1. TĂNG MỨC TRỢ CẤP ƯU ĐÃI ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG

Từ ngày 01/4/2015, mức chuẩn để xác định các mức trợ cấp, phụ cấp ưu đãi đối với người có công với cách mạng sẽ được điều chỉnh tăng từ 1.220.000 đồng lên 1.318.000 đồng.

Đây là nội dung chính của Nghị định số 20/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 của Chính phủ quy định mức trợ cấp, phụ cấp ưu đãi đối với người có công với cách mạng nhằm góp phần cải thiện đời sống của người có công với cách mạng và thân nhân của họ.

Trên cơ sở mức chuẩn nêu trên, mức phụ cấp, trợ cấp của các đối tượng người có công sẽ được tính như sau: Trợ cấp tiền tuất đối với thân nhân của 01 liệt sĩ là 1.318.000 đồng/tháng; trợ cấp tiền tuất đối với thân nhân của 2 liệt sĩ là 2.636.000 đồng/tháng; đối với thân nhân của 3 liệt sĩ trở lên, mức trợ cấp là 3.954.000 đồng/tháng; trợ cấp tiền tuất đối với vợ hoặc chồng liệt sĩ lấy chồng hoặc lấy vợ khác (diện không hưởng thêm trợ cấp tiền tuất nuôi dưỡng) là 1.318.000 đồng/tháng.

Bà mẹ Việt Nam Anh hùng sẽ hưởng trợ cấp tiền tuất hàng tháng theo mức trợ cấp tiền tuất đối với thân nhân liệt sĩ như trên và hưởng phụ cấp 1.105.000 đồng/tháng. Bên cạnh đó, mức trợ cấp đối với người phục vụ Bà mẹ Việt Nam Anh hùng sống ở gia đình là 1.318.000 đồng/tháng. Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến hưởng trợ cấp 1.105.000đồng/tháng.

Nghị định cũng quy định rõ liệt sĩ không còn người hưởng trợ cấp tiền tuất hàng tháng thì người thờ cúng liệt sĩ được hưởng trợ cấp thờ cúng là 500.000 đồng/năm.

Ngoài ra, trợ cấp ưu đãi đối với con của người có công với cách mạng theo quy định của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng không hưởng lương hoặc sinh hoạt phí khi đi học tại cơ sở giáo dục mầm non là 200.000 đồng/năm; tại cơ sở giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục thường xuyên, trường dự bị đại học, trường năng khiếu, trường lớp dành cho người tàn tật, khuyết tật là 250.000 đồng/năm; tại cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đại học, phổ thông dân tộc nội trú là 300.000 đồng/năm...

Nghị định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/4/2015.

2. TÁC PHẨM ĐIỆN ẢNH DÀNH CHO THIẾU NHI, DÂN TỘC THIỂU SỐ ĐƯỢC HƯỞNG THÊM NHUẬN BÚT KHUYẾN KHÍCH TỪ 5%-10%

Ngày 14/02/2015, Chính phủ ban hành Nghị định số 21/2015/NĐ-CP quy định về nhuận bút, thù lao đối với tác phẩm điện ảnh, mỹ thuật, nhiếp ảnh, sân khấu và các loại hình nghệ thuật biểu diễn khác.

Theo đó, nhuận bút đối với tác phẩm điện ảnh như phim truyện, phim tài liệu, phim khoa học, phim phóng sự, phim hoạt hình, không phân biệt vật liệu ghi hình, sẽ được trả cho các chức danh sáng tạo tác phẩm điện ảnh theo tỷ lệ phần trăm của chi phí sản xuất được duyệt.

Cụ thể, đối với phim truyện, tiền nhuận bút được trả cho chức danh biên kịch; đạo diễn; thiết kế âm thanh; nhạc sĩ và họa sĩ lần lượt bằng 2,25%- 2,75%; 2,5% - 3%; 1,7% - 2,1%; 1,5%- 1,9% và 1%- 1,2% chi phí sản xuất phim; đối với phim tài liệu, phim khoa học, mức tiền nhuận bút bằng 4,21% - 5,5% chi phí sản xuất được trả cho biên kịch, đạo diễn; 2,15% - 3% chi phí sản xuất được trả cho người quay phim; nhạc sĩ và người thiết kế âm thanh, mỗi người được hưởng nhuận bút bằng 0,86% - 1,4% chi phí sản xuất. Đối với phóng sự, mức nhuận bút đối với biên kịch, đạo diễn; người quay phim; người dựng phim và nhạc sĩ lần lượt là 2,7% - 3,2%; 2,2% - 2,5%; 0,3% - 0,4% và 0,6% - 0,7% chi phí sản xuất...

