Thứ ba, ngày 21/10/2025

Sổ tay phóng viên

Xu hướng báo chí định dạng âm thanh


(09/09/2024 13:55:16)

Sáng tạo báo chí không nhất thiết giới hạn trong văn bản. Âm thanh cũng đang là mô hình được ưa thích, đáng tin cậy khi truyền tải thông tin. Theo Viện nghiên cứu báo chí Reuters, 72% cơ quan báo chí đầu tư vào âm thanh trong năm 2023 như là cách mới để thu hút người đăng ký dài hạn và người dùng mới. Thông tin này cũng phù hợp với dữ liệu trong Báo cáo tương tác âm thanh của Beyond Words: 46% người Mỹ nghe nội dung âm thanh hằng ngày vào năm 2022, với tỷ lệ âm thanh đọc nội dung là 51%. Vì thế, các cơ quan báo chí có xu hướng tập trung vào mảng âm thanh bởi nhu cầu nội dung báo chí âm thanh của công chúng đang tăng cao.


Báo chí ghi chú âm thanh
 
Với việc chuyển đổi từ tin nhắn thành phương tiện truyền tải báo chí, báo chí ghi chú âm thanh (Voice Note Journalism) đang là một thử nghiệm thú vị. Gần đây, một Công ty báo chí khởi nghiệp địa phương của Mỹ - Sahan Journal đã ra mắt Newsletter (bản tin gửi theo địa chỉ) gồm các ghi chú về âm thanh mang tên “Tani waa su’aashayda” để tiếp cận những người Somalia ở Minnesota - nơi có cộng đồng người Somalia lớn nhất ở Mỹ. CEO và người phụ trách xuất bản Mukhtar Ibrahim đã thành lập Công ty Sahan Journal năm 2019 để phục vụ nhu cầu tin tức của cộng đồng người nhập cư và những người da màu ở Minneapolis và khắp bang.
 
Tani waa su’aashayda” có nghĩa là “Đây là câu hỏi của tôi” trong tiếng Somali, được phát triển sau nhiều năm lắng nghe các nội dung tin tức của Google và sự phối hợp chặt chẽ với các tổ chức truyền thông phục vụ đối tượng người nói tiếng Somali. Những nội dung âm thanh này dành cho các cộng đồng nói tiếng Anh, gồm người nhập cư, tị nạn và cộng đồng không nói tiếng Anh khác ở Minnesota. “Tani waa su’aashayda” đem đến cách mới thay thế định dạng Newsletter truyền thống mà không có văn bản, chữ viết. Những câu hỏi mà người Somalia đưa ra và phản hồi của họ sau các chương trình là trọng tâm hoạt động của Công ty này. Chương trình do các biên tập viên Aala Abdullahi và Diis của Somali TV đồng sản xuất, dùng nền tảng Groundsource để gửi các file âm thanh dưới định dạng MP3 tới người đăng ký thông qua tin nhắn SMS. Định dạng này giúp giao tiếp trực tiếp và gần gũi với khán giả mà không phụ thuộc vào truyền thông xã hội và có thể đưa thông tin về những vấn đề mà cộng đồng quan tâm.
 


Cách vận hành
 
Khi người quan tâm đăng ký, họ nhận được ghi chú âm thanh giải thích bản tin này là gì và những hồi đáp của người nghe có thể là gợi ý về nội dung, về tần suất cho đơn vị sản xuất. Hằng tuần, biên tập viên Diis sẽ ghi âm bản tóm tắt từ ba hoặc bốn bản tin địa phương. Đó trước hết là những thông tin mới nhất từ Somalia; tiếp đến là thông tin những sự kiện sắp xảy ra tại địa phương để người Somalia có thể tham gia. Cuối cùng, Diis yêu cầu người đăng ký phản hồi các nội dung của tuần và chia sẻ câu hỏi với các nhà báo. Những câu hỏi này sẽ là một phần quyết định nội dung bản tin hay các câu chuyện và thảo luận cộng đồng trong tương lai của Sahan Journal.
 
Newsletter được gửi theo phần, mỗi phần được ghi âm riêng và được gửi riêng và không quá 6 phần trong một tuần. Tuy nhiên, với những người muốn nghe toàn bộ Newsletter một lần trong tuần, ghi chú âm thanh này sẽ được tải lên webpage của Sahan Journal. Những người thích có thêm yếu tố thị giác thì các file âm thanh sẽ được tích hợp cùng với hình ảnh và đồ họa, tạo thành video và được tải lên YouTube.
 
Với 211 người đăng ký vào đầu năm 2023 và hơn 400 nội dung văn bản, tin nhắn nhận được từ người dùng, “Tani waa su’aashayda” được đánh giá là rất thành công khi tạo ra mô hình báo chí do cộng đồng thúc đẩy. Từ khởi đầu tốt đẹp này, Sahan Journal hy vọng sẽ áp dụng mô hình tương tự cho các cộng đồng khác ở Minnesota. Quan trọng là công ty truyền thông này nhắm tới mô hình đơn giản, có tính tương tác cao, có thể tái sản xuất và đặt con người làm trung tâm thay vì là lợi nhuận.
 
