Sổ tay phóng viên
Hỏi chuyện một người "từ suối ra biển"
(14/08/2006 08:19:34)
* Trưởng phân xã "khó" gấp bội so với làm biên tập viên ở Tổng xã * "Trưởng xã làm hết thì các ông bà biên tập ngồi chơi à" LTS: Chuyện mâu thuẫn giữa phóng viên và biên tập viên "cũ như quả đất" nhưng họ lại như hai trang của một tờ giấy, không thể tách rời nhau. NSTT (Nội san Thông tấn) đã đem vấn đề này trao đổi với nhà báo Nguyễn Văn Hào khi anh mới từ phân xã Điện Biên về làm biên tập viên tại Ban biên tập tin Trong nước. Được biết anh vừa từ cương vị Trưởng phân xã Điện Biên về làm công tác biên tập ở Ban tin Trong nước theo diện luân chuyển cán bộ. Sau một thời gian ở cương vị công tác mới, anh thấy thế nào?
Nguýằ…n Văn Hà o: - Sau 20 năm õ€œbÃĂm trỏằƠõ€ Lai ChÃÂu, (nay là tỏằ‰nh Äiỏằ‡n BiÃên), thÃĂng 1/2006, tôi Ä‘ặ°ỏằÊc Ä‘iỏằu vỏằ là m biÃên tỏºưp tỏºĂi Tỏằ•ng xÃÊ. TÃưnh Ä‘ỏº¿n thỏằi Ä‘iỏằƒm nà y là hặĂn 4 thÃĂng. Nỏº¿u gỏằi là õ€œcông tÃĂc mỏằ›iõ€ thÃơ thỏằ±c lòng mà nói, chỏằ‰ õ€œmỏằ›iõ€ vỏằ vỏằ‹ trÃư Ä‘ỏằ‹a lÃẵ thôi, còn công viỏằ‡c õ€œbiÃên tỏºưpõ€ Ä‘ÃÊ là õ€œchuýằ‡n thặ°ỏằng ngà ỳ€. VÃơ phà m Ä‘ÃÊ là õ€œTrặ°ỏằŸng xÃÊõ€ thÃơ Ä‘ỏằu phỏºÊi biÃên tỏºưp tin bà i cho õ€œxÃÊ viÃênõ€. BỏằŸi vỏºưy, tôi thỏºƠy õ€œcông tÃĂc mỏằ›iõ€ nà y là phÃạ hỏằÊp, thỏºưm chÃư tôi thỏºƠy Ä‘ÃÂy còn là nặĂi có nhiỏằu õ€œÄ‘ỏºƠt cÃĂtõ€ Ä‘ỏằƒ õ€œdỏằƠng vÃàõ€ vỏằ›i bỏºƠt cỏằâ ai Ä‘ÃÊ là m phóng viÃên thặ°ỏằng trú lÃÂu năm.
Tuy nhiÃên, tỏằô sỳằ‘i ra biỏằƒn cÅâng không trÃĂnh khỏằi bỏằ‹ ngỏằÊp. Äỏºãc biỏằ‡t là khi biÃên tỏºưp tin, bà i cỏằĐa cÃĂc PhÃÂn xÃÊ phÃưa
Giỏằ¯a vỏằ‹ trÃư Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ và biÃên tỏºưp viÃên ỏằŸ Tỏằ•ng xÃÊ, anh thỏºƠy công viỏằ‡c nà o õ€œkhóõ€ hặĂn? Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ có vai trò nhặ° thỏº¿ nà o trong viỏằ‡c góp phỏºĐn nÃÂng cao chỏºƠt lặ°ỏằÊng thông tin và tỏºĂo Ä‘iỏằu kiỏằ‡n cho công tÃĂc biÃên tỏºưp ỏằŸ Tỏằ•ng xÃÊ Ä‘ặ°ỏằÊc thỳºưn lỏằÊi?
