhiều khách hàng mà khách hàng nào sử dụng cũng đều có nét riêng. Đây cũng là nghệ thuật bán hàng, để thu hút được nhiều người mua. Nếu không không còn tính phong phú của báo chí.
Đối với khách hàng có nhu cầu riêng, Ban Biên tập tin Trong nước mới đầu tư, gia công biên tập thành sản phẩm đáp ứng yêu cầu của họ, đương nhiên là phải đề nguồn TTXVN. Đây là sản phẩm thông tin được gọi là phát theo địa chỉ.
Đúng là có tình trạng các báo dùng tin của TTXVN, trong đó có tin phát trên bản tin Trong nước, không đề nguồn từ TTXVN. Nếu như vậy là vi phạm quyền tác giả theo Luật Sở hữu trí tuệ và Luật Dân Sự. Theo tôi được biết, vừa qua, cơ quan ta cũng đã có công văn gửi một số cơ quan báo chí và những cơ quan có thẩm quyền lưu ý về vi phạm bản quyền tin, ảnh của TTXVN. Do vậy tình trạng vi phạm bản quyền tin, ảnh của TTXVN gần đây có lẽ đã giảm so với trước. Thực sự đây là vấn đề nan giải.
- Thưa đồng chí, có phóng viên phân xã phàn nàn về việc áp dụng kỹ thuật viết tin hiện đại nhưng bị trưởng phân xã hoặc biên tập viên gạt đi. Đồng chí có thể cho biết ý kiến về vấn đề này?
- Đ/c Vũ Xuân Bân:
Đúng là tôi có nghe nói về chuyện đó nhưng ở phân xã nào thì tôi không nắm cụ thể. Nếu phóng viên áp dụng hình thức thể hiện tin theo mô hình tam giác ngược mà gặp trưởng phân xã hoặc biên tập viên bảo thủ thì đúng là có thể bị gạt đi. Nếu như vậy thì không thể có những sản phẩm thông tin đạt yêu cầu. Tuy nhiên, khắc phục tình trạng này là việc làm không đơn giản và phải mất nhiều thời gian.
Tuy vậy, cũng phải nhấn mạnh rằng, việc đổi mới cách thể hiện thông tin theo tân văn báo chí hiện đại phải thuần thục thì mới thành công, nếu không sẽ thất bại, rơi vào tình trạng bố cục tin lủng củng, rất khó được sử dụng.
- Vậy trong thời gian tới, Ban Biên tập tin Trong nước sẽ làm gì để nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả của tuyến tin này?
- Đ/c Vũ Xuân Bân:
Chúng tôi xác định phải chuẩn hóa đội ngũ phóng viên, biên tập viên và hiệu đính. Nhưng quan trọng nhất vẫn là chuyển động từ khâu phóng viên. Bởi vì đây chính là khâu đầu tiên tạo ra "bột" để "gột nên hồ". Nói cách khác, phóng viên là lực lượng luôn bám sát sự kiện, đời sống xã hội để phát hiện ra những cái mới, cái mà xã hội quan tâm và thể hiện bằng sản phẩm tin, bài. Sự chỉ đạo dù cặn kẽ đến đâu cũng chỉ là đường hướng; còn tính nhạy bén, sự năng động, khả năng thể hiện những gợi ý, chỉ đạo thành sản phẩm tin, bài có chất lượng mang "hơi thở" của cuộc sống, được xã hội quan tâm là hoàn toàn phụ thuộc vào phóng viên. Hiện nay, chúng tôi đánh giá rất cao vai trò của các phóng viên trẻ. Nếu được hướng dẫn nghiệp vụ theo yêu cầu đổi mới tư duy thông tin, họ nhanh chóng nhập cuộc, tiếp thu được cách làm tin hiện đại, khắc phục được tình trạng viết tin dàn trải, trình bày sự kiện tuần tự theo thời gian, đọc mãi mà không có thông tin. Đồng thời, lực lượng này cũng đáp ứng được cường độ làm việc cao, đòi hỏi tính nhanh nhạy, kịp thời, chính xác. Đội ngũ phóng viên còn lại tuy có ít nhiều kinh nghiệm về nghề nghiệp nhưng khả năng thể hiện thông tin còn theo lối mòn, nhiều khi quá phụ thuộc vào báo cáo, không biết khai thác báo cáo để làm tin. Tin thời sự diễn ra ngay tại thành phố, thị xã không phải ở những nơi xa xôi, hẻo lánh nhưng rất ít khi đưa tin được kịp thời. Đã không ít trường hợp mít tinh, thi đấu thể thao diễn ra vào buổi tối, nhưng phóng viên phân xã không đưa tin ngay mà đủng đỉnh để đến sáng hôm sau mới gửi tin về Tổng xã, thế thì còn gì là tính thời sự. Cách thức làm việc này làm sao mà cạnh tranh với thiên hạ.