Trường hợp chuyển thể từ tác phẩm văn học, sân khấu và các loại hình tác phẩm thể hiện dưới hình thức tương tự khác sang kịch bản điện ảnh thì biên kịch chuyển thể hưởng từ 60-70% mức nhuận bút biên kịch của tác phẩm cùng thể loại quy định, phần còn lại được trả cho tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả của tác phẩm được sử dụng để làm tác phẩm chuyển thể.

            Đặc biệt, tác giả tác phẩm điện ảnh dành cho thiếu nhi, dân tộc thiểu số được hưởng thêm nhuận bút khuyến khích bằng 5%-10% mức nhuận bút của tác phẩm cùng loại. Trường hợp tác phẩm điện ảnh có chi phí sản xuất cao do các yêu cầu đặc biệt của thiết bị, vật liệu hoặc chi phí lớn khi quay bối cảnh tại nước ngoài, thì mức nhuận bút, thù lao cao nhất không quá 2 lần mức nhuận bút, thù lao của tác phẩm điện ảnh có chi phí sản xuất bình quân được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Nhuận bút đối với tác phẩm mỹ thuật sẽ do bên sử dụng tác phẩm thỏa thuận với tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả theo tỷ lệ phần trăm giá thành tác phẩm, nhưng không được vượt quá các mức được quy định. Cụ thể, đối với tác phẩm có giá thành đến 1 triệu đồng, mức nhuận bút không quá 60% giá thành tác phẩm; tác phẩm giá thành từ 1-5 triệu đồng, nhuận bút tác giả được hưởng không quá 60%-40% giá thành tác phẩm; tác phẩm có giá thành 9-10 tỷ đồng thì mức nhuận bút không quá 4,7%-4,5% giá thành tác phẩm. Ngoài ra, đối với tác phẩm có giá thành trên 10 tỷ đồng, nhuận bút được tính bằng mức nhuận bút của tác phẩm có giá thành 10 tỷ đồng và 1% của phần giá thành tác phẩm vượt quá 10 tỷ đồng.

Trường hợp tác giả chỉ vẽ mẫu, chưa thể hiện thành tác phẩm mẫu thì thì tác giả vẽ mẫu hưởng từ 50-70% mức nhuận bút quy định, phần còn lại được trả cho những người khác dựa vào mẫu vẽ để thể hiện thành tác phẩm mẫu.

Nghị định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/4/2015. 

VĂN BẢN CỦA CÁC BỘ, NGÀNH, ĐỊA PHƯÆ NG 

3. TỔNG CÔNG TY QUẢN LÝ BAY VN ĐƯỢC TẬN DỤNG NGUỒN LỰC NHÀ NƯỚC ĐỂ TỔ CHỨC KINH DOANH

Theo Thông tư liên tịch số 03/2015/TTLT-BGTVT-BTC ngày 27/02/2015 của Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Tài chính về hướng dẫn quản lý tài chính, giao kế hoạch cung ứng dịch vụ công ích bảo đảm hoạt động bay, ngoài việc thực hiện nhiệm vụ công ích Nhà nước giao, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam được tận dụng vốn, tài sản và các nguồn lực Nhà nước giao để tổ chức hoạt động kinh doanh theo quy định của pháp luật nhưng không được làm ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ công ích được Nhà nước giao theo quy định tại khoản 4 Điều 9 Nghị định số 130/2013/NĐ-CP của Chính phủ.

Cũng theo Thông tư nêu trên, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam được phép giữ lại 35% nguồn thu từ phí điều hành bay qua vùng trời và vùng thông báo bay, phần còn lại có trách nhiệm nộp vào ngân sách Nhà nước.

Trường hợp Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam sử dụng hết các nguồn vốn tự có mà còn thiếu để thực hiện nhiệm vụ công ích bảo đảm hoạt động bay theo đúng các chuẩn mực quốc tế, Tổng công ty xây dựng phương án cụ thể, báo cáo Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Tài chính phối hợp xem xét, có văn bản điều chỉnh tỷ lệ để lại nguồn thu phí cho phù hợp.

Hàng quý, năm, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam phải lập báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán thực hiện nhiệm vụ công ích, gửi Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính theo đúng quy định hiện hành.