RÃà rà ng là m Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ õ€˜khóõ€ gỏºƠp bỏằ™i so vỏằ›i là m biÃên tỏºưp viÃên ỏằŸ Tỏằ•ng xÃÊ. Minh chỏằâng là hỏằ phỏºÊi gÃĂnh trỏằng trÃĂch õ€œÄỏºĂi diỏằ‡n TTXVN tỏºĂi Ä‘ỏằ‹a phặ°ặĂngõ€ nÃên có thỏằƒ vÃư hỏằ nhặ° là õ€œTỏằ•ng Tặ° lỏằ‡nhõ€ trÃên Ä‘ỏằ‹a bà n Ä‘ặ°ỏằÊc Tỏằ•ng xÃÊ giao phó. Công viỏằ‡c cỏằĐa hỏằ chỏº³ng khÃĂc gÃơ ngặ°ỏằi lao Ä‘ỏằ™ng nông nghiỏằ‡p, phỏºÊi biỏº¿t õ€œtrông trỏằi, trông Ä‘ỏºƠt, trông mÃÂỳ€ Ä‘ỏằƒ sỏºÊn xỳºƠt cho Ä‘ặ°ỏằÊc õ€œmÃạa mà ng bỏằ™i thự€. Còn biÃên tỏºưp viÃên chÃưnh là là m công viỏằ‡c õ€œchỏº¿ biỏº¿nõ€ kỏằ‹p thỏằi, không Ä‘ặ°ỏằÊc phÃâp Ä‘ỏằƒ sỏºÊn phỏºâm ỏºƠy bỏằ‹ giỏºÊm phỏºâm chỏºƠt, chỏºƠt lặ°ỏằÊng. Cho nÃên, biÃên tỏºưp viÃên õ€œnông nhà nõ€ hặĂn so vỏằ›i Trặ°ỏằŸng phóng viÃên là điỏằu dÄâ nhiÃên.
Còn Ä‘ÃÊ là õ€œTỏằ•ng Tặ° lỏằ‡nhõ€, tỏºƠt ýº¿u Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ là ngặ°ỏằi giỏằ¯a vai trò quýº¿t Ä‘ỏằ‹nh sỏằ‘ng còn Ä‘ỏº¿n chỏºƠt lặ°ỏằÊng thông tin cỏằĐa PhÃÂn xÃÊ. Äỏằƒ có nhỏằ¯ng tÃĂc phỏºâm õ€œnhanh, đúng, trúng, haỳ€, trặ°ỏằ›c hỏº¿t yÃêu cỏºĐu hỏằ phỏºÊi là ngặ°ỏằi tinh thông vỏằ nghiỏằ‡p vỏằƠ bÃĂo chÃư, có bỏºÊn lÄânh chÃưnh trỏằ‹, am hiỏằƒu Ä‘ỏằ‹a bà n. Äỏºãc biỏằ‡t là nỏº¯m bỏº¯t thỏºƠu Ä‘ÃĂo và biỏº¿t cỏằƠ thỏằƒ hóa nhỏằ¯ng Ä‘ỏằ‹nh hặ°ỏằ›ng thông tin cỏằĐa Tỏằ•ng xÃÊ và o thỏằ±c tỏº¿ Ä‘ỏằ‹a phặ°ặĂng mỏằ™t cÃĂch sÃĂt, đúng. Rỏằ“i Ä‘ỏằ ra kỏº¿ húºĂch thông tin tỏằông thÃĂng, tỏằông tỳºĐn, thỏºưm chÃư tỏằông ngà y. TrÃên cặĂ sỏằŸ đó tỏằ• chỏằâc cho phóng viÃên thỏằ±c hiỏằ‡n và hặĂn ai hỏº¿t Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ phỏºÊi là ngặ°ỏằi tiÃên phong, xỏằâng Ä‘ÃĂng là phóng viÃên chỏằĐ lỏằ±c. Mỏºãt khÃĂc, Ä‘iỏằu hỏằ không Ä‘ặ°ỏằÊc quÃên là phỏºÊi duýằ‡t tin, bà i cỏằĐa phóng viÃên trặ°ỏằ›c khi chuýằƒn vỏằ Tỏằ•ng xÃÊ theo đúng quy chỏº¿ Ä‘ỏằ ra. Song thỏằ±c tỏº¿ Ä‘ÃĂng bỳằ“n Ä‘ÃÊ và đang diỏằ…n ra, là nhiỏằu Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ lỏằ Ä‘i húºãc chỏằ‰ là m bỏằ•n phỏºưn nà y mỏằ™t cÃĂch chiỏº¿u lỏằ‡. VÃơ thỏº¿, không Ãưt sỏºÊn phỏºâm cỏằĐa PhÃÂn xÃÊ õ€œngô không ra ngô, khoai chỏº³ng ra khoaiõ€. Ngoà i nỏằ™i dung thông tin vỏằƠn vỏºãt õ€œngỳằ™i nhặ° cặĂm thiự€, nhiỏằu tÃĂc phỏºâm cỏºƠu trúc tÃạy tiỏằ‡n, Ãẵ tỏằâ lan man, chỏºƠm phỏºây lung tung, ngôn tỏằô rỏºãt mỏằ™t giỏằng văn nóiõ€Ư
