Thứ bảy, ngày 06/07/2024

Sổ tay phóng viên

Hỏi chuyện một người "từ suối ra biển"


(14/08/2006 08:19:34)

* Trưởng phân xã "khó" gấp bội so với làm biên tập viên ở Tổng xã * "Trưởng xã làm hết thì các ông bà biên tập ngồi chơi à" LTS: Chuyện mâu thuẫn giữa phóng viên và biên tập viên "cũ như quả đất" nhưng họ lại như hai trang của một tờ giấy, không thể tách rời nhau. NSTT (Nội san Thông tấn) đã đem vấn đề này trao đổi với nhà báo Nguyễn Văn Hào khi anh mới từ phân xã Điện Biên về làm biên tập viên tại Ban biên tập tin Trong nước. Được biết anh vừa từ cương vị Trưởng phân xã Điện Biên về làm công tác biên tập ở Ban tin Trong nước theo diện luân chuyển cán bộ. Sau một thời gian ở cương vị công tác mới, anh thấy thế nào?

Nguýằ…n Văn Hào: - Sau 20 năm õ€œbÃĂm trỏằƠõ€ Lai ChÃÂu, (nay là tỏằ‰nh Điỏằ‡n BiÃên), thÃĂng 1/2006, tôi Ä‘ặ°ỏằÊc Ä‘iỏằu vỏằ làm biÃên tỏºưp tỏºĂi Tỏằ•ng xÃÊ. TÃưnh Ä‘ỏº¿n thỏằi Ä‘iỏằƒm này là hặĂn 4 thÃĂng. Nỏº¿u gỏằi là õ€œcông tÃĂc mỏằ›iõ€ thÃơ thỏằ±c lòng mà nói, chỏằ‰ õ€œmỏằ›iõ€ vỏằ vỏằ‹ trÃư Ä‘ỏằ‹a lÃẵ thôi, còn công viỏằ‡c õ€œbiÃên tỏºưpõ€ Ä‘ÃÊ là õ€œchuýằ‡n thặ°ỏằng ngàỳ€. VÃơ phàm Ä‘ÃÊ là õ€œTrặ°ỏằŸng xÃÊõ€ thÃơ Ä‘ỏằu phỏºÊi biÃên tỏºưp tin bài cho õ€œxÃÊ viÃênõ€. BỏằŸi vỏºưy, tôi thỏºƠy õ€œcông tÃĂc mỏằ›iõ€ này là phÃạ hỏằÊp, thỏºưm chÃư tôi thỏºƠy Ä‘ÃÂy còn là nặĂi có nhiỏằu õ€œÄ‘ỏºƠt cÃĂtõ€ Ä‘ỏằƒ õ€œdỏằƠng vÃàõ€ vỏằ›i bỏºƠt cỏằâ ai Ä‘ÃÊ làm phóng viÃên thặ°ỏằng trú lÃÂu năm.


          Tuy nhiÃên, tỏằô sỳằ‘i ra biỏằƒn cÅâng không trÃĂnh khỏằi bỏằ‹ ngỏằÊp. Đỏºãc biỏằ‡t là khi biÃên tỏºưp tin, bài cỏằĐa cÃĂc PhÃÂn xÃÊ phÃưa Nam, do có nhiỏằu Ä‘ỏºãc thÃạ khÃĂc vỏằ›i miỏằn Bỏº¯c, chặ°a kỏằƒ là nhiỏằu phóng viÃên thặ°ỏằng trú hay dÃạng tỏằô Ä‘ỏằ‹a phặ°ặĂng nhiỏằu khi nhặ° Ä‘ÃĂnh Ä‘ỏằ‘ ngặ°ỏằi biÃên tỏºưp. Mong rỏº±ng trong thỏằi gian tỏằ›i, Ban BiÃên tỏºưp tin Trong nặ°ỏằ›c sỏºẵ chiỏº¿u cỏằ‘ cho tôi thi thúºÊng Ä‘ặ°ỏằÊc vào công tÃĂc ỏằŸ nhỏằ¯ng vÃạng miỏằn mÃơnh chặ°a biỏº¿t, Ä‘ỏằƒ õ€œbỏằ“i bỏằ•õ€ thÃêm thỏằ±c tiỏằ…n tôi Ä‘ang thiỏº¿u hỏằƠt.     