“Chúng tôi muốn giữ nó thật tự nhiên”, biên tập viên Abdullahi cho biết. “Rất nhiều tòa soạn có quy mô tương tự như là Sahah Journal đang chủ động tính toán về cách thức hợp tác với cộng đồng và sử dụng những hồi âm của người nghe để tạo ra nội dung báo chí và mô hình phân phối. Chúng tôi muốn tập trung vào mô hình để có thể nhân rộng”.
 
Công ty Sahan Journal xuất bản bản tin gồm các ghi chú về âm thanh mang tên “Tani waa su’aashayda”

Mở rộng tương tác
 
BBC không xa lạ khi sử dụng sức mạnh của WhatsApp để chuyển tải các sản phẩm của mình. Đây là cơ quan báo chí đầu tiên tích hợp tin tức thông qua WhatsApp khi đưa tin về các cuộc bầu cử năm 2014 của Ấn Độ - quốc gia có số người dùng WhatsApp cao nhất ở thời điểm đó. Điều này giúp khán thính giả cảm thấy quen thuộc, gần gũi và tương tác tốt hơn; lượng đăng ký sử dụng dịch vụ cao hơn, tạo ra lợi thế để phát triển nền tảng. BBC đang chủ động khai thác tiềm năng ghi chú âm thanh dễ sử dụng, như một phương tiện để mở rộng tương tác với người dùng. Với những chương trình trực tiếp và podcast cụ thể, người nghe được mời gửi câu hỏi và bình luận cho đội ngũ sản xuất thông qua ghi chú âm thanh WhatsApp. Các thông điệp được chọn sẽ được bật lên và đề cập trong chương trình. Điều này cũng giúp đài BBC gần gũi hơn với khán thính giả và nhận nhiều hồi đáp về nội dung.
 
Bài báo âm thanh
 
Bài báo âm thanh không mới mẻ nhưng là cách để thắt chặt hơn quan hệ với khán thính giả. Cách sử dụng và phát triển bài báo âm thanh đang được nhiều tổ chức báo chí ứng dụng và triển khai. Sau thành công của Podcast L’Heure du Monde, Le Gout d M và Human Heat, Le Monde tiến bước xa hơn với thử nghiệm bằng âm thanh. Cuối năm 2022, Le Monde có 70.000 người dùng mỗi tháng (tổng số 1,5 triệu lượt ghé thăm trang web) nhờ có thêm chức năng âm thanh vào ứng dụng La Matinale của mình. Khi được đưa vào danh sách đọc hằng ngày, các bài báo âm thanh có thể được bật tiếng. Người dùng cũng có thể đặt chế độ chạy tự động theo định dạng danh sách phát. Như vậy, họ có quyền tự quyết nhiều hơn và đảm bảo trải nghiệm mượt mà hơn. Thực tế, người dùng có thể tạo ra một dạng ghi chép nhật ký (journal) được cá nhân hóa, chọn giữ hoặc bỏ bài không muốn nghe. Người dùng có đăng ký thì có thể đọc và nghe toàn bộ các bài báo, còn người không đăng ký thì chỉ được nghe những bài báo miễn phí.
 
Bằng cách cho phép người đọc dễ dàng xác định cái gì là quan trọng với mình, La Matinale tập trung vào tạo ra trải nghiệm suôn sẻ cho người dùng. Tính năng nghe mới còn có nội dung âm thanh riêng do AI tạo ra, là giọng của sáu diễn viên. Đây là sáng kiến nhằm mở rộng đối tượng khán thính giả cho La Matinale, tiếp cận được người đọc mới, đồng thời vẫn giữ được người đăng ký cũ khi mang đến những trải nghiệm thú vị hơn./.

(Theo cuốn “Đổi mới sáng tạo trong báo chí 2023 - Báo cáo toàn cầu”)
Nội san Thông tấn số 8/2024

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Mạng xã hội: Cơ hội hay thách thức  (05/09/2024 16:08:22)

Thông tin ngắn gọn, thông minh (06/08/2024 10:05:48)

Chống tin giả từ Kyodo News (04/07/2024 10:04:31)

Trí tuệ nhân tạo tạo sinh và mối đe dọa với báo chí kỹ thuật số (22/09/2023 11:49:16)

Xử phạt vi phạm giấy phép hoạt động báo chí (04/07/2023 10:19:19)

Phê duyệt Chiến lược chuyển đổi số báo chí (10/05/2023 08:12:57)

Sáng tạo trong xác định đối tượng công chúng (04/10/2022 14:42:46)

Xu hướng chuyển đổi số báo chí - Con đường tất yếu (02/08/2022 16:20:34)

Xử phạt vi phạm sử dụng thẻ nhà báo (02/08/2022 16:16:18)

Các mô hình tăng doanh thu của podcast (04/04/2022 16:40:07)