VÃơ vỏºưy, tuy tôi mỏằ›i vỏằ là m biÃên tỏºưp viÃên trong thỏằi gian ngỏº¯n, nhặ°ng tôi cÅâng Ä‘ÃÊ thặ°ỏằng xuyÃên bỳằ™c lòng phỏºÊi õ€œcỏº¯t, chÃâmõ€ thỏºưm chÃư õ€œtrôi sôngõ€ kha khÃĂ tin, bà i cỏằĐa cÃĂc phÃÂn xÃÊ. DÃạ biỏº¿t đó là tÃÂm sỏằâc cỏằĐa anh chỏằ‹ em, hặĂn nỏằ¯a tôi cÅâng là ngặ°ỏằi õ€œÄƒn mỏºãn phỏºÊi biỏº¿t thặ°ặĂng mÃăũ€, nhặ°ng cÅâng õ€œÄ‘à nh lòng vỏºưy, rỏºĐu lòng vỏºưỳ€ trặ°ỏằ›c nhỏằ¯ng sỏºÊn phỏºâm chỏºƠt lặ°ỏằÊng quÃĂ thỏºƠp kÃâm.
Xin Ä‘ặ°ỏằÊc phÃâp nói nhỏằ: Chuýằ‡n mÃÂu thỳºôn giỏằ¯a phóng viÃên và biÃên tỏºưp viÃên õ€œcÅâ nhặ° qỳºÊ Ä‘ỏºƠtõ€, vÃơ đó là quy lỳºưt tỏºƠt ýº¿u cỏằĐa sỏằ± phÃĂt triỏằƒn. NÃên vỏºƠn Ä‘ỏằ nÃÂng cao chỏºƠt lặ°ỏằÊng thông tin là cỏằ™ng Ä‘ỏằ“ng trÃĂch nhiỏằ‡m cỏằĐa cỏºÊ Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ và biÃên tỏºưp viÃên. Ngoà i viỏằ‡c quy Ä‘ỏằ‹nh biÃên tỏºưp viÃên phỏºÊi kinh qua thỏằ±c tiỏằ…n húºĂt Ä‘ỏằ™ng ỏằŸ phÃÂn xÃÊ Ãưt nhỏºƠt là 3 năm trỏằŸ lÃên cỏằĐa Bỏằ™ BiÃên tỏºưp, theo tôi, biÃên tỏºưp viÃên còn phỏºÊi có tÃÂm và có tỏºĐm. Äỏằ‘i vỏằ›i Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ, hỏằ phỏºÊi là m tỏằ‘t khÃÂu biÃên tỏºưp Ä‘ỏºĐu tiÃên ỏằŸ phÃÂn xÃÊ. CÃĂc trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ phỏºÊi lúºĂi bỏằ quan niỏằ‡m cho rỏº±ng mÃơnh õ€œchỏằ‰ duýằ‡t nỏằ™i dungõ€ tin, bà i cỏằĐa phóng viÃên mà thôi. Còn cỏºƠu trúc, cÃÂu chỏằ¯, hà nh vănõ€Ưra sao là õ€œviỏằ‡c cỏằĐa Ban biÃên tỏºưpõ€. Chỏº³ng thỏº¿ mà có Ä‘ỏằ“ng chÃư tÃơm gỏºãp tôi nói thỏº³ng: õ€œTrặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ là m thỏº¿ thÃơ cÃĂc ông bà biÃên tỏºưp ngỏằ“i chặĂi à ?õ€! VÃơ vỏºưy, nÃên chăng Tỏằ•ng xÃÊ tỏằ• chỏằâc riÃêng mỏằ™t hỏằ™i nghỏằ‹ vỏằ công tÃĂc BiÃên tỏºưp vỏằ›i cÃĂc Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ trong nặ°ỏằ›c, Ä‘ỏằƒ hai bÃên cÃạng Ä‘ỏằ‘i thúºĂi, chỏằ‰ ra nhỏằ¯ng khuýº¿t Ä‘iỏằƒm cỏºĐn khỏº¯c phỏằƠc, thỏºƠu hiỏằƒu nhau hặĂn, nhỏº±m mỏằƠc Ä‘Ãưch ngà y cà ng nÃÂng cao hặĂn nỏằ¯a chỏºƠt lặ°ỏằÊng tin, bà i trong nặ°ỏằ›c.