          Giỏằ¯a vỏằ‹ trÃư Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ và biÃên tỏºưp viÃên ỏằŸ Tỏằ•ng xÃÊ, anh thỏºƠy công viỏằ‡c nào õ€œkhóõ€ hặĂn? Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ có vai trò nhặ° thỏº¿ nào trong viỏằ‡c góp phỏºĐn nÃÂng cao chỏºƠt lặ°ỏằÊng thông tin và tỏºĂo Ä‘iỏằu kiỏằ‡n cho công tÃĂc biÃên tỏºưp ỏằŸ Tỏằ•ng xÃÊ Ä‘ặ°ỏằÊc thỳºưn lỏằÊi?


          RÃà ràng làm Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ õ€˜khóõ€ gỏºƠp bỏằ™i so vỏằ›i làm biÃên tỏºưp viÃên ỏằŸ Tỏằ•ng xÃÊ. Minh chỏằâng là hỏằ phỏºÊi gÃĂnh trỏằng trÃĂch õ€œÄỏºĂi diỏằ‡n TTXVN tỏºĂi Ä‘ỏằ‹a phặ°ặĂngõ€ nÃên có thỏằƒ vÃư hỏằ nhặ° là õ€œTỏằ•ng Tặ° lỏằ‡nhõ€ trÃên Ä‘ỏằ‹a bàn Ä‘ặ°ỏằÊc Tỏằ•ng xÃÊ giao phó. Công viỏằ‡c cỏằĐa hỏằ chỏº³ng khÃĂc gÃơ ngặ°ỏằi lao Ä‘ỏằ™ng nông nghiỏằ‡p, phỏºÊi biỏº¿t õ€œtrông trỏằi, trông Ä‘ỏºƠt, trông mÃÂỳ€ Ä‘ỏằƒ sỏºÊn xỳºƠt cho Ä‘ặ°ỏằÊc õ€œmÃạa màng bỏằ™i thự€. Còn biÃên tỏºưp viÃên chÃưnh là làm công viỏằ‡c õ€œchỏº¿ biỏº¿nõ€ kỏằ‹p thỏằi, không Ä‘ặ°ỏằÊc phÃâp Ä‘ỏằƒ sỏºÊn phỏºâm ỏºƠy bỏằ‹ giỏºÊm phỏºâm chỏºƠt, chỏºƠt lặ°ỏằÊng. Cho nÃên, biÃên tỏºưp viÃên õ€œnông nhànõ€ hặĂn so vỏằ›i Trặ°ỏằŸng phóng viÃên là Ä‘iỏằu dÄâ nhiÃên.


          Còn Ä‘ÃÊ là õ€œTỏằ•ng Tặ° lỏằ‡nhõ€, tỏºƠt ýº¿u Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ là ngặ°ỏằi giỏằ¯a vai trò quýº¿t Ä‘ỏằ‹nh sỏằ‘ng còn Ä‘ỏº¿n chỏºƠt lặ°ỏằÊng thông tin cỏằĐa PhÃÂn xÃÊ. Đỏằƒ có nhỏằ¯ng tÃĂc phỏºâm õ€œnhanh, đúng, trúng, haỳ€, trặ°ỏằ›c hỏº¿t yÃêu cỏºĐu hỏằ phỏºÊi là ngặ°ỏằi tinh thông vỏằ nghiỏằ‡p vỏằƠ bÃĂo chÃư, có bỏºÊn lÄânh chÃưnh trỏằ‹, am hiỏằƒu Ä‘ỏằ‹a bàn. Đỏºãc biỏằ‡t là nỏº¯m bỏº¯t thỏºƠu Ä‘ÃĂo và biỏº¿t cỏằƠ thỏằƒ hóa nhỏằ¯ng Ä‘ỏằ‹nh hặ°ỏằ›ng thông tin cỏằĐa Tỏằ•ng xÃÊ vào thỏằ±c tỏº¿ Ä‘ỏằ‹a phặ°ặĂng mỏằ™t cÃĂch sÃĂt, đúng. Rỏằ“i Ä‘ỏằ ra kỏº¿ húºĂch thông tin tỏằông thÃĂng, tỏằông tỳºĐn, thỏºưm chÃư tỏằông ngày. TrÃên cặĂ sỏằŸ đó tỏằ• chỏằâc cho phóng viÃên thỏằ±c hiỏằ‡n và hặĂn ai hỏº¿t Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ phỏºÊi là ngặ°ỏằi tiÃên phong, xỏằâng Ä‘ÃĂng là phóng viÃên chỏằĐ lỏằ±c. Mỏºãt khÃĂc, Ä‘iỏằu hỏằ không Ä‘ặ°ỏằÊc quÃên là phỏºÊi duýằ‡t tin, bài cỏằĐa phóng viÃên trặ°ỏằ›c khi chuýằƒn vỏằ Tỏằ•ng xÃÊ theo đúng quy chỏº¿ Ä‘ỏằ ra. Song thỏằ±c tỏº¿ Ä‘ÃĂng bỳằ“n Ä‘ÃÊ và Ä‘ang diỏằ…n ra, là nhiỏằu Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ lỏằ Ä‘i húºãc chỏằ‰ làm bỏằ•n phỏºưn này mỏằ™t cÃĂch chiỏº¿u lỏằ‡. VÃơ thỏº¿, không Ãưt sỏºÊn phỏºâm cỏằĐa PhÃÂn xÃÊ õ€œngô không ra ngô, khoai chỏº³ng ra khoaiõ€. Ngoài nỏằ™i dung thông tin vỏằƠn vỏºãt õ€œngỳằ™i nhặ° cặĂm thiự€, nhiỏằu tÃĂc phỏºâm cỏºƠu trúc tÃạy tiỏằ‡n, Ãẵ tỏằâ lan man, chỏºƠm phỏºây lung tung, ngôn tỏằô rỏºãt mỏằ™t giỏằng văn nóiõ€Ư


