Truyền thống
Nhớ về khóa phóng viên đầu tiên
(11/12/2024 14:03:24)
Ngày 6/5/1955, khóa đào tạo phóng viên, biên tập viên Thông tấn xã đầu tiên được khai giảng tại số nhà 65 phố Văn Miếu, Hà Nội với gần 100 học viên. Ban phụ trách khóa học có ba người: Phó giám đốc Việt Nam Thông tấn xã (VNTTX) Đào Tùng phụ trách chung; nhà báo Nguyễn Thân giỏi ngoại ngữ, có nhiệm vụ làm việc trực tiếp với các giảng viên người nước ngoài và người cán bộ tiền khởi nghĩa, thầy giáo vụ đầu tiên của VNTTX - ông Trần Quang Liêm, sinh năm 1914 tại Hải Phòng trực tiếp quản lý lớp, tổ chức thực hiện chương trình học tập. Nội san Thông tấn xin trích giới thiệu những hồi ức của nhà báo thương binh Ðinh Trọng Quyền (1935-2022), học viên khóa 1 của Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN), nguyên phóng viên Thông tấn xã Giải phóng (TTXGP) Trung Trung bộ, nguyên Phó trưởng ban biên tập tin Trong nước về những ngày tháng học tập sôi nổi tại lớp phóng viên Thông tấn xã khóa đầu tiên.
![]() |
Nguyên Trưởng ban biên tập tin Trong nước Nguyễn Văn Trường, học viên khóa 1, thăm hỏi thầy giáo vụ đầu tiên của TTXVN Trần Quang Liêm (bên trái), tháng 11/2005 |
Cứ mỗi lần đi trên con đường Văn Miếu, bên cạnh Khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám, tôi lại bồi hồi nhớ tới những kỷ niệm xưa, về những ngày tháng học tập tại khóa đào tạo phóng viên, biên tập viên đầu tiên của VNTTX. Đây là khóa đào tạo phóng viên chính quy đầu tiên của VNTTX sau ngày miền Bắc được giải phóng, nhằm cung cấp nhân lực cho các phòng biên tập, phát triển mạng lưới phân xã ở miền Bắc, đồng thời cung cấp phóng viên cho Đài Tiếng nói Việt Nam và một số cơ quan báo chí. Vì vậy, đồng chí Hoàng Minh Giám, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, cùng nhiều đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã theo dõi, chỉ đạo và tham gia giảng dạy. Đồng chí Đào Tùng, lúc đó là Phó giám đốc VNTTX, trực tiếp phụ trách lớp học.
Bên cạnh những bài giảng về nghiệp vụ do các phóng viên của VNTTX, Tân Hoa xã (Trung Quốc) và báo L’Humanité của Đảng Cộng sản Pháp thực hiện, các học viên còn được các nhà báo kỳ cựu như: Hoàng Tùng, Thép Mới, Hồng Hà, Ngô Điền... chia sẻ những kinh nghiệm thực tế sống động trong cuộc đời làm báo cách mạng. Thật may mắn, chúng tôi được học tại một địa điểm rất lý tưởng. Gần 100 học viên đều ăn ở tập trung trong khuôn viên khá rộng, từng là nhà của một gia đình giàu có ở Hà Nội, sau do Nhà nước quản lý. Phía trước các dãy nhà chúng tôi ở là hàng cây nhãn xum xuê cành lá, nặng trĩu quả. Ở giữa có một hồ nước nhỏ, xung quanh được kè bằng gạch rất sạch sẽ. Tổ 4 của chúng tôi do anh Đoàn Dũng (quê ở làng Yên Phụ, Hà Nội) làm tổ trưởng, đã tổ chức thả rau rút để nấu canh ăn.
Tham gia khóa học có nhiều thành phần khác nhau, ngoài một số cán bộ của Đài Tiếng nói Việt Nam, báo Quân đội nhân dân và một vài tờ báo khác, phần lớn học viên là cán bộ và sinh viên đào tạo cho VNTTX. Hầu hết các cán bộ của TTXVN đã từng hoạt động trong lĩnh vực báo chí tuyên truyền ở các liên khu, các tỉnh, các đoàn thể chính trị, cán bộ miền Nam tập kết ra Bắc. Ngoài ra, còn có một số sinh viên được tuyển chọn, trong đó có 12 sinh viên đại học Văn khoa và 1 sinh viên Toán lý, ở nhiều tỉnh khác nhau, nhưng phần lớn quê ở Thanh - Nghệ - Tĩnh. Đó là các anh: Lê Tùng (bút danh Lam Thanh), Nguyễn Duy Bảng, Nguyễn Đình Soạn, Nguyễn Thúc Quế quê ở Thanh Hóa; Nguyễn Nam Minh, Lê Khánh Chi, Nguyễn Văn Hối và tôi quê ở Nghệ An; Nguyễn Phan Oánh và Hà Vinh quê ở Hà Tĩnh; Nguyễn Văn Trường quê Phú Thọ; Ngọc Tiến quê Hưng Yên và Nguyễn Hữu Công quê Thái Bình. Tuy sinh viên dự học chỉ chiếm một số ít, nhưng cũng làm cho lớp học thêm trẻ trung và là nguồn cán bộ trẻ bổ sung cho đội ngũ phóng viên của VNTTX.