Theo anh, viỏằ‡c luÃÂn chuýằƒn cÃĂn bỏằ™ thỏằ±c sỏằ± có tÃĂc dỏằƠng hay không? Nỏº¿u có thÃơ vÃơ sao và nỏº¿u không thÃơ vÃơ sao? Äỏằƒ viỏằ‡c luÃÂn chuýằƒn cÃĂn bỏằ™ mang lỏºĂi hiỏằ‡u qỳºÊ thiỏº¿t thỏằ±c, theo anh cỏºĐn phỏºÊi là m gÃơ?
Chỏº³ng riÃêng gÃơ tôi, mà đa sỏằ‘ cÃĂn bỏằ™ Ä‘ỏºÊng viÃên Ä‘ỏằu thỏằôa nhỏºưn Ä‘ÃÂy là mỏằ™t chỏằĐ trặ°ặĂng Ä‘ỏằâng Ä‘ỏº¯n cỏằĐa ÄỏºÊng và Nhà nặ°ỏằ›c. RiÃêng Ä‘ỏằ‘i vỏằ›icÃĂc phÃÂn xÃÊ trong nặ°ỏằ›c, hiỏằ‡u qỳºÊ õ€œthỏằ±c mỏằƠc sỏằŸ thỏằ‹õ€ cỏằĐa công tÃĂc luÃÂn chuýằƒn cÃĂn bỏằ™ là lúºĂi bỏằ Ä‘ặ°ỏằÊc sỏằâc Ãơ, Ä‘ỏằ‹a phặ°ặĂng hóa và Ãưt nhiỏằu Ä‘ÃÊ phÃĂt huy năng lỏằ±c, sỏằŸ trặ°ỏằng sỏằŸ Ä‘úºÊn cỏằĐa tỏằông cÃĂn bỏằ™, phóng viÃên.
VỏºƠn Ä‘ỏằ là là m thỏº¿ nà o Ä‘ỏằƒ viỏằ‡c luÃÂn chuýằƒn cÃĂn bỏằ™ mang lỏºĂi hiỏằ‡u qỳºÊ ngà y cà ng cao, trỏằŸ thà nh vỏºƠn Ä‘ỏằ bÃơnh thặ°ỏằng? Tuy là ngặ°ỏằi õ€œngúºĂi Ä‘ỏºĂũ€ cỏằĐa công tÃĂc tỏằ• chỏằâc cÃĂn bỏằ™, nhặ°ng tôi cÅâng xin mỏºĂnh dỏºĂn Ä‘ỏằ xỳºƠt nhặ° sau: Trặ°ỏằ›c hỏº¿t, khi tuýằƒn phóng viÃên mỏằ›i, Tỏằ•ng xÃÊ Ä‘iỏằu Ä‘ỏằ™ng hỏằ Ä‘i thặ°ỏằng trú phÃÂn xÃÊ thỏằi hỏºĂn 5 năm. Sau khi hỏº¿t thỏằi hỏºĂn, luÃÂn chuýằƒn Ä‘ỏº¿n phÃÂn xÃÊ khÃĂc 3 năm, theo qui Ä‘ỏằ‹nh tỏằô Ä‘ỏằ‹a bà n khó khăn vỏằ Ä‘ỏằ‹a bà n thỳºưn lỏằÊi và ngặ°ỏằÊc lỏºĂi.