          VÃơ vỏºưy, tuy tôi mỏằ›i vỏằ làm biÃên tỏºưp viÃên trong thỏằi gian ngỏº¯n, nhặ°ng tôi cÅâng Ä‘ÃÊ thặ°ỏằng xuyÃên bỳằ™c lòng phỏºÊi õ€œcỏº¯t, chÃâmõ€ thỏºưm chÃư õ€œtrôi sôngõ€ kha khÃĂ tin, bài cỏằĐa cÃĂc phÃÂn xÃÊ. DÃạ biỏº¿t đó là tÃÂm sỏằâc cỏằĐa anh chỏằ‹ em, hặĂn nỏằ¯a tôi cÅâng là ngặ°ỏằi õ€œÄƒn mỏºãn phỏºÊi biỏº¿t thặ°ặĂng mÃăũ€, nhặ°ng cÅâng õ€œÄ‘ành lòng vỏºưy, rỏºĐu lòng vỏºưỳ€ trặ°ỏằ›c nhỏằ¯ng sỏºÊn phỏºâm chỏºƠt lặ°ỏằÊng quÃĂ thỏºƠp kÃâm.


          Xin Ä‘ặ°ỏằÊc phÃâp nói nhỏằ: Chuýằ‡n mÃÂu thỳºôn giỏằ¯a phóng viÃên và biÃên tỏºưp viÃên õ€œcÅâ nhặ° qỳºÊ Ä‘ỏºƠtõ€, vÃơ đó là quy lỳºưt tỏºƠt ýº¿u cỏằĐa sỏằ± phÃĂt triỏằƒn. NÃên vỏºƠn Ä‘ỏằ nÃÂng cao chỏºƠt lặ°ỏằÊng thông tin là cỏằ™ng Ä‘ỏằ“ng trÃĂch nhiỏằ‡m cỏằĐa cỏºÊ Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ và biÃên tỏºưp viÃên. Ngoài viỏằ‡c quy Ä‘ỏằ‹nh biÃên tỏºưp viÃên phỏºÊi kinh qua thỏằ±c tiỏằ…n húºĂt Ä‘ỏằ™ng ỏằŸ phÃÂn xÃÊ Ãưt nhỏºƠt là 3 năm trỏằŸ lÃên cỏằĐa Bỏằ™ BiÃên tỏºưp, theo tôi, biÃên tỏºưp viÃên còn phỏºÊi có tÃÂm và có tỏºĐm. Đỏằ‘i vỏằ›i Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ, hỏằ phỏºÊi làm tỏằ‘t khÃÂu biÃên tỏºưp Ä‘ỏºĐu tiÃên ỏằŸ phÃÂn xÃÊ. CÃĂc trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ phỏºÊi lúºĂi bỏằ quan niỏằ‡m cho rỏº±ng mÃơnh õ€œchỏằ‰ duýằ‡t nỏằ™i dungõ€ tin, bài cỏằĐa phóng viÃên mà thôi. Còn cỏºƠu trúc, cÃÂu chỏằ¯, hành vănõ€Ưra sao là õ€œviỏằ‡c cỏằĐa Ban biÃên tỏºưpõ€. Chỏº³ng thỏº¿ mà có Ä‘ỏằ“ng chÃư tÃơm gỏºãp tôi nói thỏº³ng: õ€œTrặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ làm thỏº¿ thÃơ cÃĂc ông bà biÃên tỏºưp ngỏằ“i chặĂi à?õ€! VÃơ vỏºưy, nÃên chăng Tỏằ•ng xÃÊ tỏằ• chỏằâc riÃêng mỏằ™t hỏằ™i nghỏằ‹ vỏằ công tÃĂc BiÃên tỏºưp vỏằ›i cÃĂc Trặ°ỏằŸng phÃÂn xÃÊ trong nặ°ỏằ›c, Ä‘ỏằƒ hai bÃên cÃạng Ä‘ỏằ‘i thúºĂi, chỏằ‰ ra nhỏằ¯ng khuýº¿t Ä‘iỏằƒm cỏºĐn khỏº¯c phỏằƠc, thỏºƠu hiỏằƒu nhau hặĂn, nhỏº±m mỏằƠc Ä‘Ãưch ngày càng nÃÂng cao hặĂn nỏằ¯a chỏºƠt lặ°ỏằÊng tin, bài trong nặ°ỏằ›c.