![]() |
Các học viên lớp phóng viên, biên tập viên VNTTX khóa 1 tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Hà Nội, tháng 5/1955 |
Chỉ trong vòng 6 tháng (từ tháng 5 - tháng 11/1955), khóa học đã trang bị cho chúng tôi những kiến thức rất cơ bản để vào nghề. Khóa học bế giảng ngày 17/11/1955.
Phần lớn các học viên sau này đều trở thành cán bộ cốt cán của TTXVN, đóng góp tích cực vào sự nghiệp Thông tấn nói riêng và sự nghiệp Báo chí Cách mạng nói chung. Trong đó có các nhà báo: Lam Thanh, Nguyễn Văn Trường đều là Trưởng ban biên tập tin Trong nước; Phạm Nho Nghĩa, Trưởng ban biên tập Ảnh; Đặng Văn San, Chánh văn phòng TTXVN; Lê Văn Lâm, Trưởng ban Tổ chức - Cán bộ; Đoàn Dũng và tôi, Phó trưởng ban biên tập tin Trong nước; Phước Quỳnh, Phó trưởng ban biên tập tin Đối ngoại; Nguyễn Văn Tung, Phó trưởng ban biên tập tin Thế giới...
Nhiều đồng chí đã chuyển cơ quan khác và đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng như các đồng chí: Nguyễn Phan Oánh đổi tên là Phan Văn Chương là Phó trưởng ban Đối ngoại của Trung ương Đảng; Mai Thanh Hải, Trưởng ban Thư ký báo Nhân Dân, Tổng biên tập báo Chính Nghĩa; Mai Hữu Phúc trước khi đi B đã từng phụ trách khối tin trong nước, sau 30/4, làm Phó tổng biên tập báo Sài Gòn giải phóng với bút danh Bến Nghé; Trung Anh, Trưởng ban Văn nghệ của Đài Tiếng nói Việt Nam; Mai Thúc Long nhiều năm giữ chức vụ Phó tổng giám đốc, Phó tổng biên tập Đài Tiếng nói Việt Nam.
Nhiều năm đã trôi qua, học sinh người còn người mất, nhưng truyền thống vẻ vang của khóa đào tạo phóng viên, biên tập viên đầu tiên vẫn còn đó, góp phần làm rạng danh cho truyền thống của TTXVN.
Nhà báo thương binh Đinh Trọng Quyền (1935-2022) - Tốt nghiệp đại học Văn khoa, được tuyển về VNTTX, theo học khóa phóng viên đầu tiên năm 1955; lên Sơn La nhận công tác phóng viên thường trú tại Khu tự trị Thái Mèo. - Năm 1963, được điều động ra Hòn Gai, làm Trưởng phân xã Quảng Ninh. - Năm 1968, vào chiến trường khu 5, làm Trưởng phân xã Quảng Đà. - Cuối năm 1969, trong một lần hành quân đi chiến dịch, bị thương tại vùng Hòn Tàu, mất một chân và sau đó được đưa ra Bắc điều trị. - Từ năm 1970-1987, làm Phó rồi Trưởng tiểu ban tin Công thương, Ban biên tập tin Trong nước. - Năm 1987, được phân công làm Trưởng phân xã Hà Nội. - Từ năm 1991 đến khi nghỉ hưu năm 1996, là Phó trưởng ban biên tập tin Trong nước. |
CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:
Ban biên tập Ảnh TTXVN: 65 năm cần mẫn chép sử vàng (05/12/2024 09:09:39)
Kỷ niệm 70 năm ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954-10/10/2024): Chúng tôi tiếp quản Thủ đô (07/11/2024 09:39:31)
Ký ức Thông tấn (06/11/2024 15:52:42)
Ký ức Thông tấn (02/10/2024 08:53:22)
Kỷ niệm 79 năm Ngày truyền thống TTXVN (15/9/1945-15/9/2024): Ngày đầu vào nghề (13/09/2024 10:37:17)
Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật: Trần Tuấn và những bức ảnh chân thực về Đại tướng (13/09/2024 10:35:19)
Ký ức Thông tấn (09/09/2024 13:56:14)
Nỗi khát khao được cầm bút (07/08/2024 16:26:51)
Ký ức Thông tấn (03/07/2024 09:34:51)
50 năm bản tin tiếng Tây Ban Nha (04/06/2024 14:19:59)