Truyền thống
Nữ nhà báo thương binh Triệu Thị Thùy & " Bài ca tóc rụng"
(01/10/2012 10:54:21)
Nhà báo Dương Đức Quảng nguyên là PV Thông tấn xã Giải phóng Trung Trung bộ thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, nguyên Phó Trưởng ban tin Trong nước, Phó Tổng biên tập báo Tuần Tin tức, TTXVN; nguyên Vụ trưởng Vụ Thông tin báo chí Văn phòng Chính phủ. Nhân kỷ niệm 52 năm thành lập TTXGP Trung Trung bộ, ông gửi đến NSTT bài viết kể về một vài kỷ niệm đối với nguyên Quyền Giám đốc Cơ quan đại diện TTXVN tại Đà Nẵng Triệu Thị Thùy, và giới thiệu một bài thơ của bà.
Các nữ nhà báo của TTXGP Khu V (từ trái qua): Hoàng Tuyết Trinh, Cao Tân Hòa, Lê Thị Kim Thoa, Triệu Thị Thùy. Ảnh chụp tại Trà My, Quảng Nam, 1974
Tôi quen biết Triệu Thị Thùy đã ngót 40 năm, nhưng gần đây mới biết chị có làm thơ và có một số bài thơ khá hay. Lần gặp chị gần đây nhất tại Đà Nẵng, chị tặng tôi bài thơ "Bài ca tóc rụng" và nói rằng bài thơ ấy chị viết tặng nữ nhà báo Cao Tân Hòa, vợ tôi, và các bạn gái ở chiến trường miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ.
Năm 1973, sau khi tốt nghiệp Khoa Lý, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, Triệu Thị Thùy cùng một số sinh viên của trường được TTXVN chọn về học lớp GP10, đào tạo phóng viên (PV) cho chiến trường miền Nam. Năm 1973, Triệu Thị Thùy trở thành PV ảnh của Thông tấn xã Giải phóng (TTXGP) tại các tỉnh Trung Trung bộ (Khu V cũ). Là PV nữ ở chiến trường, Thùy phải vượt qua nhiều khó khăn, thử thách hơn các PV nam; hơn nữa lại là PV ảnh nên khó khăn, thử thách càng nhiều. Triệu Thị Thùy xông xáo trên các mặt trận, đi cùng các đơn vị quân giải phóng trong các chiến dịch, thường xuyên đối mặt với cái chết. Cuối năm 1973, trong một chuyến công tác tại Quảng Ngãi, chị bị thương ở chân song vẫn tiếp tục ở lại chiến trường cho tới ngày toàn thắng 30/4/1975.
Sau chiến tranh, Triệu Thị Thùy, Hoàng Tuyết Trinh, Lê Kim Thoa và Cao Tân Hòa, bốn nữ PV của TTXGP trên chiến trường Khu V trước đây, tiếp tục gắn bó với TTXVN. Triệu Thị Thùy nhiều năm lãnh đạo Cơ quan đại diện của TTXVN tại Đà Nẵng, đơn vị luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Triệu Thị Thùy Bài ca tóc rụng (Thân tặng các cô gái ở chiến trường) Cứ mỗi năm ở chiến trường Mái tóc em lại rụng thêm một ít Sông Trà Nô sớm ngày em gội tóc Vẫn vuốt ve như bà mẹ hiền từ Ru em về những giấc ngủ ngày xưa Lúc còn thơ ngồi nghe bà kể chuyện Ngày xửa ngày xưa có con chim nhạn Rút lông dệt áo cho chồng Chiếc áo thành, chim nhạn rụng hết lông Ừ có phải lời nhủ từ thưở trước Chẳng hạnh phúc nào không có hy sinh Mái tóc em giờ ngắn ngang lưng Dù rất nhỏ cũng góp phần hạnh phúc Rồi một mai khi tuổi già tóc bạc Em sẽ ngồi kể chuyện giữa cháu con Câu chuyện mở đầu rằng ngày ấy ở miền Nam Bà đã gặp những người tóc rụng 1973