          Theo anh, viỏằ‡c luÃÂn chuýằƒn cÃĂn bỏằ™ thỏằ±c sỏằ± có tÃĂc dỏằƠng hay không? Nỏº¿u có thÃơ vÃơ sao và nỏº¿u không thÃơ vÃơ sao? Đỏằƒ viỏằ‡c luÃÂn chuýằƒn cÃĂn bỏằ™ mang lỏºĂi hiỏằ‡u qỳºÊ thiỏº¿t thỏằ±c, theo anh cỏºĐn phỏºÊi làm gÃơ?


          Chỏº³ng riÃêng gÃơ tôi, mà Ä‘a sỏằ‘ cÃĂn bỏằ™ Ä‘ỏºÊng viÃên Ä‘ỏằu thỏằôa nhỏºưn Ä‘ÃÂy là mỏằ™t chỏằĐ trặ°ặĂng Ä‘ỏằâng Ä‘ỏº¯n cỏằĐa ĐỏºÊng và Nhà nặ°ỏằ›c. RiÃêng Ä‘ỏằ‘i vỏằ›icÃĂc phÃÂn xÃÊ trong nặ°ỏằ›c, hiỏằ‡u qỳºÊ õ€œthỏằ±c mỏằƠc sỏằŸ thỏằ‹õ€ cỏằĐa công tÃĂc luÃÂn chuýằƒn cÃĂn bỏằ™ là lúºĂi bỏằ Ä‘ặ°ỏằÊc sỏằâc Ãơ, Ä‘ỏằ‹a phặ°ặĂng hóa và Ãưt nhiỏằu Ä‘ÃÊ phÃĂt huy năng lỏằ±c, sỏằŸ trặ°ỏằng sỏằŸ Ä‘úºÊn cỏằĐa tỏằông cÃĂn bỏằ™, phóng viÃên.


          VỏºƠn Ä‘ỏằ là làm thỏº¿ nào Ä‘ỏằƒ viỏằ‡c luÃÂn chuýằƒn cÃĂn bỏằ™ mang lỏºĂi hiỏằ‡u qỳºÊ ngày càng cao, trỏằŸ thành vỏºƠn Ä‘ỏằ bÃơnh thặ°ỏằng? Tuy là ngặ°ỏằi õ€œngúºĂi Ä‘ỏºĂũ€ cỏằĐa công tÃĂc tỏằ• chỏằâc cÃĂn bỏằ™, nhặ°ng tôi cÅâng xin mỏºĂnh dỏºĂn Ä‘ỏằ xỳºƠt nhặ° sau: Trặ°ỏằ›c hỏº¿t, khi tuýằƒn phóng viÃên mỏằ›i, Tỏằ•ng xÃÊ Ä‘iỏằu Ä‘ỏằ™ng hỏằ Ä‘i thặ°ỏằng trú phÃÂn xÃÊ thỏằi hỏºĂn 5 năm. Sau khi hỏº¿t thỏằi hỏºĂn, luÃÂn chuýằƒn Ä‘ỏº¿n phÃÂn xÃÊ khÃĂc 3 năm, theo qui Ä‘ỏằ‹nh tỏằô Ä‘ỏằ‹a bàn khó khăn vỏằ Ä‘ỏằ‹a bàn thỳºưn lỏằÊi và ngặ°ỏằÊc lỏºĂi.


