Giải báo chí quốc gia 2023: “Bánh vẽ” với sâm Ngọc Linh

---

(16/07/2024 09:30:57)

Đầu năm 2022, phát hiện những dấu hiệu bất thường về dự án trồng sâm Ngọc Linh của Công ty Cổ phần Tập đoàn Mỹ Hạnh (MHG), phóng viên Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) thường trú tại tỉnh Kon Tum đã quyết định vào cuộc. Quá trình điều tra cho thấy, công ty trên đã “vẽ” dự án trồng sâm ở huyện Kon Plông, địa phương nằm ngoài vùng chỉ dẫn địa lý về sâm Ngọc Linh để “lùa gà”. Xác định đây là vụ việc nghiêm trọng, Cơ quan thường trú (CQTT) Kon Tum đã lên kế hoạch chi tiết, xây dựng phương án điều tra để theo đuổi tới cùng vụ việc, đồng thời phối hợp với CQTT Hà Nội để cung cấp thông tin toàn diện phục vụ công chúng.

Phóng viên CQTT TTXVN tại tỉnh Kon Tum Hoàng Cao Nguyên (bìa phải) nhận giải C Giải báo chí quốc gia năm 2023, ngày 21/6

Theo tới cùng

Vào cuộc điều tra, phóng viên phát hiện ra nhiều sai phạm lớn của dự án nhưng chính quyền không hề hay biết. Cụ thể, Công ty MGH có dự án trồng dược liệu tại huyện Kon Plông. Lợi dụng dự án trên, công ty đã “vẽ” ra “siêu dự án”, công khai công bố trên truyền thông và kêu gọi các nhà đầu tư góp vốn vào dự án trên để trồng sâm Ngọc Linh tại huyện Kon Plông - địa phương không có trong chỉ dẫn địa lý trồng sâm Ngọc Linh. Để lừa đảo các nhà đầu tư, công ty công bố hàng loạt hình ảnh vườn sâm đẹp trên trang web, đưa một số nhà đầu tư vào tham quan vườn sâm Ngọc Linh của các doanh nghiệp khác tại hai tỉnh Kon Tum, Quảng Nam, vốn là hai địa phương có chỉ dẫn địa lý về sâm Ngọc Linh. Không những vậy, doanh nghiệp còn tung ra hàng loạt các sản phẩm được giới thiệu là chế biến từ sâm Ngọc Linh. Chưa dừng lại đó, lãnh đạo công ty ngang nhiên giới thiệu công khai dự án của mình tại một hội nghị lớn được tổ chức ở thủ đô Hà Nội…

Để thực hiện phóng sự, nhóm phóng viên CQTT tại tỉnh Kon Tum đã thâm nhập “đại bản doanh” của dự án tại Nông trại hữu cơ Tuyết Sơn, huyện Kon Plông trong bối cảnh dự án dựng rào chắn, đóng cửa để “che đậy” những “bí mật” bên trong. Để có thể tận mắt chứng kiến, phóng viên đã thuê người dân địa phương dẫn đường, nhiều lần thâm nhập từ nhiều hướng, bằng đủ mọi cách, trèo, chui hàng rào vào thực địa. Những lúc bị phát hiện, cả nhóm phải dùng tiểu xảo, trong vai khách du lịch lang thang, người dân tìm mật, tìm lan rừng… Và sau không ít lần đối mặt với gian khó, hiểm nguy, đã có một số đồng nghiệp báo bạn phải bỏ cuộc giữa chừng…

Vì dự án không có thực nên việc tìm vị trí “trồng” sâm khá mông lung, dù phóng viên đã thuê người dẫn đường thông thạo. Quyết không dừng, không bỏ sót, phóng viên phải “khảo sát” gần hết khu vực dự án để có đủ chứng cứ chứng minh dự án trên chỉ là “bánh vẽ” cùng rất nhiều sai phạm. 

Điều đáng nói, các dấu hiệu lừa đảo trên đã được phóng viên CQTT Kon Tum phản ánh từ đầu năm 2022 nhưng chính quyền các cấp trong tỉnh đã không có một động thái quyết liệt nào để cảnh báo, ngăn chặn các hành vi lừa đảo của Công ty MHG khiến hàng trăm nạn nhân bị lừa đảo với số tiền lên đến gần 1.300 tỷ đồng.
 