Một trong những kỷ niệm sâu sắc trong đời làm báo của Triệu Thị Thùy là năm 2000, chị cùng bốn nhà báo nữ: Hoàng Tuyết Trinh, Lê Kim Thoa, Cao Tân Hòa và Nguyễn Phương Thảo, trở thành những nhân vật xuất hiện trên báo chí Mỹ, trong cuốn sách và bộ phim tài liệu của bà Christime Martin, Chủ nhiệm Khoa báo chí trường Đại học Tây Virginia và bà Maryane Reed, Phó Giáo sư, cùng ở Khoa báo chí đại học này, nói về những nữ PV của Việt Nam và của Mỹ trong thời kỳ
chiến tranh Việt Nam. Báo An ninh thế giới số cuối tháng 6/ 2002 đã kể lại câu chuyện này trong bài báo "Những nữ phóng viên mặt trận của Việt Nam trong giáo trình báo chí Mỹ" của Trang Đăng. Bài báo có đoạn: "Mùa xuân năm 2000, nhân dịp 25 năm ngày Mỹ thất bại trong cuộc chiến tranh Việt Nam, Christine Martin và Maryane Reed đã mời bảy cựu nữ phóng viên Mỹ tham gia một cuộc hội thảo khá quy mô để họ nói về những hoạt động của mình trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam (...) Nhưng ngay từ khi bắt tay vào việc, một câu hỏi, đúng ra là một nỗi niềm thôi thúc, day dứt luôn đặt ra đối với Christime Martin và Maryane Reed: Tại sao lại chỉ đề cập tới các nhà báo nữ của Mỹ trong chiến tranh Việt Nam? Các nhà báo nữ của Việt Nam trong chiến tranh thì sao? Tìm câu trả lời, hai người phụ nữ Mỹ bay sang Việt Nam.
Lần đầu tiên đặt chân tới Việt Nam, thông qua các cơ quan có trách nhiệm của nước ta, tại Hà Nội, Christime Martin và Maryane Reed được giới thiệu gặp bốn nhà báo nữ của TTXVN từng là phóng viên TTXGP tại chiến trường miền Nam trong những năm 1970: Hoàng Tuyết Trinh, Lê Kim Thoa, Cao Tân Hoà và Nguyễn Phương Thảo. Những cuộc gặp gỡ, phỏng vấn của Christime Martin và Maryane Reed với bốn nữ PV chiến trường này đã để lại cho hai người những ấn tượng sâu sắc.
Christine Martin và Maryane Reed đã trở lại Việt Nam lần thứ hai vào tháng 8/2001. Lần này, ngoài bốn nữ PV trên, hai bà còn gặp thêm chị Triệu Thị Thùy, cũng là một nữ PV chiến trường của TTXVN, thương binh trong chiến tranh, đang là Phó Giám đốc CQĐD TTXVN tại Đà Nẵng...
Những chuyến sang Việt Nam, gặp Triệu Thị Thùy cùng các nhà báo nữ nói trên đã để lại ấn tượng sâu sắc đối với bà Christine Martin và bà Maryane Reed. Trong một bức thư gửi cho Triệu Thị Thùy cùng các nữ nhà báo Việt Nam đầu năm 2002, hai bà bày tỏ tình cảm của mình: "Rất cảm ơn sự rộng lượng và lòng tốt của các bạn đối với chúng tôi trong thời gian chúng tôi ở Việt Nam (...) Chúng tôi sẽ không bao giờ quên những người bạn và đồng nghiệp của chúng tôi ở Hà Nội. Những câu chuyện của các bạn đã gây xúc động không những đối với chúng tôi mà còn đối với nhiều người trên thế giới".