Thông tư có hiệu lực thi hành kể từ ngày 12/4/2015.

4. CẤM PHA TRỘN HÓA CHẤT ĐỘC HẠI VÀO THỨC ĂN NUÔI ONG

Ngày 02/3/2015, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Thông tư số 08/2015/TT-BNNPTNT quy định về việc kiểm tra, giám sát vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm đối với sản xuất, kinh doanh mật ong xuất khẩu, trong đó yêu cầu các tổ chức, cá nhân nuôi ong chỉ được sử dụng thức ăn nuôi ong được phép lưu hành tại Việt Nam; nghiêm cấm việc pha trộn kháng sinh, hoóc môn và các hóa chất độc hại khác vào thức ăn nuôi ong.

Ngoài quy định nêu trên, các cơ sở nuôi ong; cơ sở thu gom, chế biến, kinh doanh mật ong phục vụ xuất khẩu chỉ được sử dụng những loại thuốc thú y có trong danh mục thuốc thú y được phép lưu hành tại Việt Nam; mật ong chỉ được khai thác sử dụng để làm thực phẩm khi tuân thủ đúng thời gian ngưng thuốc theo chỉ định của nhà sản xuất; phải thường xuyên thông báo diễn biến tình hình dịch bệnh của ong, tình hình sản xuất mật ong cho các cơ quan có liên quan để xử lý; đồng thời phải lập sổ theo dõi từng đàn ong để phục vụ cho công tác truy xuất nguồn gốc, theo dõi tình hình dịch bệnh trên ong, cách điều trị và sử dụng thuốc điều trị bệnh cho ong.

Những tổ chức, cá nhân nuôi ong để xuất khẩu, ngoài việc thực hiện các quy định của pháp luật về sử dụng thuốc thú y, thức ăn nuôi ong, còn phải thực hiện theo các yêu cầu của nước nhập khẩu.

Để đảm bảo chất lượng ong nuôi và mật ong, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu Cục Thú y tổ chức kiểm tra, đánh giá phân loại điều kiện vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm và lấy mẫu mật ong giám sát các chất tồn dư độc hại tại các cơ sở nuôi ong; cơ sở thu gom, chế biến, kinh doanh mật ong trong các tháng 2-4 và tháng 8-10 hàng năm. Trường hợp cần thiết, việc kiểm tra các cơ sở và lấy mẫu mật ong có thể được thực hiện đột xuất.

Trong Thông tư, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn còn hướng dẫn cách xử lý mật ong không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Cụ thể như đối với mật ong bị biến đổi về tính chất lý hóa sẽ được sử dụng làm nguyên liệu chưng cất cồn công nghiệp hoặc chế biến các sản phẩm không dùng cho người. Đối với mật ong vi phạm các chỉ tiêu kháng sinh cấm sử dụng, kim loại nặng vượt quá giới hạn cho phép thì tùy theo mức độ có thể áp dụng chuyển mục đích sử dụng hoặc tiêu hủy.

Thông tư có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/4/2015.

5. QUY ĐỊNH NGUYÊN TẮC ĐIỀU HÀNH HẠN NGẠCH NHẬP KHẨU MUỐI, TRỨNG NĂM 2015

Ngày 27/02/2015, Bộ Công thương ban hành Thông tư số 03/2015/TT-BTC quy định về nguyên tắc điều hành hạn ngạch thuế quan nhập khẩu đối với mặt hàng muối, trứng gia cầm năm 2015.

Theo đó, các đối tượng được phân giao hạn ngạch thuế quan nhập khẩu bao gồm: Mặt hàng muối được phân giao cho thương nhân trực tiếp sử dụng làm nguyên liệu sản xuất hóa chất và làm nguyên liệu sản xuất thuốc, sản phẩm y tế; mặt hàng trứng gia cầm được phân giao cho thương nhân có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh có nhu cầu nhập khẩu.

Lượng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu trứng gia cầm như trứng gà, trứng vịt, ngan... (trứng thương phẩm không có phôi) năm 2015 là 46.305 tá được phân giao cho thương nhân có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh có nhu cầu nhập khẩu. Đối với mặt hàng muối, hạn ngạch thuế quan nhập khẩu là 102.000 tấn, được phân giao cho thương nhân trực tiếp sử dụng làm nguyên liệu sản xuất hóa chất và làm nguyên liệu sản xuất thuốc, sản phẩm y tế.

