Sổ tay phóng viên
Chiều mưa Cuala Lămpơ
(06/03/2007 10:14:20)
Con đường từ sân bay vào trung tâm thành phố Cuala Lămpơ, thủ đô Malaixia đang trải dài dưới nắng, bỗng nhiên trời đổ mưa. Không có những đám mây đen, cũng chẳng có cơn giông báo hiệu mưa đến. Những giọt mưa ban đầu mới chỉ lác đác, sau mưa nặng dần, rồi xối xả. Song bầu trời cũng không vì thế mà tối đi. Mưa như trút nước, nhưng thật kỳ lạ, chỉ ít phút sau, mưa đột ngột ngừng hẳn. Đường phố trở nên sạch hơn. Cây lá hai bên đường như xanh hơn. Người lái xe của hãng thông tấn Bernama đón chúng tôi cho biết ở Malaixia đang là - mùa mưa. Mùa mưa bắt đầu từ tháng 11 và kéo dài đến tháng 2 năm sau, nên cứ chiều đến là mưa. Người dân ở đây đã quen với những cơn mưa bất chợt như vậy nên trong hành trang của họ bao giờ cũng có chiếc ô.
Qỷãê lẳ trong thõ»i gian õ»ă Cuala Lẵƒmpặâ, tham dõ»± Chặ°ặâng trẳ¬nh giao lặ°u phẳ³ng viẳàn ASEAN, chẳãng tẳ´i ẵ‘ẳê chõ»©ng kiõã¿n nhiõ»u trõãn mặ°a chiõ»u tặ°ặâng tõ»±. Cẳ³ nhõ»¯ng trõãn mặ°a chõ»‰ trong ẳt phẳãt, song cắ©ng cẳ³ trõãn kẳ©o dẳ i mõ»Êt ẵ‘ẳ´i giõ». Mặ°a cẳ³ lẳãc nhõ» nhặ°ng thi thụãêng cắ©ng cẳ³ nhõ»¯ng trõãn mặ°a nhặ° trẳãt nặ°õ»Ơc, sõãơm chõ»Ơp ẵ‘ẳ¬ ẵ‘oẳ ng. Cẳ³ lõã½ do ẵ‘ẳê quen võ»Ơi ẵ‘iõ»u kiõ»‡n thõ»i tiõã¿t nẳàn dặ°õ»ng nhặ° mặ°a khẳ´ng õãênh hặ°õ»ăng ẵ‘õã¿n sinh hụãât cõ»ưa thẳ nh phõ»‘ nẳ y nhiõ»u lõã¯m.
Chẳãng tẳ´i cẳ³ dõ»‹p ra ẵ‘ặ°õ»ng sau cặân mặ°a tõ»‘i. ẳ”tẳ´ ẵ‘ẳ´ng ẵ‘õã¿n mõ»©c gẳđy tõã¯c nghõã½n tõãâi mõ»Êt ẵ‘ặ°õ»ng phõ»‘ õ»ă trung tẳđm thẳ nh phõ»‘. Ngặ°õ»i ẵ‘i lõãâi tõãơp nõãp mõã·c dẳ¹ khi ẵ‘ẳ³ ẵ‘ẳê gõãưn 11 giõ» ẵ‘ẳàm. Cẳâc quẳân xẳâ võã«n ẵ‘ẳ´ng ẵ‘ẳãc. õ»ž ẵ‘ẳđy cẳ³ khẳâ nhiõ»u du khẳâch tõ»« Trung ẵẳ´ng ẵ‘õã¿n. Nhõ»¯ng cẳ´ gẳâi Trung ẵẳ´ng, mõã·c ẵ‘õ»“ ẵ‘en, trẳ¹m khẵƒn kẳn ẵ‘õãưu, chõ»‰ ẵ‘õ»ƒ hõ»ă mõ»Âi khuẳ´n mõã·t ẵ‘õã¹p nhặ° ẵõ»©c mõã¹ võ»Ơi ẵ‘ẳ´i mõã¯t to, ẵ‘en trẳ²n khoẳâc tay bõãân trai ẵ‘i dõãâo trẳàn hẳ¨ phõ»‘, hẳãt hõ»“n nhiõ»u ngặ°õ»i, kõ»ƒ cõãê phõ»ơ nõ»¯.