          Äỏằ‘i vỏằ›i cÃĂn bỏằ™, phóng viÃên ỏằŸ Tỏằ•ng xÃÊ cÅâng thỏằ±c hiỏằ‡n nhặ° vỏºưy, Ä‘ỏằƒ xóa bỏằ tÃơnh trỏºĂng Ä‘ÃÊ công tÃĂc tỏºĂi Tỏằ•ng xÃÊ thÃơ cỏằâ ỏằŸ Tỏằ•ng xÃÊ. VÃư dỏằƠ: Phóng viÃên A sau 5 năm thặ°ỏằng trú ỏằŸ Lai ChÃÂu, Ä‘ặ°ỏằÊc Ä‘iỏằu vỏằ thặ°ỏằng trú 3 năm tỏºĂi ThÃĂi BÃơnh, Ä‘ỏằ•i chỏằ— cho phóng viÃên B tỏºĂi Ä‘ÃÂy cÅâng hỏº¿t thỏằi hỏºĂn lÃên thay cho phóng viÃên A. Sau khi hỏº¿t thỏằi hỏºĂn luÃÂn chuýằƒn, căn cỏằâ vào kỏº¿t qỳºÊ công tÃĂc, năng lỏằ±c, phỏºâm chỏºƠt cỏằĐa hỏằ có Ä‘ỏằƒ Ä‘ỏằ bỏºĂt tỏºĂi chỏằ—, húºãc Ä‘iỏằu chuýằƒn tiỏº¿p theo nguýằ‡n vỏằng cÃĂ nhÃÂn.


          RiÃêng nhỏằ¯ng cÃĂn bỏằ™, phóng viÃên có Ä‘ỏằ™ tỳằ•i tỏằô 40-50 Ä‘ÃÊ õ€œyÃên bỏằ gia thỏºƠtõ€. Tỏằ•ng xÃÊ ÃĂp dỏằƠng chÃưnh sÃĂch luÃÂn chuýằƒn trong thỏằi hỏºĂn 3 năm, sau đó trỏºÊ lỏºĂi Ä‘ỏằ‹a bàn cÅâ.


          Cỳằ‘i cÃạng, cỏºÊm ặĂn NSTT Ä‘ÃÊ tỏºĂo Ä‘iỏằu kiỏằ‡n cho tôi bỏằ™c bỏºĂch đôi Ä‘iỏằu. Có gÃơ còn nông cỏºĂn mong cÃĂc Ä‘ỏằ“ng chÃư, Ä‘ỏằ“ng nghiỏằ‡p lặ°ỏằÊng thỏằâ.


          Xin cỏºÊm ặĂn anh vỏằ nhỏằ¯ng Ä‘iỏằu anh Ä‘ÃÊ bỏằ™c bỏºĂch, mong anh tiỏº¿p tỏằƠc cỏằ™ng tÃĂc vỏằ›i NSTT.

Thanh Bình
(Theo Nội san Thông tấn, số 5-2006)

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Một thời để nhớ  (14/08/2006 08:15:35)

Viết báo có khó không? (14/08/2006 08:15:35)

Nhớ về lớp thông tấn khoá 8 (1968-1969)  (27/03/2006 15:40:01)

Chuýằ‡n cÅâ kỏằƒ lỏºĂi  (27/03/2006 15:40:01)

Điều quan trọng là lòng yêu nghề  (27/03/2006 15:40:01)

Làm báo ngày ấy - bây giờ  (27/03/2006 15:40:01)

Trở lại Trường Sơn  (27/03/2006 15:40:01)

Sự kết hợp nhiều thể loại  báo chí   (27/03/2006 15:40:01)

Phiếm luận về nghề báo  (27/03/2006 15:40:01)

Tôi yêu Ninh Bình  (27/03/2006 15:40:01)