Nhóm phóng viên CQTT tại Kon Tum thực hiện phóng sự truyền hình “Người Xê Đăng tự làm thủy lợi” tại huyện Tu Mơ Rông, tháng 5/2023

Phối hợp chặt chẽ

Sau thông tin ban đầu được phóng viên TTXVN phản ánh, chính quyền chức năng trong tỉnh vào cuộc nhưng không một kết luận nào chỉ ra được sai phạm của dự án. Đến tháng 8/2024, khi các dấu hiệu sai phạm đã bắt đầu bộc lộ, Ban lãnh đạo ngành đã chỉ đạo, yêu cầu các ban biên tập và các CQTT của TTXVN tại các địa phương có liên quan cần theo dõi tình hình, nắm chắc thông tin và có bài điều tra, phản ánh.

Để loạt bài có thông tin sâu, khách quan và đa chiều, phóng viên CQTT tại Kon Tum đã liên hệ với CQTT tại Hà Nội, bàn bạc thống nhất nội dung, phối hợp hành động, thông tin đến cùng của vấn đề, có mở và có kết, thành chuỗi bài phản ánh, đem lại hiệu quả thông tin cao nhất. Hai CQTT đã phân công rạch ròi nhiệm vụ của mỗi đơn vị. Ở Kon Tum, phóng viên phản ánh sâu những sai phạm và sự “thờ ơ” của địa phương; liên hệ trực tiếp với ngành chức năng tỉnh Quảng Nam xác minh thực hư dự án. Tại Hà Nội, phóng viên gặp gỡ các nạn nhân để phản ánh hậu quả của các hành vi lừa đảo; bám sát cơ quan điều tra Công an quận Cầu Giấy - nơi đóng chân của trụ sở Công ty MGH… điều tra dấu hiệu lừa đảo.
 

Điều tra của phóng viên CQTT Kon Tum cho thấy Công ty MGH không trồng sâm Ngọc Linh tại Kon Plông, tháng 1/2022

Loạt bài viết của nhóm phóng viên các CQTT Kon Tum và Hà Nội đã giúp độc giả thấy rõ những thủ đoạn tinh vi của Công ty MGH trong việc lập “dự án ma” để lừa đảo, huy động vốn. Cùng với ý kiến của các cơ quan chức năng, loạt phóng sự là tài liệu quan trọng để cơ quan điều tra Công an quận Cầu Giấy, Hà Nội ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Phạm Mỹ Hạnh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty MGH để điều tra về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản vào tháng 11/2023.

Có thể nói, nhờ bám sát chỉ đạo của Lãnh đạo ngành, chủ động phối hợp chặt chẽ của hai CQTT, loạt bài viết “Bánh vẽ” sâm Ngọc Linh đã thành công hơn mong đợi khi cơ quan cảnh sát điều tra Công an quận Cầu Giấy, Hà Nội vào cuộc, bóc trần sự thật đúng như những gì phóng viên TTXVN đã phản ánh trước đó. Ghi nhận những cố gắng của phóng viên, tác phẩm đã được Hội đồng Giải báo chí quốc gia năm 2023 trao tặng giải C. Đây là niềm vui, tự hào và động lực cho các phóng viên tiếp tục dấn thân, theo đuổi đến cùng những vụ việc nghiêm trọng, đem lại thông tin khách quan, chính xác, đa chiều cho công chúng./.

---

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Giải thưởng “Công nghệ từ trái tim - Technology with heart”: Niềm vui bất ngờ (10/07/2024 10:43:22)

Giải thưởng “Công nghệ từ trái tim - Technology with heart”: Giá trị thật trên không gian “ảo” (09/07/2024 14:41:59)

Giải báo chí quốc gia 2023: Khi sức mạnh tập thể được phát huy (09/07/2024 14:40:46)

Giải báo chí TTXVN 2023: Kịp thời cung cấp thông tin chính thống (03/07/2024 09:42:13)

Tổng giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang: Tôn vinh những giá trị nhân văn của công nghệ (19/06/2024 10:38:03)

Giải báo chí TTXVN 2023: Hiệu quả đổi mới tư duy tác nghiệp (04/06/2024 14:21:15)

Giải báo chí TTXVN 2023: Thử thách với loại hình báo chí mới (04/06/2024 09:59:36)

Giải báo chí TTXVN 2023: Lựa chọn đề tài quyết định thành công (24/05/2024 16:17:11)

Giải báo chí TTXVN 2023: Sự sống nảy mầm trên đất chết (23/05/2024 08:18:29)