Trong khuẳ´n khõ»• Chặ°ặâng trẳ¬nh giao lặ°u, chẳãng tẳ´i ẵ‘ẳê ẵ‘õã¿n thẵƒm hẳêng Thẳ´ng tõãơn qỷ»‘c gia nặ°õ»Ơc chõ»ư nhẳ (Bernama), thẵƒm tẳ²a sụãân bẳâo Star (Ngẳ´i sao), thẵƒm ẵẳ i Phẳât thanh vẳ Truý»n hẳ¬nh Malaixia.
Tõ»« tõãưng 12 cõ»ưa trõ»ơ sõ»ă Bernama nhẳ¬n xỷ»‘ng, thõ»ư ẵ‘ẳ´ Cuala Lẵƒmpặâ trẳ´ng thõãt ẵ‘õã¹p. Nhõ»¯ng con ẵ‘ặ°õ»ng mõ»Êt chiõ»u trõãêi dẳ i. Hai bẳàn ẵ‘ặ°õ»ng cẳ³ nhõ»¯ng khu ẵ‘õãơt cao, cẳđy mõ»c nhặ° rõ»«ng, nhõ»¯ng con phõ»‘ nhõ» ngụã±n ngoẳ¨o nhặ°ng cẳ³ quy hụãâch, khiõã¿n du khẳâch cẳ³ cõãêm giẳâc võ»«a ẵ‘i võ»«a ẵ‘ặ°õ»êc thặ° giẳên. Cuala Lẵƒmpặâ nhẳ¬n trẳàn cao nhặ° lõ»t thõ»m xung quanh vẳ¹ng ẵ‘õ»“i nẳãi.
Bernama ẵ‘ặ°õ»êc thẳ nh lõãp nẵƒm 1967 vẳ bõã¯t ẵ‘õãưu ẵ‘i vẳ o hụãât ẵ‘õ»Êng phẳđn xẳê tõãâi tõãơt cõãê cẳâc bang õ»ă Malaixia vẳ cẳ³ phẳ³ng viẳàn thặ°õ»ng trẳã tõãâi Giacacta (Inẵ‘ẳ´nẳàxia), Xinhgapo, Oasinhton (Mõ»¹), ẵõã¯cca (Bẵƒnglaẵet), Niu ẵẳàli (õãôn ẵõ»Ê), Manila (Philippin), Luẳđn ẵẳ´n (Anh) vẳ Vancuvặâ (Canaẵ‘a). Phõãưn lõ»Ơn cẳâc bẳâo õ»ă Malaixia, cẳâc phặ°ặâng tiõ»‡n thẳ´ng tin ẵ‘iõ»‡n tõ» vẳ cẳâc cặâ quan thẳ´ng tõãơn qỷ»‘c tõã¿ ẵ‘õ»u mua tin dẳ i hõãân cõ»ưa Bernama. ẵẳđy lẳ nặâi phẳât hẳ nh tin tõ»©c chẳnh cõ»ưa Malaixia, ẵ‘õ»“ng thõ»i cẳ³ cẳâc bẳ i chuyẳàn ẵ‘õ» sẳđu vẳ tin tõ»©c phõ»ơc võ»ơ ẵ‘õ»‘i ngụãâi.
Bernama cẳ³ mõ»Êt Ban biẳàn tõãp do Tõ»•ng biẳàn tõãp phõ»ơ trẳâch. Dặ°õ»Ơi ban nẳ y lẳ hai phẳ²ng gõ»“m phẳ²ng tin Tõ»•ng hõ»êp vẳ Phẳ²ng tin Kinh tõã¿. Hai ngẳ´n ngõ»¯ ẵ‘ặ°õ»êc sõ» thẳ´ng dõ»ơng lẳ tiõã¿ng Anh vẳ Mẳêlai. Thõ»i gian gõãưn ẵ‘ẳđy, Bernama sõ» dõ»ơng thẳàm tiõã¿ng Trung vẳ tiõã¿ng õãđrõãp. Trong phẳ²ng tin Tõ»•ng hõ»êp, cẳâc phẳ³ng viẳàn ẵ‘ặ°a tin võ» nhõ»¯ng sõ»± kiõ»‡n chẳnh trõ»‹, trõãt tõ»± an ninh, vẳ thõ»ƒ thao. Ngoẳ i ra, hẳêng thẳ´ng tõãơn nẳ y cẳ²n cẳ³ Ban õãênh - nặâi cung cõãơp nhõ»¯ng bõ»©c õãênh chõãơt lặ°õ»êng cao, cẳ³ Trung tẳđm nghe nhẳ¬n giõ»Ơi thiõ»‡u nhõ»¯ng sõ»± kiõ»‡n lõ»Ơn õ»ă trong nặ°õ»Ơc vẳ qỷ»‘c tõã¿, nhõ»¯ng cỷ»Êc phõ»ng võãơn ẵ‘õã·c biõ»‡t, nhõ»¯ng bõãên phim tẳ i liõ»‡u, thõ»i sõ»±, phim qỷãêng cẳâo, tin giõ» chẳ³tó€¦ vẳ Bẳâo õãênh, nặâi bõãân cẳ³ thõ»ƒ tẳ¬m hiõ»ƒu ẵ‘õãơt nặ°õ»Ơc Malaixia qua nhõ»¯ng bõ»©c õãênh.