Äỏằ‘i vỏằ›i cÃĂn bỏằ™, phóng viÃên ỏằŸ Tỏằ•ng xÃÊ cÅâng thỏằ±c hiỏằ‡n nhặ° vỏºưy, Ä‘ỏằƒ xóa bỏằ tÃơnh trỏºĂng Ä‘ÃÊ công tÃĂc tỏºĂi Tỏằ•ng xÃÊ thÃơ cỏằâ ỏằŸ Tỏằ•ng xÃÊ. VÃư dỏằƠ: Phóng viÃên A sau 5 năm thặ°ỏằng trú ỏằŸ Lai ChÃÂu, Ä‘ặ°ỏằÊc Ä‘iỏằu vỏằ thặ°ỏằng trú 3 năm tỏºĂi ThÃĂi BÃơnh, Ä‘ỏằ•i chỏằ— cho phóng viÃên B tỏºĂi Ä‘ÃÂy cÅâng hỏº¿t thỏằi hỏºĂn lÃên thay cho phóng viÃên A. Sau khi hỏº¿t thỏằi hỏºĂn luÃÂn chuýằƒn, căn cỏằâ và o kỏº¿t qỳºÊ công tÃĂc, năng lỏằ±c, phỏºâm chỏºƠt cỏằĐa hỏằ có Ä‘ỏằƒ Ä‘ỏằ bỏºĂt tỏºĂi chỏằ—, húºãc Ä‘iỏằu chuýằƒn tiỏº¿p theo nguýằ‡n vỏằng cÃĂ nhÃÂn.
RiÃêng nhỏằ¯ng cÃĂn bỏằ™, phóng viÃên có Ä‘ỏằ™ tỳằ•i tỏằô 40-50 Ä‘ÃÊ õ€œyÃên bỏằ gia thỏºƠtõ€. Tỏằ•ng xÃÊ ÃĂp dỏằƠng chÃưnh sÃĂch luÃÂn chuýằƒn trong thỏằi hỏºĂn 3 năm, sau đó trỏºÊ lỏºĂi Ä‘ỏằ‹a bà n cÅâ.
Cỳằ‘i cÃạng, cỏºÊm ặĂn NSTT Ä‘ÃÊ tỏºĂo Ä‘iỏằu kiỏằ‡n cho tôi bỏằ™c bỏºĂch đôi Ä‘iỏằu. Có gÃơ còn nông cỏºĂn mong cÃĂc Ä‘ỏằ“ng chÃư, Ä‘ỏằ“ng nghiỏằ‡p lặ°ỏằÊng thỏằâ.
Xin cỏºÊm ặĂn anh vỏằ nhỏằ¯ng Ä‘iỏằu anh Ä‘ÃÊ bỏằ™c bỏºĂch, mong anh tiỏº¿p tỏằƠc cỏằ™ng tÃĂc vỏằ›i NSTT.
CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:
Một thời để nhớ (14/08/2006 08:15:35)
Viết báo có khó không? (14/08/2006 08:15:35)
Nhớ về lớp thông tấn khoá 8 (1968-1969) (27/03/2006 15:40:01)
Chuýằ‡n cÅâ kỏằƒ lỏºĂi (27/03/2006 15:40:01)
Điều quan trọng là lòng yêu nghề (27/03/2006 15:40:01)
Làm báo ngày ấy - bây giờ (27/03/2006 15:40:01)
Trở lại Trường Sơn (27/03/2006 15:40:01)
Sự kết hợp nhiều thể loại báo chí  (27/03/2006 15:40:01)
Phiếm luận về nghề báo (27/03/2006 15:40:01)
Tôi yêu Ninh Bình (27/03/2006 15:40:01)