Thứ hai, ngày 08/07/2024

Trao đổi - Thảo luận

Nên "dọn vườn" cho nhau


(13/07/2007 15:46:34)

Cứ mỗi lần cầm số Nội san Thông tấn mới trên tay, lật qua lật lại, cánh phóng viên, biên tập viên chúng tôi hay dừng mắt ở mục Dọn vườn tin và cả mục Dọn vườn ảnh nữa. Người tủm tỉm cười, kẻ thì bật thành tiếng ha ha sảng khoái. Hứng chí có bạn còn nhoài người qua bàn đọc cho đồng nghiệp xung quanh những lời bình dí dỏm về lỗi - những "con sâu" mà Người dọn vườn bắt được trên "cánh đồng rau TTXVN". Số báo nào cũng có một vài chuyện bi hài nho nhỏ, giúp ta rút kinh nghiệm và thư giãn đôi chút.

Nói về lỗi, có lẽ không ai tránh được khi làm tin, nhất là khi luôn phải chạy đua với chiếc kim đồng hồ. Bởi ở TTXVN, 'nhanh' là yếu tố hàng đâu. Tuy nhiên, không phải nhanh là đồng nghĩa với ẩu. Người cẩu thả có khi làm chậm mà vẫn sai. Việc viết không đơn giản chỉ phụ thuộc vào thời gian mà còn rất nhiều yếu tố khác nữa (cẩn thận, thói quen, sự hiểu biết, ảnh hưởng của đặc tính phát âm từng vùng...). Và lỗi thì đủ loại: lỗi chính tả, lỗi ngữ pháp, lỗi 'ngu lâu', thậm chí lỗi do máy móc... Có những lỗi mắc đi mắc lại, người này rút kinh nghiệm thì người khác tiếp tục mắc. Hoặc mắc lỗi khác, lỗi mới. Cứ thế. Hễ có vườn rau là có sâu, dọn mãi cũng khó hết. Tuy nhiên, phải rút kinh nghiệm để hạn chế sai sót đến mức thấp nhất.

Cơ quan ta đã đưa ra nhiều giải pháp nâng cao chất lượng nội dung tin bài. Nhưng có một đề xuất 'be bé' xuất phát từ kinh nghiệm ai cũng trải qua. Ai trong đời mà chẳng ít ra một vài lần nhờ người khác góp ý cho bài văn, bài toán hoặc một thứ gì cho chính mình viết ra. Việc nhờ đọc hộ, góp ý cho nhau xưa nay là chuyện bình thường. Vì vậy, phóng viên nên đưa tin bài của mình cho đồng nghiệp kiểm tra giùm. Khi đó, đồng nghiệp sẽ trở thành độc giả đầu tiên, lại cùng có chuyên môn báo chí, sẽ phát hiện, ít ra là những lỗi sơ đẳng nhất mà lúc viết vội, hay đánh máy vội mà ta mắc phải. Đơn giản không phải vì người bạn đó giỏi hơn ta mà là khách quan hơn. 'Việc người thì sáng, việc mình thì quáng' mà. Nếu làm được như vậy thì chắc chắn các ấn phẩm của TTXVN sẽ bớt lỗi hơn.

Chắc thể nào cũng có người đặt câu hỏi: Thời gian đâu mà làm chuyện ấy? Việc thì nhiều, chạy như ma đuổi! Hoặc: Các bác hiệu đính để đâu?

Nhưng mấy bác này bị sức ép còn lớn hơn ấy chứ. Nhiều khi mọi thứ xong xuôi đâu đấy cả rồi, chỉ còn chờ tin cuối là đóng cửa a-lê hấp đi về. Và khi 'cậu' phóng viên vừa dứt tay ra khỏi bàn phím là mọi người thở phào. Tin, bài được 'bắn' cho sếp duyệt. Mỗi bài đều có vài cặp mắt lia đi lia lại vài lần.

Chính trị: tốt. Sự thật: bảo đảm. Thông tin chính, yếu tố mới: có đây rồi. Tít, sapô, tiết dẫn... đều có cả. Cho 'nó' đi thôi. Vậy mà khi cầm tờ báo mới ra lò lại thấy bài mình vẫn còn lỗi. Tức quá, vỗ đầu bôm bốp nhưng cũng chả cứu vãn được nữa. Hôm qua mình mắt toét hay sao mà lại không nhìn ra mấy cái lỗi ngớ ngẩn này nhỉ?!

Nếu bị 'kẹt' thời gian quá thì phải chịu thôi. Nhưng khi điều kiện cho phép thì chúng ta nên đọc bài cho nhau trước khi đưa hiệu đính hoặc sếp. Vấn đề là chúng ta có sẵn sàng thực sự cầu thị không? Và có sẵn lòng góp ý chân thành, có tính xây dựng, vì lợi ích chung, vì độc giả không? Và còn những vấn đề tế nhị khác như khắc phục tính kiêu ngạo hay sự ngại ngần, rụt rè kín đáo vốn có của người Việt Nam.

Nếu việc đọc bài cho nhau trở thành một nếp làm việc thường xuyên thì hay biết mấy. Nói cách khác, nếu ai cũng là người dọn vườn cho bài vở của đồng nghiệp ngay trong tòa soạn mình thì 'rau' - thông tin của TTXVN sẽ 'sạch' hơn, ít 'sâu' hơn đấy các bạn nhỉ?

Minh Cầm
Theo Nội san Thông tấn, số 6/2007

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Nên và không nên khi thực hiện một cuộc phỏng vấn (07/06/2007 11:08:23)

Tòa soạn Dân tộc và Miền núi đoạt giải thưởng (07/06/2007 11:01:08)

Suy nghĩ từ lời chê và Bức ảnh được giải (07/06/2007 11:00:12)

Câu ... cú (07/06/2007 10:58:39)

Một số suy nghĩ về công tác tuyển dụng, đào tạo, bố trí và luân chuyển phóng viên tin các phân xã trong nước (07/06/2007 10:55:36)

"Nhà bÃắo - ngẳồáỪŨi làm du láỪỀch thÃƠng thÃắi" (07/06/2007 10:53:00)

Nâng cao chất lượng biên tập, biên soạn tin, bài tư liệu (15/05/2007 11:15:48)

Cần làm việc chuyên nghiệp hơn (15/05/2007 11:13:42)

Người hai lần được giải A giải báo chí trẻ - Nữ nhà báo Phạm Thùy Hương (15/05/2007 09:06:53)

Tản mạn chuyện tít (15/05/2007 09:04:40)