Thông tư có hiệu lực thi hành kể từ ngày 27/02/2015 đến hết ngày 31/12/2015.

6. MỞ RỘNG ĐỐI TƯỢNG ĐƯỢC ĐÀO TẠO Ở NƯỚC NGOÀI BẰNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TỪ NĂM 2015-2017

Ngày 10/3/2015, Bộ Giáo dục và Đào tạo và Bộ Tài chính ban hành Thông tư liên tịch số 05/2015/TTLT-BGDĐT-BTC hướng dẫn tuyển sinh và chế độ tài chính thực hiện Quyết định số 599/QĐ-TTg ngày 17/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ về Đề án "Đào tạo cán bộ ở nước ngoài bằng ngân sách nhà nước giai đoạn 2013 - 2020" (Đề án 599).

Theo đó, từ năm 2015 - 2017, sẽ tuyển mới những học sinh đạt giải Olympic quốc tế; học sinh có năng khiếu đặc biệt trong lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật, thể dục - thể thao và giảng viên các cơ sở giáo dục đại học; cán bộ, công chức, viên chức đang làm việc tại các cơ quan nghiên cứu khoa học và công nghệ, các bộ, ngành, cơ quan Nhà nước đi học đại học và thạc sĩ toàn thời gian ở Anh, Đức, Hoa Kỳ, Nga, Nhật Bản, Úc, Pháp... hoặc theo phương thức phối hợp - một phần thời gian đào tạo trong nước và một phần thời gian đào tạo ở nước ngoài.

Để được dự tuyển, ứng viên phải có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, đủ sức khỏe để đi học nước ngoài; có trình độ ngoại ngữ tương đương trình độ B1 (đối với trình độ đại học) hoặc B2 trở lên (đối với trình độ thạc sĩ), do cơ quan khảo thí quốc tế có thẩm quyền cấp trong thời hạn 02 năm tính đến thời điểm dự tuyển; có cam kết hoàn thành nghĩa vụ học tập và về nước phục vụ sau khi tốt nghiệp theo quy định, được cơ quan công tác hoặc gia đình xác nhận; đã tốt nghiệp trung học phổ thông và đang học đại học năm nhất hoặc năm hai tại vào thời điểm ban hành thông báo tuyển sinh (với đối tượng đi học đại học) hoặc phải dưới 35 tuổi tính đến ngày ban hành thông báo tuyển sinh (với đối tượng dự tuyển học thạc sĩ)...

Kết quả xét tuyển căn cứ vào thành tích đạt giải thưởng quốc tế, kết quả kỳ thi trung học phổ thông quốc gia, điểm trung bình kết quả học tập của các kỳ học tại trường đại học đang học, điểm ngoại ngữ, điểm trung bình 03 năm trung học phổ thông hoặc thâm niên công tác, ngành đăng ký đi học, kết quả tốt nghiệp đại học, công trình nghiên cứu khoa học và đánh giá, thứ tự ưu tiên theo đề nghị của cơ quan giới thiệu dự tuyển trường hợp đăng ký học trình độ thạc sĩ...

Để các thí sinh nắm rõ ngành học và có định hướng về nghề nghiệp sau này, Thông tư cũng quy định rõ về các ngành học. Cụ thể, đối với trình độ đại học, ứng viên trúng tuyển sẽ được gửi đi học các nhóm ngành học sinh đã đoạt giải Olympic quốc tế, đoạt giải quốc tế trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao. Đối với trình độ thạc sĩ, ưu tiên tuyển sinh và đào tạo theo ngành, nhóm ngành trong nước chưa có khả năng đào tạo... bao gồm: công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới, công nghệ chế tạo máy và tự động hóa, công nghệ môi trường...

Lưu học sinh phải bồi hoàn toàn bộ chi phí đào tạo nếu không hoàn thành chương trình đào tạo, không chấp hành hoặc chưa chấp hành đầy đủ thời gian làm việc được quy định theo sự phân công của cơ quan cử đi đào tạo sau khi hoàn thành chương trình đào tạo.

Thông tư liên tịch có hiệu lực thi hành từ 24/4/2015.

7. SỬ DỤNG MÁY IN MÀU PHẢI ĐĂNG KÝ VỚI SỞ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG

            Ngày 06/3/2015, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Thông tư số 03/2015/TT-BTTTT quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số Điều, khoản của Nghị định số 60/2014/NĐ-CP ngày 19/6/2014 của Chính phủ quy định về hoạt động in, trong đó yêu cầu các cơ quan, tổ chức trước khi sử dụng máy photocopy màu, máy in có chức năng photocopy màu phải đăng ký với Sở Thông tin và Truyền thông sở tại.