Khâu biên tập cũng sẽ có nhiều đổi mới. Hiện nay, ở Ban Biên tập tin Trong nước, chỉ có các trưởng, phó phòng mới được biên tập. Đây là đội ngũ ít nhất đã có từ 5 đến 10 năm công tác phóng viên. Họ cũng có nhiều kinh nghiệm trong việc chuyển những tin, bài viết dài dòng, thiếu mạch lạc thành những tin, bài ngắn gọn, súc tích, trong đó có những tin, bài được khách hàng truy cập nhiều. Tuy nhiên, bên cạnh những biên tập viên giỏi vẫn còn tình trạng một số biên tập viên chưa vững vàng. Nguyên nhân chủ yếu do không được tuyển chọn và đào tạo bài bản. Lâu nay, trong công tác biên tập, chúng tôi vẫn chủ yếu tự học và tự đào tạo lẫn nhau. Đội ngũ biên tập viên chưa giỏi nên công tác hiệu đính rất vất vả, nhiều khi hiệu đính phải làm thay cả công việc của biên tập viên vì sản phẩm tin biên tập chưa đạt yêu cầu.
Do vẫn còn duy trì bản tin in, phải dàn tin vào những ngày nghỉ cuối tuần, việc xử lý những tin không mang tính thời sự cấp bách của các phân xã đôi khi còn chậm chạp. Tình trạng này sắp tới sẽ được khắc phục triệt để. Ban lãnh đạo cơ quan đã đồng ý cho Ban Biên tập tin Trong nước, từ 1/1/2007, không ra bản tin in, chỉ tập trung phát trên mạng. Bản tin trên mạng sẽ được Trung tâm Kỹ thuật phối hợp với các đơn vị có tin phát lên mạng cải tiến khâu trình bày theo hướng tiện dụng cho người truy cập nhằm hấp dẫn khách hàng. Để tin của các phân xã gửi về được xử lý nhanh, gọn, từ đầu năm tới, Ban Biên tập tin Trong nước sẽ tổ chức biên tập thành hai ca và một kíp thay vì chỉ một ca và một kíp trực hiện nay, đảm bảo biên tập, phát tin lên mạng khép kín 24/24 giờ trong ngày.
Trường hợp những tin "nóng" gửi về Ban Biên tập tin Trong nước xử lý chậm, phóng viên gọi ĐTDĐ báo cho Trưởng Ban để chỉ đạo xử lý ngay phát lên mạng. Điều kiện kỹ thuật hiện nay áp dụng Chương trình sản xuất thông tin mới hoàn toàn đảm bảo cho Trưởng Ban biên tập tin Trong nước chỉ đạo xử lý biên tập và trực tiếp xử lý biên tập tin phát lên mạng 24/24 giờ trong ngày.
- Xin cảm ơn đồng chí.
CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:
Phải chuyển biến ở cả phóng viên phân xã và khâu biên tập (13/12/2006 10:24:39)
Tiếp tục đổi mới thông tin trong nước - Một yêu cầu cấp bách hiện nay (13/12/2006 10:22:57)
Nâng cao hiệu quả báo Tin tức (17/11/2006 09:18:30)
Thông tấn xã Việt Nam đoạt một giải khuyến khích và một giải tập thể về đề tài gia đình (08/11/2006 09:43:53)
Không được nói không với độc giả (08/11/2006 09:30:45)
Để tuyến tin trong nước trở nên hấp dẫn (07/11/2006 14:58:02)
Một số đề nghị đối với các phân xã về công tác nghiệp vụ (07/11/2006 10:48:42)
Hình ảnh những gương mặt trong nhóm ảnh "Bão số 1: Nỗi đau Miền Trung" (07/11/2006 10:17:56)
Báo Le Courrier Du Vietnam tạo bước đột phá trong công tác thông tin (12/10/2006 11:02:37)
Báo Việt Nam News trao quà và học bổng cho trẻ em nghèo (12/10/2006 11:01:45)