Năm nay, đúng ngày 27/7, kỷ niệm 65 năm Ngày Thương binh liệt sĩ, tôi đến thăm Triệu Thị Thùy tại nhà riêng của chị trên phố Nguyễn Thị Minh Khai, thành phố Đà Nẵng. Sau nhiều năm gặp lại, Triệu Thị Thùy và chồng chị, anh Hồ Phước Huề, cũng là PV của TTXGP tại Khu V, đã cùng tôi ôn lại biết bao kỷ niệm của một thời cầm bút không thể nào quên. Chị về hưu cách đây 4 năm, bây giờ bao tâm sức đều dành cho chồng, con và các cháu. Anh chị có hai con, một trai, một gái. Cháu trai ngoan ngoãn, học giỏi, là niềm tự hào của cả gia đình, nhưng khi đang học đại học ở Nga thì cháu bị suy thận, phải về nước chữa trị. Vợ chồng chị Thùy phải chạy đôn chạy đáo để ghép thận cho con và thật sung sướng, sau phẫu thuật, cháu đã lập gia đình và sinh được hai cháu, một trai, một gái rất kháu khỉnh. Nhưng gần đây, bệnh của cháu tái phát, quả thận ghép bị hỏng, hàng tuần cháu phải chạy thận nhân tạo để duy trì sự sống. Họa vô đơn chí, trong lúc hai vợ chồng tập trung mọi nguồn lực để chữa bệnh cho con thì anh Hồ Phước Huề lại bị bệnh nặng. Gần một năm trước đây, các bác sĩ chẩn đoán anh bị ung thư gan, có dấu hiệu di căn sang túi mật nên phải mổ cắt túi mật. Lo chữa bệnh cho chồng và con trai, bao gánh nặng gia đình đổ lên vai chị. Bây giờ chị Thùy chỉ ước rằng, chẩn đoán của bác sĩ về bệnh tình của chồng và con mình là sai, trời thương cho chị được sống hạnh phúc bên chồng con mãi mãi...
Triệu Thị Thùy bảo, những lúc vui buồn chị dồn cảm xúc của mình cho thơ. Tôi thấy thơ của chị khá hay nhưng chị không xuất bản. Lần này, khi CQĐD chuẩn bị xuất bản cuốn Kỷ yếu để kỷ niệm 52 năm Ngày thành lập TTXGP Trung Trung bộ và đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất, chị mới gửi một bài thơ để in trong kỷ yếu. Bài thơ có tên là "Bài ca tóc rụng", chị viết năm 1973. Chị bảo với tôi, bài thơ này chị viết sau khi thấy Cao Tân Hòa, người cùng vào chiến trường một đợt với chị, có mái tóc dài quá đầu gối, sau mấy lần sốt rét, tóc rụng nhiều quá, đến mức sau đó không thể để dài được nữa, phải cắt ngắn đi. Triệu Thị Thùy nói, bài thơ ấy không chỉ viết cho Cao Tân Hòa mà viết cho cả bao cô gái từng có mặt ở chiến trường miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ. Chị tặng bài thơ ấy cho tôi, một đồng nghiệp, lại là chồng của người bạn cùng sống chết trong chiến tranh với mình.
CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:
Nhũng tấm lòng vàng với TTXVN (29/08/2012 14:08:58)
“Đối tượng phản ánh” chính là thầy dậy nghề (01/08/2012 13:49:00)
Thăm quê hương liệt sĩ Trần Kim Xuyến (01/08/2012 10:40:26)
Nhớ liệt sĩ Nguyễn Đình Cước (01/08/2012 10:35:54)
Người con đất Quảng kiên cường (01/08/2012 10:31:27)
Tháng bảy, uống nước nhớ nguồn: Hồ Minh Châu, anh ở nơi nao? (01/08/2012 10:18:59)
Cuộc hội ngộ sau bốn mươi năm (29/06/2012 12:17:00)
Cựu PV chiến trường TTXVN Chu Chí Thành giành Giải thưởng Nhà nước : Lột tả chiều sâu giá trị của hòa bình và chiến thắng (29/06/2012 10:05:43)
Ban Ảnh, một thời để nhớ (29/06/2012 09:22:38)
Thơ (29/05/2012 14:56:29)