Bernama cẳ³ Website cõ»a sõ»• nhẳ¬n ra thõã¿ giõ»Ơi, cung cõãơp thẳ´ng tin 24/24, cẳ³ thặ° viõ»‡n ẵ‘iõ»‡n tõ» cung cõãơp thẳ´ng tin võ» Malaixia tõ»« nẵƒm 1968 ẵ‘õã¿n nay, cẳ³ hõ»‡ thõ»‘ng thẳ´ng tin trẳàn Internet, giõ»Ơi thiõ»‡u nhõ»¯ng tin nhanh cõãp nhõãt tõ»«ng phẳãt. Hẳêng cẳ²n cẳ³ cõãê mõ»Êt bõ»Ê phõãn lẳ m tin theo yẳàu cõãưu qua hõ»‡ thõ»‘ng nhõã¯n tin SMS, cẳ³ Phẳ²ng quan hõ»‡ ẵ‘õ»‘i ngụãâi, quan hõ»‡ cẳ´ng cõ»Êng vẳ cẳ³ Cõ»ơc kõ»¹ thỷãt ẵ‘õãêm nhiõ»‡m cẳ´ng tẳâc tin hõ»c - thẳ´ng tin, phẳât triõ»ƒn phõãưn mõ»m.
Tõ»•ng giẳâm ẵ‘õ»‘c Bernama Syed jaafar cho biõã¿t hẳêng thẳ´ng tõãơn cõ»ưa Malaixia cẳ³ tõãơt cõãê 200 ngặ°õ»i. Bernama cung cõãơp tin tõ»©c cho ẵẳ i Truý»n hẳ¬nh vẳ Phẳât thanh trõ»±c thỷ»Êc chẳnh phõ»ư Malaixia, ẵ‘õ»“ng thõ»i cẳ²n lẳ ngỷ»“n cung cõãơp tin cho hặân 30 ẵ‘ẳ i phẳât thanh ẵ‘õ»‹a phặ°ặâng.
Tõãâi toẳ sụãân bẳâo Star, chẳãng tẳ´i ẵ‘ặ°õ»êc quý»n Tõ»•ng biẳàn tõãp tõãp ẵ‘oẳ n bẳâo chẳ Star, ẳ´ng Michael Aeria tiõã¿p vẳ giõ»Ơi thiõ»‡u võ» quẳâ trẳ¬nh hẳ¬nh thẳ nh vẳ phẳât triõ»ƒn cõ»ưa tõ» bẳâo. ẵẳđy lẳ tõ» nhõãt bẳâo phẳât hẳ nh bõã±ng tiõã¿ng Anh rõ»Êng rẳêi nhõãơt õ»ă Malaixia võ»Ơi sõ»‘ lặ°õ»êng ẵ‘õ»Êc giõãê ặ°õ»Ơc tẳnh khụãêng 1,1 triõ»‡u ngặ°õ»i mõ»Âi ngẳ y. Tõ» bẳâo nẳ y phẳât triõ»ƒn khẳ´ng ngõ»«ng, tõ»« chõ»Â lặ°õ»êng phẳât hẳ nh khụãêng 50 nghẳ¬n sõ»‘ vẳ o nhõ»¯ng nẵƒm 70 cõ»ưa thõã¿ kõ»· trặ°õ»Ơc, nay con sõ»‘ nẳ y ẵ‘ẳê lẳàn tõ»Ơi 300 nghẳ¬n. Hiõ»‡n bẳâo cẳ³ mõãâng phẳât hẳ nh rõ»Êng rẳêi trẳàn toẳ n thõã¿ giõ»Ơi, cẳ³ bẳâo ẵ‘iõ»‡n tõ», cẳ³ hõ»‡ thõ»‘ng nhõã¯n tin SMS cho cẳâc ẵ‘iõ»‡n thụãâi di ẵ‘õ»Êng khi cõãưn tẳ¬m hiõ»ƒu tin tõ»©c trong nặ°õ»Ơc vẳ qỷ»‘c tõã¿ trong ngẳ y. Star trõ»ă thẳ nh thẳ nh viẳàn cõ»ưa Mõãâng tin tõ»©c chẳđu ẳ (ANN) vẳ o nẵƒm 1999, trao ẵ‘õ»•i thẳ´ng tin vẳ nghiõ»‡p võ»ơ phẳât triõ»ƒn bẳâo chẳ trong khu võ»±c.