            Các cơ quan, tổ chức muốn chuyển nhượng máy photocopy màu, máy in có chức năng màu phải được Sở Thông tin và Truyền thông nơi đã đăng ký máy xác nhận; trường hợp muốn thanh lý các máy này phải có văn bản thông báo đến Sở Thông tin và Truyền thông nơi đăng ký máy, đồng thời nộp lại Giấy xác nhận đăng ký máy.

Cũng theo Thông tư, cơ sở in bị thu hồi và nộp lại giấy phép trong các trường hợp sau: hết thời hạn 06 tháng kể từ ngày được cấp giấy phép hoạt động in mà cơ sở in không đầu tư đủ thiết bị và không gửi bản sao chứng từ mua, thuê mua thiết bị quy định tại Điểm c Khoản 2 Điều 12 Nghị định số 60/2014/NĐ-CP; trên 12 tháng kể từ ngày được cấp giấy phép hoạt động in mà cơ sở in không hoạt động; cơ sở in chấm dứt hoạt động hoặc chia tách, sáp nhập, giải thể, bị phá sản.

Thông tư có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/5/2015.

DỰ THẢO BỘ LUẬT DÂN SỰ (SỬA ĐỔI) 

Phần thứ Tư gồm 04 Chương, 56 Điều (từ Điều 615 đến Điều 670) quy định về quyền thừa kế, thời điểm mở thừa kế, di sản, người thừa kế, không có quyền hưởng di sản, quản lý di sản; điều kiện có hiệu lực của di chúc, quyền của người lập di chúc, hình thức của di chúc, di chúc chung của vợ chồng, hiệu lực pháp luật của di chúc, người thừa kế không phụ thuộc vào di chúc, di sản dùng vào việc thờ cúng, di tặng; những trường hợp thừa kế theo pháp luật, người thừa kế theo pháp luật, thừa kế thế vị và thanh toán phân chia di sản...Những điểm sửa đổi, bổ sung đáng chú ý ở Phần này như sau:

- Sửa đổi quy định về từ chối nhận di sản hoặc thay đổi quyết định từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản. Cụ thể, trong thời gian chưa chia di sản thừa kế mà người đã từ chối nhận di sản thay đổi ý kiến và muốn nhận di sản thì vẫn được nhận, nếu tất cả những người thừa kế khác đồng ý.

- Sửa đổi một số quy định về thừa kế theo di chúc:

+Về người lập di chúc và điều kiện có hiệu lực của di chúc: người lập di chúc phải là người thành niên, từ đủ 15 đến chưa đủ 18 tuổi; được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc; người lập di chúc hoàn toàn tự nguyện. Mục đích, nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội và phải theo quy định tại Điều 632 của Bộ luật này.

+Hình thức di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên và di chúc phải được công chứng, chứng thực.

- Sửa đổi quy định về di chúc chung của vợ chồng theo hướng trong trường hợp vợ, chồng lập di chúc chung mà có một người chết trước, thì chỉ phần di chúc liên quan đến phần di sản của người chết trong tài sản chung có hiệu lực pháp luật; nếu vợ, chồng có thoả thuận trong di chúc về thời điểm có hiệu lực của di chúc là thời điểm người sau cùng chết, thì di sản của vợ, chồng theo di chúc chung chỉ được phân chia từ thời điểm đó, thay cho quy định hiện hành là di chúc chung của vợ chồng có hiệu lực từ thời điểm người sau cùng chết.

- Không quy định về thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế thay cho quy định của Luật hiện hành là 10 năm để tôn trọng, bảo vệ quyền sở hữu của người thừa kế đối với di sản.

            - Sửa đổi quy định về việc hạn chế phân chia di sản theo hướng: nếu người vợ/chồng còn sống chứng minh được việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của họ và gia đình, thì họ có quyền yêu cầu tòa án gia hạn trong trường hợp đã hết thời hạn 3 năm theo quyết định của tòa án mà tình trạng cuộc sống của vợ/chồng và gia đình vẫn khó khăn nghiêm trọng thay vì chỉ 3 năm như quy định hiện hành.

GIẢI ĐÁP PHÁP LUẬT