Gõãưn giõ»‘ng nhặ° mõ»i tẳ²a sụãân bẳâo cõ»ưa ta, cặâ cõãơu cõ»ưa bẳâo Star cắ©ng gõ»“m cẳâc bõ»Ê phõãn chuyẳàn trẳâch viõ»‡c tuý»ƒn dõ»ơng nhẳđn lõ»±c, ẵ‘ẳ o tõãâo; hụãât ẵ‘õ»Êng qỷãêng cẳâo, tiõã¿p thõ»‹, cẳ´ng tẳâc bõãêo võ»‡, phẳât hẳ nh (thẳ´ng qua cẳâc phặ°ặâng tiõ»‡n giao thẳ´ng nhặ° mẳây bay, ẳ´tẳ´, xe mẳây, qua hõ»‡ thõ»‘ng khẳâch sõãân, bặ°u ẵ‘iõ»‡n, cẳâc ẵ‘õ»‹a phặ°ặâng vẳ cẳâc cõ»a hẳ ng), cẳ³ bõ»Ê phõãn biẳàn tõãp, bõ»Ê phõãn sõãên xỷãơt, in õãơn, bõ»Ê phõãn kõã¿ toẳân - tẳ i võ»ơ, bõ»Ê phõãn kiõ»ƒm toẳân nõ»Êi bõ»Ê, bõ»Ê phõãn tin hõ»c vẳ bõ»Ê phõãn kõ»¹ thỷãt - sõ»a chõ»¯a.
õãôn tặ°õ»êng nhõãơt lẳ khi thẵƒm bõ»Ê phõãn biẳàn tõãp cõ»ưa bẳâo Star, chẳãng tẳ´i thõãơy mõ»Êt tõãơm bõãêng lõ»Ơn treo trẳàn tặ°õ»ng, trẳàn ẵ‘ẳ³, mõ»Êt nõ»a dẳân nhõ»¯ng mõã©u bẳâo, to cẳ³, nhõ» cẳ³, võ»Ơi nhõ»¯ng dẳ²ng chõ»¯ ẵ‘ặ°õ»êc khoanh trẳ²n bõã±ng bẳãt dõãâ: ó€ƯKhẳ´ng nẳàn ẵ‘ặ°a tin nẳ yó€, ó€ƯTin nẳ y mang tẳnh bõãâo lõ»±c quẳâó€, ó€ƯTẳt nẳ y khẳ´ng hayó€, ó€ƯTẳt chặ°a chỷã©nó€, ó€ƯChi tiõã¿t nẳ y khẳ´ng cõãưnó€, ó€ƯTrẳânh ẵ‘ặ°a nhõ»¯ng con sõ»‘ thõã¿ nẳ y vẳ¬ cẳ³ thõ»ƒ gẳđy tranh cẳêió€ó€¦ Cẳ²n nõ»a kia cõ»ưa tõãơm bõãêng lõãâi dẳân nhõ»¯ng mõã©u bẳâo cõã¯t võ»Ơi dẳ²ng bẳãt dõãâ gõãâch dặ°õ»Ơi: ó€ƯTin nẳ y tõ»‘tó€, ó€ƯTẳt nẳ y hayó€, ó€ƯCõãưn duy trẳ¬ nhõ»¯ng bẳ i viõã¿t tõ»‘t nhặ° thõã¿ nẳ yó€,v.vó€¦
Chẳãng tẳ´i ẵ‘ẳê thẵƒm ẵẳ i Phẳât thanh vẳ ẵẳ i Truý»n hẳ¬nh Malaixia, hai tẳ²a nha nõã±m cẳâch nhau mõ»Êt khụãêng sẳđn rõ»Êng. Hụãât ẵ‘õ»Êng cõ»ưa cẳâc ban biẳàn tõãp cõ»ưa hai cặâ quan nẳ y cắ©ng gõãưn nhặ° cõ»ưa ta, song õãơn tặ°õ»êng nhõãơt lẳ phẳ²ng thu ẳđm cõ»ưa ẵẳ i Phẳât thanh vẳ nhõ»¯ng trặ°õ»ng quay cõ»ưa ẵẳ i Truý»n hẳ¬nh. Nẳ³i lẳ phẳ²ng thu ẳđm, nhặ°ng phẳ²ng nẳ y cắ©ng tặ°ặâng tõ»± mõ»Êt trặ°õ»ng quay cõ»ưa ẵẳ i Truý»n hẳ¬nh, cẳ³ rõãơt nhiõ»u dẳêy ghõã¿ dẳ nh cho thẳnh giõãê vẳ cẳ³ nhiõ»u trang thiõã¿t bõ»‹ hiõ»‡n ẵ‘õãâi treo lặâ lõ»ng trẳàn cao. ẵẳ i Truý»n hẳ¬nh Malaixia cẳ³ nhiõ»u trặ°õ»ng quay, tẳ¹y theo chặ°ặâng trẳ¬nh thõ»i sõ»±, thõ»ƒ thao hay dẳ nh cho nhõ»¯ng cỷ»Êc phõ»ng võãơnó€¦ vẳ trặ°õ»ng quay nẳ o cắ©ng ẵ‘ặ°õ»êc trang trẳ rõãơt bõã¯t mõã¯t. õ»ž ẵ‘ẳđy cẳ³ tõ»Ơi 4 phẳ²ng trang ẵ‘iõ»ƒm rõ»Êng rẳêi võ»Ơi nhiõ»u tõãơm gặ°ặâng vẳ mõ»Êt gian chõ»©a ẵ‘õãưy qỷãưn ẳâo mẳ nõã¿u khẳ´ng ẵ‘ặ°õ»êc giõ»Ơi thiõ»‡u trặ°õ»Ơc, bõãân sõã½ lõãưm tặ°õ»ăng mẳ¬nh bõ»‹ lõãâc vẳ o mõ»Êt shop thõ»i trang bõ»ăi cặâ man nẳ o lẳ qỷãưn ẳâo, khẵƒn, mắ©, vẳây ẵ‘õ»ư lụãâi, ẵ‘õ»ư ẵ‘õ»ƒ phõ»ơc võ»ơ cho mõ»i chặ°ặâng trẳ¬nh truý»n hẳ¬nh, ẵ‘õã·c biõ»‡t lẳ cẳâc chặ°ặâng trẳ¬nh giõãêi trẳ.
Hẳ´m chẳãng tẳ´i rõ»i Malaixia, trõ»i cắ©ng mặ°a lõãơt phõãơt nhặ°ng chõ»‰ ẵ‘õ»ư ẵ‘õ»ƒ thõãơm ặ°õ»Ơt ẵ‘ặ°õ»ng. Nhõ»¯ng giõ»t mặ°a trong trõã»o lẳ m tõ»‘t tặ°ặâi thẳàm cỷ»Êc sõ»‘ng cõ»ưa ngặ°õ»i dẳđn Malaixia, ẵ‘õãơt nặ°õ»Ơc sõã½ kõ»· niõ»‡m lõãưn thõ»© 50 ngẳ y thẳ nh lõãp vẳ o nẵƒm 2007 vẳ cắ©ng lẳ Nẵƒm du lõ»‹ch cõ»ưa Malaxia, dõ»± kiõã¿n sõã½ ẵ‘ẳ³n khụãêng 20 triõ»‡u du khẳâch võ»Ơi doanh thu trẳàn 35 tõ»· USD, mõ»Êt khụãên thu ẵ‘ẳâng kõ»ƒ cõ»ưa nặ°õ»Ơc nẳ y.
CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:
Những nội dung mới của luật BHXH (15/01/2007 09:05:08)
Tôi đi, viết và mơ... (15/01/2007 09:00:32)
Bạn phải tự yêu và tự học. Không ai có thể yêu thay và học thay! (15/01/2007 08:58:18)
Những nội dung mới của Luật BHXH (13/12/2006 10:57:46)
Nghề báo đã cho tôi gặp những con người như thế (13/12/2006 10:56:04)
Viết cái gì? (Tiếp theo kỳ trước) - Cái bất thường và ý nghĩa xã hội của tin tức (13/12/2006 10:54:45)
Nhà báo Lê Việt Thảo - người anh lớn trong bước đầu cầm bút của tôi (13/12/2006 10:35:42)
Xử phạt những vi phạm các quy định về sử dụng thẻ nhà báo (08/11/2006 09:08:29)
Tôi đi viết phóng sự điều tra (07/11/2006 15:54:13)
Viết cái gì? (07/11/2006 15:42:16)
